της Λίνας Ψούνη Αθλητική Ψυχολόγος
Εικόνα του σώματος σαν ψυχολογικός όρος, ορίζεται η εντύπωση που έχει ο κάθε ένας, για την εξωτερική του εμφάνιση, όχι το πώς δείχνουμε πραγματικά. Είναι βέβαιο ότι ο χαρακτήρας μας και η προσωπικότητα μας επηρεάζεται από την εικόνα του σώματός μας.
Η λανθασμένη εντύπωση που μπορεί να έχουμε για τον εαυτό μας μπορεί να ευθύνεται για ψυχολογική διαταραχή. Για παράδειγμα αυτό που συμβαίνει στη νευρική ανορεξία. Το άτομο πιστεύει ότι έχει περιττά κιλά ενώ στην πραγματικότητα είναι πάρα πολύ αδύνατο. Υπάρχει δηλαδή διαταραγμένη αντίληψη της πραγματικότητας.
Η αποδοχή της εικόνας μας ή η μη αποδοχή της εικόνας μας από το κοινωνικό σύνολο, είναι η αιτία που δημιουργούνται τα σχετικά προβλήματα. Η εμφάνιση μας παίζει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της ζωής μας. Για παράδειγμα έχει παρατηρηθεί ότι οι εμφανίσιμοι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να βρουν δουλειά. Επίσης, έχει αναφερθεί ότι στο δικαστήριο οι εμφανίσιμοι άνθρωποι κρίνονται ένοχοι πιο σπάνια.
Η αποδοχή από το σύνολο λόγω της εικόνας του σώματος συνοδεύει τον άνθρωπο σε όλη του τη ζωή. Όλοι θα έχουμε παρατηρήσει ή θα θυμόμαστε από τα παιδικά μας χρόνια ότι τα χοντρά παιδάκια ή τα παιδάκια με κάποια ιδιαιτερότητα τα κοροϊδεύουν και δεν τα παίζουν οι συμμαθητές τους, αντίθετα τα εμφανίσιμα παιδιά είναι συνήθως πιο δημοφιλή.
Ακόμα και οι πιο όμορφοι άνθρωποι κοιτάζονται στον καθρέπτη από ανασφάλεια και όχι από ματαιοδοξία. Μελέτες δείχνουν ότι τα πολύ όμορφα άτομα δεν έχουν μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση από το μέσο όρο. Ενώ πολλές φορές πιστεύουν ότι οι όλοι τους κρίνουν για την ομορφιά τους χωρίς να υπολογίζουν το χαρακτήρα και την προσωπικότητα τους, κάτι που μειώνει τη συνολική τους αυτοπεποίθηση.
Γενικότερα οι γυναίκες κρίνονται πολύ περισσότερο από την εμφάνισή τους από ότι οι άντρες. Συνολικά δέχονται μεγαλύτερη πίεση για να διατηρήσουν την εμφάνιση τους σύμφωνα με τα πρότυπα της εποχής. Έχει βρεθεί ότι όταν κοιτάμε φωτογραφίες πολύ αδύνατων μοντέλων μπορεί να προκληθούν αισθήματα θλίψης, άγχους, ενοχές, ντροπή, ανασφάλεια και απογοήτευση. Περισσότερες από 8 στις 10 γυναίκες είναι ανικανοποίητες από την εξωτερική τους εμφάνιση.
Αισθανόμαστε μεγαλύτερη απογοήτευση από το σώμα μας όταν είμαστε σε κακή διάθεση κάτι που δείχνει ότι η εικόνα του σώματος σχετίζεται άμεσα με την ψυχολογία. Επίσης αισθανόμαστε μεγαλύτερη απογοήτευση από το σώμα μας όταν από παιδιά μας πείραζαν για την εμφάνιση μας, όταν δεν γυμναζόμαστε και μετά από μεγάλη κατανάλωση τροφής η οποία συνοδεύεται από τύψεις.
Η εικόνα του σώματος σχετίζεται με:
- την αυτοπεποίθηση
- την αυτοεκτίμηση
- τις διαταραχές διάθεσης (πχ κατάθλιψη, μανία)
- Τις αγχώδεις διαταραχές
- αισθήματα θυμού προς τον εαυτό αλλά και το κοινωνικό σύνολο
- τη συνολική αυτοκριτική
