Θάνος Ξυδόπουλος
Μια μελέτη που ερεύνησε τη νευρολογική βάση του άγχους στον εγκέφαλο έχει εντοπίσει τα «κύτταρα του άγχους».
Η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε μια τεχνική που ονομάζεται απεικόνιση ασβεστίου, εισάγοντας μικροσκοπικές κάμερες στους εγκεφάλους εργαστηριακών ποντικών για να καταγράψουν τη δραστηριότητα των κυττάρων στον ιππόκαμπο καθώς τα ζώα διέσχιζαν το περιβάλλον τους. Η ερευνητική ομάδα είχε δημιουργήσει ειδικούς λαβυρίνθους στους οποίους κάποιες διαδρομές οδηγούσαν σε ανοιχτούς χώρους και ανυψωμένες πλατφόρμες -εκτεθειμένα περιβάλλοντα που είναι γνωστό ότι προκαλούν άγχος σε ποντίκια, λόγω της αυξημένης ευπάθειας στους θηρευτές.
Όταν τα ποντίκια προχωρούσαν μακριά από την ασφάλεια των τοίχων, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι κύτταρα σε ένα μέρος του ιππόκαμπου που ονομάζεται κοιλιακό CA1 (vCA1) άρχισαν να δραστηριοποιούνται.
Επειδή αυτή η ίδια διαδικασία ρύθμισης λειτουργεί και στους ανθρώπους -όχι μόνο στα εργαστηριακά ποντίκια που εκτίθενται σε λαβύρινθους που προκαλούν άγχος- οι ερευνητές υποθέτουν ότι οι ίδιοι νευρώνες άγχους θα μπορούσαν να αποτελούν μέρος της ανθρώπινης βιολογίας.
Χρησιμοποιώντας μια τεχνική που ονομάζεται οπτογενετική μέσω της οποίας μια δέσμη φωτός έλαμπε επάνω στα κύτταρα της περιοχής vCA1, οι ερευνητές μπόρεσαν να σιωπήσουν αποτελεσματικά τα κύτταρα άγχους. Αυτό προκάλεσε άμεση αυτοπεποίθηση, μια χωρίς άγχος δραστηριότητα στα ποντίκια.
Αν σταματούσε αυτήν τη δραστηριότητα, θα γίνονταν τα ζώα λιγότερο αγχωμένα; Η απάντηση ήταν ναι. Τα ζώα έγιναν λιγότερο ανήσυχα και ήθελαν πραγματικά να εξερευνήσουν περισσότερο τους ανοιχτούς δρόμους του λαβυρίνθου.
Ο διακόπτης ελέγχου δεν λειτουργούσε μόνο με έναν τρόπο. Με την αλλαγή των ρυθμίσεων του φωτός, οι ερευνητές ήταν σε θέση να ενισχύσουν τη δραστηριότητα των κυττάρων άγχους, κάνοντας τα ζώα να τρέμουν ακόμα και σε ασφαλείς, περιφραγμένους χώρους.
Τα επόμενα βήματα, είπαν οι ερευνητές, θα είναι να μάθουμε αν ο ίδιος διακόπτης ελέγχου μπορεί να ρυθμίσει το ανθρώπινο άγχος. Με βάση όσα είναι γνωστά για τις ομοιότητες των εγκεφάλων με τα ποντίκια, φαίνεται εύλογο.
Τα ευρήματα αναφέρθηκαν στο περιοδικό «Neuron».
