Η καρδιαγγειακή νόσος παραμένει η κύρια αιτία θανάτου στις Ηνωμένες Πολιτείες, με περισσότερες από 800.000 ζωές ετησίως. Η υγιεινή διατροφή είναι μια βασική στρατηγική για τον τρόπο ζωής για τη μείωση των παραγόντων κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα χοληστερόλης, και τελικά η πρόληψη της αθηροσκληρωτικής καρδιακής νόσου (η σκλήρυνση και στένωση των αρτηριών που προκαλείται από συσσώρευση λίπους που μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή προσβολή και ισχαιμικό εγκεφαλικό).
Ωστόσο, υπάρχουν λίγα δεδομένα που να καθοδηγούν τις αποφάσεις των ασθενών ως προς το ποια υγιεινή διατροφή για την καρδιά να υιοθετήσουν.
Σε μια νέα μελέτη, ερευνητές στο Ιατρικό Κέντρο Beth Israel Deaconess (BIDMC) συνέκριναν τις επιδράσεις τριών διατροφικών προτύπων στον κίνδυνο των ασθενών να εμφανίσουν καρδιαγγειακό επεισόδιο μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια – τη δίαιτα Dietary Approaches to Stop Hypertension (DASH: Διατροφική Προσέγγιση για την Αντιμετώπιση της Υπέρτασης), μια διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά και μια δυτική διατροφή που είναι συνήθως χαμηλή σε φρούτα και λαχανικά ενώ είναι υψηλή σε λιπαρά και νάτριο.
Τα ευρήματα της ερευνητικής ομάδας υποδεικνύουν ότι ενώ η δίαιτα DASH και η δίαιτα φρούτων/λαχανικών μείωσαν τις βαθμολογίες κινδύνου κατά περίπου 10% σε μια περίοδο οκτώ εβδομάδων, η δίαιτα DASH προσέφερε πρόσθετα οφέλη για τις γυναίκες και τους μαύρους ενήλικες σε σύγκριση με τη δυτική δίαιτα. Τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στο American Journal of Cardiology.
«Ενώ οι γιατροί και οι ασθενείς βασίζονται σε εκτεταμένα διαθέσιμα δεδομένα όταν επιλέγουν την κατάλληλη φαρμακολογική θεραπεία για την πρόληψη της αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου, υπάρχουν περιορισμένα στοιχεία που να ενημερώνουν τις προσδοκίες για μείωση του κινδύνου από καθιερωμένες παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής», δήλωσε ο συγγραφέας Stephen P. Jurashcek, κλινικός-ερευνητής στο Τμήμα Ιατρικής του BIDMC. «Η μελέτη μας δείχνει ότι τα οφέλη που σχετίζονται με αυτές τις δίαιτες μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με το φύλο και τη φυλή. Ενώ μια δίαιτα πλούσια σε φρούτα και λαχανικά μείωσε τον κίνδυνο για τις γυναίκες και τους μαύρους συμμετέχοντες, το αποτέλεσμα με τη δίαιτα DASH ήταν διπλάσιο στις γυναίκες και τέσσερις φορές μεγαλύτερο στους μαύρους ενήλικες».
Για να προσδιορίσουν την επίδραση των διαφορετικών διατροφών στον κίνδυνο αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου ενός ατόμου, ο Juraschek και οι συνεργάτες του απέκτησαν δεδομένα από 459 ενήλικες ηλικίας 22 έως 75 ετών που συμμετείχαν στην αρχική δοκιμή DASH μεταξύ 1994 και 1996.
Οι συμμετέχοντες -που ήταν περίπου οι μισές γυναίκες και οι μισοί μαύροι- τυχαιοποιήθηκαν σε μία από τις τρεις δίαιτες για οκτώ εβδομάδες. Η δίαιτα ελέγχου ήταν υψηλή σε ολικά λιπαρά, κορεσμένα λιπαρά και χοληστερόλη. Η δίαιτα φρούτων και λαχανικών παρείχε περισσότερα από αυτά τα τρόφιμα, αλλά κατά τα άλλα δεν διέφερε σημαντικά από τη δίαιτα ελέγχου. Η δίαιτα DASH παρείχε επίσης περισσότερα φρούτα και λαχανικά, αλλά έδωσε έμφαση σε δημητριακά ολικής αλέσεως, άπαχες πρωτεΐνες, ξηρούς καρπούς και γαλακτοκομικά χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, ενώ μείωσε τα λιπαρά, τα κορεσμένα λιπαρά, τη χοληστερόλη και τη ζάχαρη.
Δημοσιευμένη για πρώτη φορά το 1997, η δοκιμή DASH έδειξε ότι μεταξύ των ενηλίκων με αυξημένη αρτηριακή πίεση ή υπέρταση, η δίαιτα DASH όχι μόνο μείωσε τη συστολική αρτηριακή πίεση αλλά βελτίωσε και τα επίπεδα της HDL χοληστερόλης, σε σύγκριση με τη δίαιτα ελέγχου.
Όταν ο Juraschek και οι συνεργάτες του συνέκριναν τα δεδομένα, διαπίστωσαν ότι τόσο η δίαιτα DASH όσο και η δίαιτα με φρούτα και λαχανικά είχαν μειώσει τον κίνδυνο δεκαετούς αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου περίπου κατά 10%. Ωστόσο, το αποτέλεσμα δεν ήταν συνεπές σε όλα τα δημογραφικά στοιχεία. Η δίαιτα DASH μείωσε τη βαθμολογία κινδύνου 10 ετών μεταξύ των γυναικών κατά σχεδόν 13%, σε σύγκριση με λίγο περισσότερο από 6% μεταξύ των ανδρών. Επιπλέον, το DASH μείωσε τη βαθμολογία κινδύνου 10 ετών κατά σχεδόν 14% στους μαύρους ενήλικες, έναντι μόλις 3% μεταξύ των μη μαύρων ενηλίκων.
«Τα ευρήματα θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις τόσο για τους κλινικούς γιατρούς όσο και για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής», δήλωσε ο πρώτος συγγραφέας Sun Young Jeong. «Οι καρδιαγγειακές παθήσεις είναι η κύρια αιτία θανάτου στις γυναίκες και η υπέρταση συνδέεται επίσης πιο έντονα με την καρδιακή ανεπάρκεια και τον θάνατο στις γυναίκες παρά στους άνδρες. Γνωρίζουμε επίσης ότι οι γυναίκες είναι λιγότερο πιθανό να λάβουν θεραπείες τροποποίησης παραγόντων κινδύνου, όπως οι στατίνες. Η διατροφή DASH μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική μεταξύ των γυναικών».
Η μελέτη μας προτείνει ότι το διατροφικό πρότυπο DASH μπορεί να προσφέρει στους μαύρους ενήλικες περισσότερα οφέλη πρόληψης από την έμφαση στα φρούτα και τα λαχανικά μόνο. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό καθώς το διατροφικό πρότυπο έχει αναγνωριστεί ως ένας από τους πιο σημαντικούς μεσολαβητές του κινδύνου υπέρτασης στους μαύρους ενήλικες.
