Σύνταξη Κώστας Μπετινάκης
Συμπληρώθηκαν σήμερα 20 χρόνια από την έναρξη των ΝΑΤΟϊκών βομβαρδισμών εναντίον της Γιουγκοσλαβίας.
Οι επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ ξεκίνησαν στις 24 Μαρτίου 1999 και έληξαν στις 10 Ιουνίου –μετά από 78 ημέρες.
Η όλη επιχείρηση παραμένει ως η πρώτη επίθεση στην ιστορία της Συμμαχίας εναντίον κυρίαρχου κράτους και θεωρείται η μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η κυβέρνηση της Σερβίας εκτιμά ότι περίπου 2.500 άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων 89 παιδιών, σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια των ΝΑΤΟϊκών βομβαρδισμών, υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.
Ωστόσο το ΝΑΤΟ, ουδέποτε έδωσε στη δημοσιότητα επισήμως στοιχεία για τις απώλειες των αμάχων.
Αφορμή για την έναρξη των αεροπορικών ΝΑΤΟϊκών επιδρομών, ήταν οι μάχες ανάμεσα στους ένοπλους αυτονομιστές αντάρτες του Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου (KLA) που ανήκαν στην αλβανική εθνότητα των κατοίκων του (Κοσόβου) Κοσσυφοπεδίου και της σερβικής αστυνομίας.
Τότε ακόμη το Κοσσυφοπέδιο ανήκε στην αλήστου μνήμης Ομοσπονδία της Γιουγκοσλαβίας.
Η στρατιωτική επιχείρηση διεξήχθη χωρίς να υπάρχει έγκριση από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και με βάση ισχυρισμούς των δυτικών χωρών ότι η γιουγκοσλαβική κυβέρνηση διεξήγαγε εθνοκάθαρση στο Κοσσυφοπέδιο εναντίον Αλβανών.
Ως επιχείρημα για την έναρξη των βομβαρδισμών αποτέλεσε η αποτυχία των συνομιλιών στο Ραμπουγιέ της Γαλλίας για το καθεστώς αυτονομίας του Κοσσυφοπεδίου.
Οι βομβιστικές επιθέσεις συνεχίστηκαν μέχρις ότου επιτεύχθηκε συμφωνία, η οποία οδήγησε στην αποχώρηση των γιουγκοσλαβικών ενόπλων δυνάμεων από το Κοσσυφοπέδιο και την ανάπτυξη πολυεθνικής ειρηνευτικής δύναμης υπό τη διοίκηση του ΟΗΕ, μέχρι να διευθετηθεί το καθεστώς αυτονομίας του Κοσσυφοπεδίου.
Ρώσος διπλωμάτης: Παράνομοι οι βομβαρδισμοί στη Γιουγκοσλαβία
Οι νατοϊκοί βομβαρδισμοί στη Γιουγκοσλαβία παραβίαζαν κατάφορα τη διεθνή νομιμότητα. «Ουδείς το αμφισβητεί αυτό αλλά θέλουν να το ξεχάσουν», είπε στο Sputnik ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Ρωσίας στην ΕΕ Βλαντμίρ Τσιζόφ.
«Οι βομβαρδισμοί των αεροσκαφών του ΝΑΤΟ στην καρδιά της Ευρώπης αποτελούσαν κατάφορη παραβίαση της διεθνούς νομιμότητας. Ουδείς το αμφισβητεί, ούτε και εκείνοι που έλαβαν τις σχετικές αποφάσεις… Φυσικά δεν τους αρέσει να το θυμούνται και πιστεύω ότι υπάρχει κάθε λόγος να τους το θυμίζουμε με κάθε ευκαιρία, και με αφορμή την 20η επέτειο», είπε ο Τσιζόφ.
Την περίοδο 2000 – 2002, ο Βλαντμίρ Τσιζόφ ήταν ο απεσταλμένος της Ρωσίας στα Βαλκάνια.
Οι αναμνήσεις των βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ όπως πλαισιώνονται στο νέο σερβικό ημερολόγιο γίνεται προσπάθεια να παραμερισθεί η αίσθηση της παγωμένης σύγκρουσης μεταξύ Σέρβων και Αλβανών σε σχέση με τον πόλεμο στο Κοσσυφοπέδιο.
Όλα αυτά εν όψει της προσπάθειας να τερματισθεί η σερβο-αλβανική διαφωνία για το τελικό καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου με βάση την πρόσφατη πρόταση «για ανταλλαγή εδαφών».
Αυτή η έλλειψη συμπάθειας παραμένει η κύρια πρόκληση για τους μελετητές και τους επαγγελματίες στον τομέα του μετασχηματισμού των συγκρούσεων στην αναζήτηση τρόπων για να επιφέρουν αλλαγές στις σχέσεις μεταξύ των συγκρουόμενων ομάδων.
Σε αντίθεση με τις σημερινές σχέσεις Ισραηλ-Παλαιστίνιων, στις σχέσεις Σέρβων-Αλβανών έχει ανοίξει παράθυρο ευκαιρίας με τις πρόσωπο με πρόσωπο διαδικασίες διαβουλεύσεων.
«Δεν γνωρίζαμε ότι είναι αόρατο»
Η μόνη επιτυχία του γιουγκοσλαβικού εναντίον των αεροπορικών βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ, ήταν η κατάρριψη ενός «αόρατου» βομβαρδιστικού «F-117 Stealth», αξίας 42,6 εκατομμυρίων δολαρίων, εξοπλισμένο με σύγχρονη τεχνολογία που χρησιμοποιούσε το ΝΑΤΟ «για να φέρει την ελευθερία» στους λαούς της Γιουγκοσλαβίας.
Η κατάρριψη είχε επιτευχθεί με την εκτόξευση σοβιετικής κατασκευής πυραύλου (της δεκαετίας του 1960).
Αυτή η ιστορία είχε χαρακτηρισθεί τότε από τα διεθνή Μέσα, ως απροσδόκητο «θαύμα» και είχε συμβεί στις πρώτες ημέρες του βομβαρδισμού της Σερβίας.
Το F-117 είχε κερδίσει τη φήμη του κατά τη διάρκεια των αποστολών του Ιράκ στον πόλεμο του Κόλπου του 1991.
