Φάνης Επιτροπάκης
Η ανθρωπότητα διανύει την 3η χιλιετία της και η αβεβαιότητα ως προς τις πιθανές απειλές συνεχίζει να επηρεάζει αρνητικά την παγκόσμια ασφάλεια.
Ενδεικτική των νέων προσεγγίσεων στα θέματα ασφάλειας είναι η στρατιωτική δράση που λαμβάνει η Γαλλία για την άμυνά της και τη διασφάλιση των ζωτικών συμφερόντων της χώρας, ενάντια στις λεγόμενες ασύμμετρες απειλές, απ’ όπου κι αν αυτές προέρχονται και με οποιαδήποτε μορφή.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας δίνει την εντολή. Υπάρχουν κωδικοί γραπτοί και οπτικοί, με «φωνητική» υπογραφή. Και όταν η εντολή «φύγει» από τον πρόεδρο… τίποτε δεν μπορεί να γυρίσει πίσωΟ στόχος είναι διπλός: να βρεθεί μια παγκόσμια κατάσταση ισορροπίας και στη διεθνή σκηνή η Γαλλία να είναι απολύτως ανεξάρτητη, να μην εξαρτάται, δηλαδή, από οποιαδήποτε άλλη δύναμη, από την άποψη της ασφάλειας του έθνους της.
Η αποτροπή ενός πυρηνικού χτυπήματος παραμένει η απόλυτη εγγύηση της ασφάλειας και της ανεξαρτησίας του γαλλικού έθνους, έναντι των οποιονδήποτε αναληφθεισών επιθετικών ενεργειών, σύμφωνα με το γαλλικό δόγμα.
Ασύμμετρη απειλή είναι αυτή που στοχεύει να δημιουργήσει πλήγμα σε αδύνατα σημεία του αντιπάλου, με τις απειλές αυτής της κατηγορίας να είναι απροσδόκητες και απρόσμενες.
Στις σημαντικότερες ασύμμετρες απειλές συγκαταλέγονται οι επιθέσεις τρομοκρατικών ομάδων που μπορεί να χρησιμοποιούν από συμβατικά ή αυτοσχέδια όπλα, μέχρι όπλα μαζικής καταστροφής WMD (Weapons of Mass Destruction).
Για να θεωρείται όμως ένα πυρηνικό πρόγραμμα αμύνης αξιόπιστο, ο αρχηγός του κράτους θα πρέπει να έχει μονίμως ένα ευρύ φάσμα επιλογών, προκειμένου να αντιμετωπίσει τέτοιου είδους απειλές. Όπως είναι δύο από τα βασικότερα συστατικά των ενόπλων δυνάμεων (ωκεάνιων και εναέριων) και τα συμπληρωματικά, από άποψη εύρους και ακρίβειας.
Η λεγόμενη συνιστώσα των ωκεανών στη Γαλλία είναι «χτισμένη» γύρω από τα τέσσερα πυρηνικά υποβρύχια που είναι εξοπλισμένα με εκτοξευτές διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων Μ51.
Και τις 365 ημέρες τον χρόνο ένα από τα τέσσερα πυρηνικά υποβρύχια εκτελεί περιπολίες κάπου στον κόσμο και είναι έτοιμο, ανά πάσα στιγμή, να εκτελέσει την απόφαση του αρχηγού του κράτους.
Πρόκειται για υποβρύχια «άτρωτα», με σύστημα ευρείας βαλλιστικής διείσδυσης και δυνατότητα εξαπόλυσης μεγάλου όγκου πυρός, σε απομακρυσμένες επιδρομές.
Το αερομεταφερόμενο στοιχείο υλοποιείται από τα πυρηνοκίνητα Rafale της πολεμικής αεροπορίας, που σηκώνονται από το εθνικό έδαφος ή από το αεροπλανοφόρο Charles de Gaulle.
Η Γαλλία είναι μία από τις πέντε πυρηνικές δυνάμεις του κόσμου.
Το περίγραμμα λήψης των αποφάσεων άμυνας σχεδιάζεται στο Elysee από τον ναύαρχο της Oceanic Force (FOST), το στρατηγείο των αεροπορικών δυνάμεων (SAF) και τη Ναυτική Πυρηνική Δύναμη (Fanu).
Μόνο ο πρόεδρος, όμως, μπορεί να διατάξει τη χρήση των πυρηνικών όπλων.
10 φορές μεγαλύτερη ζημιά απ’ ό,τι στη Χιροσίμα!
Από το 2015 κι έπειτα στην ωκεάνια συνιστώσα εντάχθηκε και η θερμοπυρηνική κεφαλή.
Μια τέτοια γαλλική πυρηνική κεφαλή ζυγίζει 100 χιλιάδες τόνους και είναι ικανή να καταστρέψει μια πόλη όπως το Παρίσι και να σκοτώσει εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους.
Η ισχύς της -στα χαρτιά- είναι 10 φορές μεγαλύτερη από αυτή της Χιροσίμα.
Η διάρκεια ζωής ενός τέτοιου υπερόπλου εκτιμάται στα 25 χρόνια. Στη συνέχεια θα πρέπει να αποσυναρμολογηθεί.
Η Γαλλία συμμετέχει έτσι σε μια πυρηνική κούρσα εξοπλισμών, με την πυρηνική ενέργεια να αποτελεί και μια σημαντική πηγή εισοδήματος για τη γαλλική βιομηχανία.
Στις αρχές του Σεπτεμβρίου πάντως, ο προϋπολογισμός του γαλλικού σχεδίου της πυρηνικής αποτροπής έως και το 2030 διπλασιάστηκε.
Η Γαλλία σήμερα διαθέτει 300 πυρηνικές κεφαλές. Ένα μέρος αυτού του αποθέματος είναι ενσωματωμένο με τους 48 βαλλιστικούς πυραύλους (τρεις παρτίδες των 16 πυραύλων ικανές να μεταφέρουν μέχρι και έξι πυρηνικές κεφαλές) στα τρία από τα τέσσερα πυρηνικά υποβρύχια βαλλιστικών πυραύλων (SSBN) που έχουν τη βάση τους στο Long Island, του Μπρεστ.
Η Γαλλία αναμένεται να δαπανήσει 32,7 δισεκατομμύρια ευρώ μέσα στο 2017 για συντήρηση και εκσυγχρονισμό οπλικών συστημάτων και 41.000.000.000 € έως το 2020 ή 1,76% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της (ΑΕΠ).
Στο κόστος των κεφαλαιουχικών δαπανών που απαιτούνται για τη λειτουργία της αποτρεπτικής δυνάμεως προστίθεται το κόστος των πρόσθετων επενδύσεων για τον εκσυγχρονισμό της.
Ένας από τους διάφορους λόγους που προβάλλονται για την αύξηση αυτής της δαπάνης είναι ο διάδοχος του ASMP-Α, που ονομάστηκε ASN4G και βρίσκεται ήδη στα σκαριά. Πρόκειται για πυρηνικό πύραυλο (ASN4G) αέρος-εδάφους τέταρτης γενιάς, ικανό να εκτοξεύει τα βλήματά του με υπερηχητικές ταχύτητες (Mach 7-8)!
Mε τους πυραύλους αυτούς θα εξοπλιστούν τα 22 πυρηνοκίνητα μαχητικά Rafale (διθέσιο).
Η βόμβα στην κεφαλή του πυραύλου έχει σχεδιαστεί να εκρήγνυνται σε πολύ ειδικές φυσικές συνθήκες, άρα το σενάριο μιας τυχαίας πυρηνικής έκρηξης αποκλείεται.
Πώς ορίζονται, όμως, τα ζωτικά συμφέροντα της Γαλλίας;
Ο ορισμός είναι ασαφής και έγκειται στον κάθε πρόεδρο να είναι σε θέση να υπολογίσει τον κίνδυνο που ενέχει μια ενδεχόμενη επίθεση…
Και κάποιος θα ρωτούσε: Η Γαλλία σχεδιάζει με αυτά τα υπερόπλα να επιτεθεί στην Daesh;
Η απάντηση είναι όχι. Δεν έχει ληφθεί τέτοια απόφαση. Αλλά τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Αν η τρομοκρατική ομάδα ήταν σε κατάσταση να απειλήσει με όπλα μαζικής καταστροφής, τότε όλα θα ήταν διαφορετικά…
Ποιος παίρνει την απόφαση;
Ο πρόεδρος της Γαλλίας δίνει την εντολή. Υπάρχουν κωδικοί γραπτοί και οπτικοί, με «φωνητική» υπογραφή. Και όταν η εντολή «φύγει» από τον πρόεδρο… τίποτε δεν μπορεί να γυρίσει πίσω.
Ποιος έχει τον κωδικό;
Ο πρόεδρος φέρει τον κώδικα. Πρόκειται για έναν μαθηματικό τύπο ή έναν αλφαριθμητικό κωδικό που βρίσκεται σε ένα μενταγιόν με χρυσή αλυσίδα.
Οι κωδικοί μπορούν να υποβληθούν ανά πάσα στιγμή μέσω του μαύρου χαρτοφύλακα που μεταφέρει ο βοηθός που συνοδεύει τον Γάλλο πρόεδρο. Ένα άλλο πρόσωπο που ορίζεται από τον πρόεδρο σε κάποια από τις γαλλικές πόλεις θα έχει επίσης ένα μέρος του κώδικα.
