.jpg)
Πέρασαν 34 χρόνια από την ημέρα που στο τιμόνι της Ελλάδας βρέθηκε για πρώτη φορά το ΠΑΣΟΚ. Το κίνημα που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου, στις 3 Σεπτεμβρίου του 1974, ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας έπειτα από το ισχυρό ποσοστό που εξασφάλισε στην εκλογική διαδικασία της 18ης Οκτωβρίου του 1981.
Με συνθήματα όπως «αλλαγή», «ραντεβού με την Ιστορία», «η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες», «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο», αλλά και με υποσχέσεις για ευημερία των πολιτών, ο Ανδρέας Παπανδρέου κατάφερε να γοητεύσει τους πολίτες και να αναρριχηθεί στην εξουσία.
Στον αντίποδα, ο Γεώργιος Ράλλης, δεχόμενος πιέσεις από την εσωκομματική αντιπολίτευση δεν κατάφερε να διατηρήσει στην πρώτη θέση το κόμμα που ίδρυσε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο οποίος ένα χρόνο νωρίτερα είχε μεταπηδήσει στην Προεδρεία της Δημοκρατίας.
Η ευρεία νίκη του ΠΑΣΟΚ αποτέλεσε εφαλτήριο αλλαγής στην πορεία της χώρας, καθώς οι οικονομικές θεωρίες που ασπαζόταν ο νέος Πρωθυπουργός απείχαν παρασάγγας από τις έως τότε εφαρμοζόμενες πολιτικές.
Εξάλλου, ο διεθνής Τύπος δέχτηκε με θετικό τρόπο το αποτέλεσμα των εκλογών, υπογραμμίζοντας ότι αποτέλεσαν ένα «πρότυπο γνησιότητας και ειλικρίνειας της εκφράσεως του Ελληνικού Λαού».
Η ορκωμοσία της Κυβέρνησης
Οι εκλογές διεξήχθησαν με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής του Ν. 626/1977. Υπουργός Εσωτερικών για τη διενέργεια των βουλευτικών εκλογών και των πρώτων ευρωεκλογών τον Οκτώβριο του 1981 διετέλεσε Ο Γεώργιος Δ. Δασκαλάκης.
Τα αποτελέσματα των εκλογών
Κατά την εκλογική διαδικασία, το ΠΑΣΟΚ εξασφάλισε το 48, 06% των προτιμήσεων των ψηφοφόρων, που μεταφράζεται σε 2.725.395 ψήφους, εκλέγοντας 172 Βουλευτές.
Αντίθετα, στα έδρανα της αξιωματικής αντιπολίτευσης βρέθηκε, έπειτα από εφτά χρόνια διακυβέρνησης, η Νέα Δημοκρατία, του Γεωργίου Ράλλη, η οποία έλαβε ποσοστό 35,88% και 115 έδρες.
Στην τρίτη θέση ήρθε το ΚΚΕ, με ποσοστό 10,93%, εξασφαλίζοντας 13 έδρες, ενώ τα υπόλοιπα κόμματα που συμμετείχαν δεν κατάφεραν να εισέλθουν στη Βουλή.
Σημαδιακή ημερομηνία για τον Ανδρέα Παπανδρέου
Έντονο συμβολισμό απέπνεε, για τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ η 18η Οκτωβρίου, ημέρα διεξαγωγής των εκλογών.
Την ημέρα εκείνη συμπληρώνονταν 37 χρόνια από τότε που ο Γεώργιος Παπανδρέου εισήλθε στην Αθήνα ως Πρωθυπουργός της ελεύθερης Κυβέρνησης και ύψωσε τη γαλανόλευκη στην Ακρόπολη, έπειτα από την αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων, ενώ παράλληλα, είχε εκφωνήσει στην πλατεία Συντάγματος τον ιστορικό «Λόγο της απελευθέρωσης».
Αξίζει να σημειωθεί ότι το κομμάτι του Τύπου που ήταν φιλικά προσκείμενο στο ΠΑΣΟΚ παρομοίαζε την απελευθέρωση των Ελλήνων από τη Δεξιά με την απελευθέρωση του 1944 από τους Ναζί.
«Αλλαγή εδώ και τώρα»
Αναμφισβήτητα, ο Ανδρέας Παπανδρέου υπήρξε μια χαρισματική προσωπικότητα. Πραγματικός ηγέτης σύμφωνα με τους οπαδούς και λαοπλάνος σύμφωνα με τους αντιπάλους, στην τρίτη κοινοβουλευτική περίοδο της ζωής του ΠΑΣΟΚ να το αναδείξει ως ηγέτιδα δύναμη.
Οι συγκεντρώσεις του κινήματος κατά την προεκλογική περίοδο έμειναν στην ιστορία για τη μαζικότητά τους, ενώ το σύνθημα της «αλλαγής» δονούσε την ατμόσφαιρα. Αλλαγή τόσο στην εφαρμοζόμενη πολιτική, όσο και εναλλαγή στην εξουσία, για πρώτη φορά μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας.
«Δεν θέλω ου»
Τα επιφωνήματα εναντίον του πολιτικού του αντιπάλου αποδοκίμασε ο πρόεδρος της ΝΔ, κατά τη διάρκεια προεκλογικής του ομιλίας στο Ηράκλειο, μία εβδομάδα πριν από τη διεξαγωγή των εκλογών. Με το περίφημο «Δεν θέλω ου», ο Γεώργιος Ράλλης, εμφανώς ενοχλημένος, ζήτησε από το συγκεντρωμένο πλήθος να σταματήσουν τα μακρόσυρτα «ου», στα οποία ξεσπούσαν κάθε φορά που ακουγόταν το όνομα του Ανδρέα Παπανδρέου.
Επεισόδια σε Θεσσαλονίκη και Ηράκλειο
Από εικόνες αντιπαράθεσης μεταξύ οπαδών του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας σημαδεύτηκαν οι ομιλίες των επικεφαλής των δύο κομμάτων, ένα σαββατοκύριακο πριν από τις εκλογές.
Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής συγκέντρωσης του Ανδρέα Παπανδρέου στη «γαλάζια» Θεσσαλονίκη και την αντίστοιχη του Γεωργίου Ράλλη στο «πράσινο» Ηράκλειο σημειώθηκαν συμπλοκές ανάμεσα σε υποστηριχτές του δύο πολιτικών χώρων.
Πρώτες… ηλεκτρονικές εκλογές
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι στις εκλογές του 1981 έγινε για πρώτη φορά χρήση computer και διαφωτιστικών εντύπων για τους δικαστικούς αντιπροσώπους.
Παράλληλα, ήταν η παρθενική φορά που έγινε ανάλυση των μερικών ή γενικών αποτελεσμάτων με εικόνες. Ταυτόχρονα έγιναν ακριβείς μετρήσεις για το χρόνο που θα χρειάζονταν οι ψηφοφόροι να ψηφίσουν, και την «ροή τους στο τμήμα τους».
Εξάλλου, την ίδια ημέρα πραγματοποιήθηκαν, με απόλυτη ομαλότητα και οι εκλογές για την Ευρωβουλή. «Οι εκλογές πραγματοποιήθηκαν κατά μοναδικόν και άψογο τρόπον παρόλο που υπήρχαν πολλά και λεπτά θέματα να αντιμετωπιστούν», ανέφερε χαρακτηριστικά ευρωπαϊκό ειδησεογραφικό πρακτορείο.
Επιμέλεια: Μανώλης Φουσκολαγουδάκης
