Πάνω από δύο μήνες τώρα, ο Ταγίπ Εντογάν έχει εγκατασταθεί με την οικογένειά του και τον εγγονό του στο παλαιό θερινό ανάκτορο πάνω στον Βόσπορο, έξω από τα Θεραπειά, τρία χιλιόμετρα από το Νιχώρι. Η πανδημία του Covid-19 και ο φόβος να μην κολλήσει από τον επάρατο ιό τον έχουν αναγκάσει να ζει απομονωμένος σε αυτό το όχι και τόσο λαμπρό και πολυτελές οικοδόμημα. Το πρωί της Παρασκευής πέρασαν μπροστά από τη θερινή κατοικία κάτι μικρά πλοία με φανατικούς Τούρκους εθνικιστές που ανέμιζαν σημαίες και κάπως έτσι άρχισε η περίφημη φιέστα για τα 567 χρόνια από την άλωση της Πόλης από τον Μωάμεθ τον Πορθητή.

Η αλήθεια είναι ότι ο Ερντογάν δεν έχει πολλά περιθώρια για εντυπωσιακές υποσχέσεις και προσφορές προς την τουρκική κοινωνία, η οποία τους τελευταίους τρεις μήνες ζει μεταξύ σφύρας και άκμονος, δηλαδή μεταξύ οικονομικής κρίσης και πανδημίας. Είναι πλέον δεδομένο ήδη εδώ και δύο 24ωρα πως η Άγκυρα δεν θα προσφύγει στο ΔΝΤ και πως η τουρκική λίρα με κόπο και πολλές θυσίες κατάφερε να ανατιμηθεί όσο τουλάχιστον χρειάζεται προς το παρόν. Παρ΄ όλα τα προβλήματα και τη δραματική μείωση των συναλλαγματικών αποθεμάτων της Τουρκίας, ο Ερντογάν απέφυγε τον κάβο του ΔΝΤ, μια «ταλαιπωρία» την οποία απευχόταν για έναν και μοναδικό λόγο: η παροχή δανείου από το ΔΝΤ θα σήμαινε και έλεγχο της οικονομικής διαχείρισης του κράτους, εξέλιξη που θα απαγόρευε δυνητικά στον Ερντογάν να διαθέτει περιθώριο ελιγμών και κινήσεων στα πολεμικά μέτωπα της Συρίας και της Λιβύης.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Με δεδομένη, λοιπόν, την οικονομική στενότητα, αλλά και την πολιτική μοναξιά του Ερντογάν, αφού όλοι οι σύντροφοι της πρώτης περιόδου της αναρρίχησης των ισλαμιστών στην εξουσία τον έχουν εγκαταλείψει, τα περιθώρια πολιτικών ελιγμών του Τούρκου ηγέτη είναι περιορισμένα. Οι συνεργάτες του αυτή τη στιγμή στην Προεδρία της Δημοκρατίας είναι όλοι νεόκοποι συμπαθούντες του κόμματος του AKP και καμία σχέση δεν έχουν με τους σκληροπυρηνικούς πολιτικούς που τον συντρόφευσαν στις μεγάλες πολιτικές μάχες που έδωσε πριν από 15 χρόνια.

Έτσι, λοιπόν, εναπομένει στον πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας να διαχειριστεί το φάντασμα του Μωάμεθ του Πορθητή και τη φαντασίωση της άλωσης της Πόλης από τους Οθωμανούς στις 29 Μαΐου του 1453.

Η μεγάλη εφεδρεία για τον Ερντογάν ακούει στο όνομα «Αγία Σοφία» και την απίστευτα διαχρονική Αίγλη που συνοδεύει το σύμβολο αυτό της παγκόσμιας χριστιανοσύνης. Για τους φανατικούς Τούρκους εθνικιστές και ισλαμιστές, η Αγία Σοφία είναι το σύμβολο της διαρκούς μάχης μεταξύ Ισλάμ και Χριστιανισμού.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Εδώ και αρκετές εβδομάδες, ήταν σαφές πως ο Ερντογάν θα χρησιμοποιήσει την Αγία Σοφία, όχι μόνο για να προσφέρει άρτον και θεάματα στην τουρκική κοινωνία, αλλά και για να προσδώσει κάποιον συμβολισμό, τον οποίο έχει απόλυτη ανάγκη ο μέσος Τούρκος πολίτης, που χτυπιέται ταυτόχρονα από την οικονομική κρίση και την ανεργία από τη μία και τις επιπτώσεις από την πανδημία από την άλλη. Έτσι, πριν από δύο εβδομάδες περίπου «εφευρέθηκε» η έννοια της προσευχής στην Αγία Σοφία, την ημέρα της Άλωσης.

Κανείς βεβαίως δεν σχολίασε το γεγονός ότι δεν είναι δυνατόν να προσευχηθεί ένας μωαμεθανός σε έναν χώρο, έστω κι αν αυτός είχε μετατραπεί στο παρελθόν σε τζαμί, όταν υπάρχουν εμφανείς εικόνες στους θόλους και στους τοίχους. Απαγορεύεται ρητώς από το Ισλάμ να υπάρχουν αναπαραστάσεις στους χώρους λατρείας. Για να προσευχηθεί ένας μωαμεθανός στην Αγία Σοφία, θα πρέπει να έχουν καλυφθεί επιμελώς και όχι με πανιά όλες οι χριστιανικές απεικονίσεις. Δεν θα μπορούσε, λοιπόν, να υπάρξει προσευχή και το όλο θέμα, όπως ανεδείχθη από τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης και τους ιστότοπους, ήταν απλώς μια καλοστημένη προπαγάνδα. Οι εορτασμοί για την άλωση της Πόλης προβλέπεται να ολοκληρωθούν έξω από την Αγία Σοφία, στο μεγάλο Μειντάνι, που εκτείνεται στον χώρο στον οποίο παλιά βρισκόταν ο Ιππόδρομος, όπου τσακώνονταν οι Πράσινοι με του Βένετους. 

Σε αυτόν τον τεράστιο χώρο τοποθετήθηκε ένα ομοίωμα οχυρών που συμβολίζει τα τείχη της Πόλης και στις 21:30 το βράδυ της Παρασκευής τα τείχη αυτά θα «γκρεμιστούν και θα πυρποληθούν» από τους Γενίτσαρους του Πορθητή σε τρισδιάστατη virtual εικόνα. Όλα αυτά υπό τους ήχους οθωμανικών ύμνων. Εν τω μεταξύ έχει προβλεφθεί και ανάγνωση τμήματος του Κορανίου που αφορά τις σούρες που αναφέρονται στην ήττα των Βυζαντινών και στον θρίαμβο του Ισλάμ κατά του Χριστιανισμού. Στις σούρες αυτές περιγράφεται και το πώς οι άπιστοι θα εκδικηθούν τους Χριστιανούς όταν πέσει η πρωτεύουσα των Βυζαντινών. Και με αυτή τη σεμνή τελετή θα λήξει η φιέστα του Ερντογάν, η οποία θα φαντασιώσει για άλλη μια φορά τα διψασμένα πλήθη για ιστορική δικαίωση της πάλαι ποτέ οθωμανικής Τουρκίας και του νέο-οθωμανικού οράματος του προέδρου της Τουρκίας.

σχόλια αναγνωστών
oδηγός χρήσης