Θάνος Ξυδόπουλος
Το 1982, οι ερευνητές ανέφεραν σύνδεση μεταξύ της χρόνιας γαστρίτιδας και του βακτηρίου του στομάχου που ονομάζεται ελικοβακτήριο του πυλωρού (Helicobacter pylori). Οι μελέτες κατέστησαν σαφές ότι εκτός από τη συμμετοχή του στη γαστρίτιδα, το Η. Pylori ήταν σημαντικός παράγοντας στην ανάπτυξη τόσο των πεπτικών ελκών όσο και του γαστρικού καρκίνου. Αλλά ενώ η σχέση μεταξύ του βακτηριδίου και του καρκίνου ήταν ξεκάθαρη, το πώς ακριβώς προκαλεί γαστρικούς όγκους παρέμεινε θέμα συζητήσεων.
Τώρα, σχεδόν τέσσερις δεκαετίες αργότερα, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Kanazawaι της Ιαπωνίας έδειξαν ότι η φλεγμονή που προκαλείται από τη μόλυνση με το Η. Pylori προκαλεί πολλαπλασιασμό των επιθηλιακών βλαστικών κυττάρων του γαστρικού συστήματος, οδηγώντας σε γαστρικούς όγκους.
«Έχουμε δείξει προηγουμένως ότι ο παράγοντας νέκρωσης όγκων άλφα α (TNF-α), μια κυτοκίνη που προκαλεί φλεγμονή, προάγει τον σχηματισμό γαστρικού όγκου ενεργοποιώντας μια πρωτεΐνη που ονομάζεται NOXO1», είπε η επικεφαλής της μελέτης Kanae Echizen. «Αυτό που δεν γνωρίζαμε ήταν πώς ακριβώς η NOXO1 προκαλεί σχηματισμό όγκων στο στομάχι».
Οι ελεύθερες ρίζες
Η πρωτεΐνη NOXO1 είναι ένα συστατικό του συμπλόκου NOX1, το οποίο παράγει μόρια που καταστρέφουν τον ιστό και ονομάζονται ελεύθερες ρίζες οξυγόνου. Το οξειδωτικό στρες που προκαλείται από τις ελεύθερες ρίζες, μπορεί να οδηγήσει σε μεταλλάξεις στο DΝΑ των κυττάρων του στομάχου, οδηγώντας σε σχηματισμό όγκων. Η φλεγμονή που προκαλείται από τη μόλυνση με το Η. Pylori παράγει επίσης ελεύθερες ρίζες οξυγόνου, αυξάνοντας το οξειδωτικό στρες στο στομάχι.
Η ερευνητική ομάδα έδειξε ότι η φλεγμονή προκάλεσε υπερβολική παραγωγή πρωτεϊνών του συμπλόκου NOX1 ως απάντηση σε σήματα από το NF-κΒ, μια ρυθμιστική πρωτεΐνη που ενεργοποιεί γονίδια για την καταπολέμηση του άγχους ή της βακτηριακής λοίμωξης και η οποία είναι σημαντικός παράγοντας στην φλεγμονώδη απόκριση. Ωστόσο, το πιο σημαντικό ήταν ότι διαπιστώθηκε πως η σηματοδότηση NOX1 / ελευθέρων ριζών οξυγόνου έκανε τα γαστρικά επιθηλιακά βλαστοκύτταρα να πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα, με αποτέλεσμα τον σχηματισμό όγκων.
Οι ερευνητές είπαν: «Ο καρκίνος του γαστρικού συστήματος είναι ο τέταρτος συχνότερος καρκίνος παγκοσμίως και έχει το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας. Αν μπορούμε να ελέγξουμε το σηματοδοτικό μονοπάτι NOX1 / ελευθέρων ριζών οξυγόνου, ίσως να είμαστε σε θέση να αποτρέψουμε την ανάπτυξη του γαστρικού καρκίνου».
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Oncogene.
