Στα γρανάζια της λειτουργίας του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας έχουν παγιδευτεί οι ελπίδες επίσπευσης της βασικής πολιτικής λύσης στην κρίση χρέους της ευρωζώνης μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM). Η πολιτική του Βερολίνου, όπως εκφράσθηκε στην ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής της 29ης Ιουνίου, εξαρτάται σήμερα από τις εκτιμήσεις του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας.
Η απόφαση της πολιτικής ηγεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης προέβλεπε τη λειτουργία του μηχανισμού στήριξης ESM από την 1η Ιουλίου του 2012. Μετά από προσφυγές, το σώμα των 8 πορφυροντυμένων λειτουργών του Συνταγματικού Δικαστηρίου, σε ρόλο Πυθίας, θα εκδώσει τη 12η Σεπτεμβρίου την απόφασή του, ζητώντας δηλαδή από τους λαούς της Ευρώπης, και όχι μόνο της Γερμανίας, τρεις μήνες για να μελετήσει το θέμα.
Η έγκριση της Καρλσρούης για τη συνταγματικότητα ή όχι της εκχώρησης αρμοδιοτήτων του Βερολίνου στις Βρυξέλλες σχετικά με την τραπεζική ενοποίηση όπως επέβαλαν οι προσφυγές κατά του ESM έχουν επιφέρει διχασμό στο εσωτερικό της Γερμανίας. Στην περίπτωση θετικής απόφασης θα έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος στην πορεία της Ευρώπης για την έξοδο από την κρίση και στην προσπάθεια της παγκόσμιας οικονομίας να περιορίσει στο ελάχιστο δυνατό τις επικίνδυνες ευρωπαϊκές παρενέργειες. Σοβαρά διλήμματα όμως δημιουργούνται στο ενδεχόμενο έκδοσης αρνητικής δικαστικής απόφασης. Η απόρριψη της λειτουργίας του ESM με βάση το καθορισμένο πλαίσιο αρμοδιοτήτων αυτομάτως θέτει προς συζήτηση τρεις εναλλακτικές προτάσεις.
Συγκεκριμένα, η γερμανική καγκελαρία έχει μελετήσει τρία σενάρια. Το πρώτο προβλέπει τη σύνταξη νέου συντάγματος για τη χώρα, μια πρόταση απορριπτέα εν τη γενέσει της λόγω του εξαιρετικά χρονοβόρου χαρακτήρα της. Στη δεύτερη περίπτωση, θα μπορούσε η γερμανική ηγεσία, και συγκεκριμένα το κοινοβούλιο, να προωθήσει την ένταξη νέου άρθρου στο γερμανικό σύνταγμα ειδικά για την Ευρώπη, το οποίο θα έθετε θέμα περαιτέρω ευρωπαϊκής ενοποίησης.
Τέλος, ως τρίτη εναλλακτική λύση προβάλλει, κερδίζοντας ως φαίνεται και έδαφος, η διενέργεια δημοψηφίσματος υπέρ ή κατά του ESM. Το θέμα έχει θίξει ήδη σε συνεντεύξεις του ο ισχυρός άνδρας της γερμανικής οικονομίας, υπουργός Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, δηλώνοντας ότι ένα δημοψήφισμα θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί συντομότερα από ό,τι αρχικά είχε υπολογιστεί. Η άποψη Σόιμπλε συνεπικουρείται από την κοινή γνώμη, η οποία με πλειοψηφία 74% έχει αποφανθεί σε δημοσκοπήσεις υπέρ των δημοψηφισμάτων σε θέματα συνταγματικής επικύρωσης της ευρωπαϊκής πολιτικής της γερμανικής κυβέρνησης.
Παρατηρείται ότι και τα τρία σενάρια λύσεων έχουν ως αφετηρία τους την αρχή «κερδίζουμε χρόνο». Το Βερολίνο σε αυτή τη διαδικασία παρουσιάζεται σε ρόλο Πόντιου Πιλάτου, επικαλούμενο την κωλυσιεργία των δικαστικών αρχών. Στην ουσία η δημοσιοποίηση της απόφασης τη 12η Σεπτεμβρίου μεταθέτει τη λειτουργία του ESM το νωρίτερο για το τέλος του έτους. Έως τότε κορυφαίες οικονομίες της ευρωζώνης με επικεφαλής την Ιταλία οδεύουν ανοιχτά προς χρεοκοπία.
Οι ασκούντες κριτική σηκώνουν τις βαριές κουρτίνες των εξελίξεων αναζητώντας τις μη δηλωμένες επίσημα προθέσεις της Γερμανίας. Ο χρόνος, όπως ροκανίζεται, τελικά λειτουργεί υπέρ του Βερολίνου. Εκτός από το βαρύ πολιτικό σκηνικό στη Γερμανία, εφόσον το Σεπτέμβριο η χώρα εισέρχεται στο τελευταίο 12μηνο από τις εκλογές για την καγκελαρία τον αντίστοιχο μήνα του 2013, κυρίαρχος παράγοντας είναι οι ασκήσεις επί χάρτου για τη δομή της ευρωζώνης στο άμεσο μέλλον. Εκτός από τις επίσημα χρεοκοπημένες, αλλά και «αμελητέες» όσον αφορά τη συμμετοχή τους στο ευρωπαϊκό ΑΕΠ, προβληματικές οικονομίες του Νότου, το παιχνίδι της λύσης που θα επικρατήσει θα κριθεί στις αντοχές και τις αλλαγές που θα επιβληθούν στην Ιταλία, την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της περιοχής. Ας μην αγνοηθεί ότι και η Ιταλία θα προσέλθει στις κάλπες το αργότερο έως τον Απρίλιο του 2013, δηλαδή η πολιτική αστάθεια θεωρείται δεδομένη.
Η ‘Αγκελα Μέρκελ γνωρίζει άριστα τα προβλήματα που προκύπτουν σε αυτές τις συνθήκες υψηλής πολιτικής ρευστότητας και αδυναμίας επεξεργασίας λύσεων μακράς αναπτυξιακής έμπνευσης. Το αναγνώρισε η ίδια στην τελευταία συνέντευξή της πριν από την έναρξη της περιόδου των διακοπών της. Αν και αισιόδοξη, δήλωσε αβέβαιη για την επιτυχία του ευρωπαϊκού σχεδίου γιατί «δεν έχει οικοδομηθεί με τρόπο» που θα καλλιεργούσε βεβαιότητα. Για πρώτη φορά μάλιστα αναγνώρισε δημόσια ότι «παρατηρούμε πλέον ότι δεν πάμε καλά παρά μόνο εάν οι Ευρωπαίοι γείτονές μας πηγαίνουν κι αυτοί καλά». Εάν η Γερμανία βρίσκεται σε διαδικασία αποτίμησης των αρνητικών επιπτώσεων των άλλων ισχυρών οικονομιών στο εσωτερικό της, τότε το πρόβλημα δεν εξαρτάται κυρίως από τις αποφάσεις των συνταγματικών δικαστηρίων αλλά από την ανεξήγητη –για πολλούς– αδυναμία λήψη στιβαρών πολιτικών αποφάσεων εξόδου από την κρίση.
Πηγή: Express.gr
