Zήσης Ψάλλας
Το τι τρώμε έχει σημασία και το να έχουμε ακριβώς τη σωστή ποσότητα των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών είναι το κλειδί για τη συνολική μας υγεία. Κατά τα μακρινά ναυτικά ταξίδια του 15ου και 16ου αιώνα,
Οι ναυτικοί υπέφεραν από σκορβούτο, μια ασθένεια που προκαλείται από ανεπάρκεια βιταμίνης C, ενός απαραίτητου μικροθρεπτικού συστατικού που οι άνθρωποι αποκτούν από την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών. Η βιταμίνη C είναι σημαντική για την παραγωγή και την απελευθέρωση των νευροδιαβιβαστών, των χημικών αγγελιαφόρων του εγκεφάλου. Ελλείψει αυτού, τα εγκεφαλικά κύτταρα δεν επικοινωνούν αποτελεσματικά μεταξύ τους, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε παραισθήσεις.
Όπως και με τη βιταμίνη C, τα ελλείμματα σε άλλες βιταμίνες ή μέταλλα μπορούν επίσης να επισπεύσουν διατροφικές ασθένειες που επηρεάζουν δυσμενώς τον εγκέφαλο στον άνθρωπο. Για παράδειγμα, τα χαμηλά διατροφικά επίπεδα της βιταμίνης Β3 (νιασίνης), η οποία βρίσκεται κυρίως στο κρέας και τα ψάρια, προκαλούν πελάγρα, μια ασθένεια στην οποία οι άνθρωποι αναπτύσσουν άνοια. Η νιασίνη είναι απαραίτητη για τη μετατροπή της τροφής σε ενέργεια και ορισμένα δομικά στοιχεία, την προστασία του γενετικού σχεδίου από περιβαλλοντικές βλάβες και τον έλεγχο της ποσότητας ορισμένων γονιδιακών προϊόντων.
Σε ζωικά μοντέλα, η μείωση ή η παρεμπόδιση της παραγωγής νιασίνης στον εγκέφαλο προάγει τη νευρωνική βλάβη και τον κυτταρικό θάνατο. Αντίθετα, η αύξηση των επιπέδων νιασίνης έχει αποδειχθεί ότι μετριάζει τις επιπτώσεις νευροεκφυλιστικών ασθενειών όπως το Αλτσχάιμερ, το Χάντινγκτον και το Πάρκινσον. Είναι ενδιαφέρον ότι η ανεπάρκεια νιασίνης που προκαλείται από την κατανάλωση υπερβολικών ποσοτήτων αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε παρόμοια αποτελέσματα με αυτά που βρέθηκαν με την πελλάγρα.
Το ιώδιο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τον αναπτυσσόμενο ανθρώπινο εγκέφαλο. Πριν συμπληρωθεί το επιτραπέζιο αλάτι με αυτό το μέταλλο στη δεκαετία του 1920, η έλλειψη ιωδίου ήταν η κύρια αιτία γνωστικής αναπηρίας παγκοσμίως.
Οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και επεξεργασμένα τρόφιμα συνδέονται επίσης με χαμηλότερη γνωστική λειτουργία και μνήμη σε μοντέλα ανθρώπων και ζώων, καθώς και με υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης νευροεκφυλιστικών ασθενειών. Ωστόσο, οι ερευνητές δεν γνωρίζουν ακόμα αν αυτές οι επιπτώσεις οφείλονται στις τροφές ή στην αύξηση του βάρους και στην αντίσταση στην ινσουλίνη που αναπτύσσεται με τη μακροχρόνια κατανάλωση πολλών θερμίδων.
