Το σχέδιο Ρικιάρντι για ασφαλή επιστροφή στην κανονικότητα σε 5 εβδομάδες

Επιμέλεια: Χρήστος Μαζάνης

O γνωστός  Ιταλός καθηγητής προληπτικής  ιατρικής και Δημόσιας Υγείας στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Ρώμης, Βάλτερ Ρικιάρντι δεν έχει επιλεγεί τυχαία ως ειδικός σύμβουλος του υπουργού Υγείας της γειτονική χώρας, αρμόδιος για την κρίση με τον Covid-19. Εδώ και περίπου έναν χρόνο, από τη θέση την οποία βρίσκεται ήταν αυτός ο οποίος σήμανε τους συναγερμούς και πρότεινε τις λύσεις πολύ καιρό πριν το πρόβλημα παρουσιαστεί, ασχέτως εάν η επιτροπή των ειδικών συμφωνούσε ή όχι μαζί του. Ο Ρικιάρντι είναι μεταξύ άλλων αντιπρόσωπος της Ιταλίας στην Εκτελεστική Επιτροπή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και πρόεδρος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Οργανισμών Δημόσιας Υγείας (WFPHA).

Μάλιστα στις 28 Δεκεμβρίου, όταν ακούγονταν απόψεις του τύπου «κοντεύουμε και ξεμπλέκουμε από την πανδημία», σε συνέντευξή του στο Zougla.gr έβαλε τα πράγματα στη θέση τους και ήταν σαφής υποστηρίζοντας πως «δεν έχει τελειώσει τίποτε». Στην ίδια συνέντευξη επίσης αναφέρθηκε και στο πρόβλημα που θα δημιουργούσε η βρετανική μετάλλαξη.

Με προσβάσεις προφανώς στην ελίτ της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας, σε άρθρο του στην ιταλική εφημερίδα «Αβενίρε» η οποία πρόσκειται στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και η έδρα της είναι στο Μιλάνο, ο Ιταλός επιστήμονας που κάποια Ιταλικά Μέσα Ενημέρωσης των αποκαλούν «Μr lockdown», αποτυπώνει το σχέδιό των 6 σημείων για μια αποτελεσματική – σύμφωνα με τον ίδιο – αντιμετώπιση της πανδημίας. Μεταξύ άλλων κάνει λόγο για προστατευόμενες περιοχές και δημιουργία «πράσινων ζωνών», όπου τα πάντα θα είναι ανοιχτά και οι άνθρωποι θα είναι ελεύθεροι, αλλά και για εγκαταστάσεις όπου θα χρησιμεύουν για απομόνωση και καραντίνα.

«Εντυπωσιασμένος από το γράφημα που αφορά στη θνησιμότητα στη Μεγάλη Βρετανία και από τις πληροφορίες που είχα απευθείας από τους συναδέλφους μου ήδη από τον περασμένο Οκτώβρη  είχα σημάνει συναγερμό για την εξάπλωση του βρετανικού στελέχους στην Ιταλία και για τις δραματικές συνέπειες της  παραλλαγής αυτής που είχε γονατίσει το Ηνωμένο Βασίλειο», λέει ο καθηγητής και συνεχίζει:

«Με τον Sars-CoV-2, η αναμονή δεν σε ξεπληρώνει  και οι συνέπειες θα είναι σοβαρές. Αλλά πέρα ​​από τις καθυστερημένες αποφάσεις, αυτό που με ανησυχεί σήμερα είναι το γεγονός ότι οι περισσότερες κυβερνήσεις επικεντρώνονται και ποντάρουν στον εμβολιασμό ως τη μόνη διέξοδο από τη συνεχιζόμενη πανδημική κρίση.

Δεδομένου ότι ο μαζικός εμβολιασμός είναι υποχρεωτικός  και πρέπει να επιταχυνθεί, αυτή η μονοθεματική στάση δεν είναι σοφή, επειδή τα εμβόλια είναι μια σύνθετη τεχνολογία παραγωγής και διανομής που θα διαρκέσει μήνες, αν όχι χρόνια, για να εξασφαλιστεί η επαρκής προστασία για τους πληθυσμούς του κόσμου. Σε περίπτωση όμως που μια ιογενής μετάλλαξη καταστήσει τα εμβόλια αναποτελεσματικά και δεν έχουμε την ευκαιρία να διορθώσουμε αμέσως τη στρατηγική μας, ενδέχεται να μην δούμε ποτέ έξοδο από αυτόν τον φαύλο κύκλο. Μερικοί έχουν επίσης την επικίνδυνη ψευδαίσθηση ότι πράγματι είναι δυνατόν και ότι πρέπει να ζήσουμε με τον Sars-CoV-2, όπως είπε πρόσφατα ο Γάλλος πρόεδρος και αρκετοί “κυβερνήτες”  των περιοχών μας, και ότι αυτό θα ήταν το “νέο φυσιολογικό” που θα μπορούσε να επιτρέψει τη συμφιλίωση της υγείας με την οικονομία.

Τα επιστημονικά στοιχεία όμως μας λένε ότι, στην πραγματικότητα,  πρόκειται για μια ψευδαίσθηση η οποία θα μας αποσταθεροποιήσει για μήνες και στον τομέα της υγείας αλλά και της ψυχολογίας, ενώ είναι και πολύ επικίνδυνη  διότι  ανοίγουμε την πόρτα σε χιλιάδες ασθενείς και θανάτους ,στη διαρκή αναστολή της οικονομικής ανάπτυξης, στην αιώνια αστάθεια των αστικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων, ξεκινώντας από το σχολείο, που με αυτόν τον τρόπο δεν θα μπορούν να είναι ανοιχτές συνεχώς».

​«Χρειάζεται θάρρος για ένα προσωρινό lockdown, για να μπορέσουν να δημιουργηθούν έπειτα πράσινες περιοχές /ζώνες όπου η κυκλοφορία των ανθρώπων θα είναι ελεύθερη, με ανοιχτά σχολεία και την οικονομία να μπορεί να πάρει μπροστά. Έτσι θα μπορούσαμε να επιστρέψουμε αμέσως στην κανονικότητα» τονίζει στο άρθρο του.

«Μέχρι σήμερα, πολύ λίγες κυβερνήσεις έχουν εφαρμόσει μια πραγματική στρατηγική με σκοπό την επιστροφή σε μια αποδεκτή ισορροπία . Δηλαδή την  εξάλειψη της  μετάδοσης του ιού έτσι ώστε οι πολίτες να επιστρέψουν σε μια σχεδόν φυσιολογική ζωή σε λίγες εβδομάδες και να ανακτήσουν τις οικονομικές απώλειες που προκλήθηκαν από την πανδημία . Αρχικά το κατάφεραν μόνο κυβερνήσεις της Αυστραλίας, της Νέας Ζηλανδίας, του Βιετνάμ, της Κίνας, της Σιγκαπούρης, της Μογγολίας . Για μερικές ημέρες η ιδέα αυτή εμφανίστηκε επίσης δειλά στην Ευρώπη, ξεκινώντας από τη Γερμανία, όπου τόσο η Ομοσπονδιακή Καγκελάριος όσο και ορισμένοι τοπικοί  κυβερνήτες και δήμαρχοι σημαντικών πόλεων, όπως στη Βόννη και στην Κολωνία, αρχίζουν να  την μελετούν και να την εφαρμόζουν. Αυτή η στρατηγική βασίζεται σε έξι δράσεις που μπορούν να οδηγήσουν ολόκληρες χώρες,  περιοχές, περιφέρειες ή περιφερειακές ενότητες στο να εξαλείψουν τον ιό σε 5-6 εβδομάδες:

1. Ορίστε τις “προστατευόμενες” περιοχές που θα ελευθερωθούν.

2. Ενεργοποιήστε μια καμπάνια επικοινωνίας με κίνητρα  για την εφαρμογή της στρατηγικής.

3. Προχωρήστε σε lockdown  4-5 εβδομάδων  με μέτρα υποστήριξης της οικονομίας.

4. Μετατροπή ξενοδοχείων και άλλων εγκαταστάσεων σε χώρους απομόνωσης και σε χώρους καραντίνας.

5. Βάλτε σε καραντίνα εντός αυτών των εγκαταστάσεων τους  ταξιδιώτες  που φθάνουν σε αυτές τις προστατευόμενες περιοχές.

6. Ανοίξτε ξανά όλες τις δραστηριότητες στις «πράσινες ζώνες» οι οποίες έχουν απαλλαχθεί από τον ιό.(green zones)

Παρόλο που η στρατηγική «No Covid»  απαιτεί σημαντικές αρχικές επενδύσεις, έχει περισσότερα πλεονεκτήματα από την εναλλακτική λύση που είναι να ζείτε για μήνες μεταξύ κλεισίματος και μερικού ανοίγματος, με αύξηση των θανάτων και των ασθενών,  με αποτέλεσμα την  εξαθλίωση σημαντικού ποσοστού του πληθυσμού. Είναι επίσης σημαντικό να κατανοήσουμε ότι οι περιορισμοί στην κινητικότητα, ιδίως όσον αφορά μη απαραίτητα ταξίδια, αποτελούν κρίσιμο σημείο της στρατηγικής «No Covid», διότι επιτρέπουν στις χώρες χωρίς τον ιό να διατηρήσουν τα οφέλη που έχουν επιτευχθεί με το lockdown.

Η μη σωστή τήρηση των  διαδικασιών καραντίνας για εισερχόμενους ταξιδιώτες σημαίνει επανεισαγωγή του ιού ελλείψει περιοριστικών μέτρων. Αυτό συνεχίζουμε να το παρατηρούμε στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ την ίδια ώρα οι  στρατηγικές «No Covid» αρχίζουν να έχουν αποτέλεσμα, εκτός από την  Ασία και την Ωκεανία,  στον Καναδά και σε ορισμένες αμερικανικές πολιτείες».

«Όλα αυτά βέβαια», επισημαίνει ο Βάλτερ Ρικιάρντι, «θα απαιτούσαν μια αποφασιστική κυβέρνηση, αλλά γνωρίζοντας ότι δεν έχουν όλοι το όραμα, την ηγεσία και την αποφασιστικότητα να το πράξουν, μπορούμε να αρχίσουμε από κάτω προς τα πάνω, δηλαδή από πόλεις της επαρχίας, περιοχές , νομούς που είναι έτοιμες να κάνουν ότι είναι απαραίτητο για την εξάλειψη του κορωνοϊού.

Οι αντιρρήσεις για τη στρατηγική «No Covid» βασίζονται στο ότι λειτουργεί μόνο σε νησιά και ότι είναι αδύνατο να αποκλειστεί το 100% των ταξιδιωτών που φτάνουν σε προστατευόμενες περιοχές. Όσον αφορά στο πρώτο, η Μογγολία, η Ταϊβάν, το Βιετνάμ, οι επαρχίες του Καναδά στις ακτές του Ατλαντικού, η πολιτεία της Ουάσιγκτον των ΗΠΑ ,είναι όλες  περιοχές που έχουν χερσαία σύνορα και έχουν καταφέρει να εξαλείψουν τον ιό. Όσο για το δεύτερο, αν η συμμόρφωση του 100% θα ήταν ιδανική, ακόμη και ο περιορισμός πρόσβασης  των αφίξεων στο 90- 95% από το εξωτερικό θα μείωνε δραστικά τον ρυθμό μόλυνσης και θα επέτρεπε τη σωστή και αποτελεσματική ανίχνευση και διαχείριση του μικρού αριθμού θετικών περιπτώσεων».

«Η Γερμανία», διευκρινίζει ο καθηγητής, «αφού έχει εφαρμόσει lockdown άνω των δύο μηνών, ζήτησε για πρώτη φορά από την αρχή της πανδημίας να αναστείλει την ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών και στον χώρο Σένγκεν προκειμένου να συνεχίσει την ιχνηλάτηση και να περιορίσει την επίπτωση των νέων θετικών στον Covid-19 περιπτώσεων , 10 ανά 100.000. Η Δανία, η Φινλανδία και οι χώρες της Βαλτικής φαίνεται να ακολουθούν. Μετά από αυτές τις ενέργειες, στις «πράσινες ζώνες», δηλαδή σε εκείνες που δεν υπάρχει  μετάδοση του ιού για τουλάχιστον 14 συνεχόμενες ημέρες, σχολεία, εστιατόρια, μουσεία, κινηματογράφοι, θέατρα, εμπορικές δραστηριότητες μπορούν να ανοίξουν ξανά χωρίς περιορισμούς και αυτό μπορεί να γίνει ακόμη και με απουσία μαζικών εμβολιασμών. Σε περίπτωση που «πράσινες περιοχές» γινόντουσαν περισσότερες χώρες , η κυκλοφορία των ανθρώπων θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς περιορισμούς, αποκαθιστώντας την κινητικότητα τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τον τουρισμό. Επί του παρόντος, η «πράσινη ζώνη» Αυστραλίας-Νέας Ζηλανδίας είναι η πιο διάσημη, αλλά έχουν αρχίσει να προστίθενται στη λίστα κι άλλες, όπως αυτή του δυτικού Καναδά και, στην Ευρώπη, εκείνης της Εσθονίας-Λετονίας-Λιθουανίας.

Το απαραίτητο για την εφαρμογή μιας στρατηγικής «No Covid» είναι μια εντυπωσιακή ενημερωτική εκστρατεία που βοηθά τους πολίτες να κατανοήσουν ότι η εξάλειψη του ιού είναι δυνατή μέσα σε λίγες εβδομάδες, αλλά απαιτεί την αποφασιστικότητα και την πίστη ολόκληρης της κοινότητας. Μια σαφής εξήγηση που να αναφέρεται στο γιατί μια τέτοια στρατηγική θα βελτιώσει τη ζωή των ανθρώπων, ότι το κλείδωμα είναι ένα προσωρινό μέτρο και ότι, εάν ο πληθυσμός συμμετέχει ενεργά , θα είναι δυνατόν να επανέλθει η κοινωνία στο φυσιολογικό μέσα σε λίγες εβδομάδες, πολύ πριν από την ολοκλήρωση της εκστρατείας μαζικού εμβολιασμού που θα διαρκέσει, στην καλύτερη περίπτωση, πολλούς μήνες.

Σε κάθε περίπτωση, είναι απαραίτητο να διασφαλιστούν μέτρα οικονομικής στήριξης για εκείνους των οποίων το εισόδημα έχει υποστεί ζημιά από το lockdown ή που πρέπει να μπουν σε καραντίνα.

Αν τους καταπολεμήσουμε μόνο στο εξελικτικό και βιολογικό πεδίο, οι ιοί είναι ικανοί να μας απασχολούν για χρόνια προκαλώντας βαριές ήττες . Αντ ‘αυτού εάν σκεφτούμε και λάβουμε τις σωστές αποφάσεις, θα τους νικήσουμε.

To άρθρο του ιταλού καθηγητή δημοσιεύθηκε στην ιταλική εφημερίδα «Aβενίρε»