Ζήσης Ψάλλας
Μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Alzheimer’s & Dementia αποτελεί περαιτέρω απόδειξη ότι η μετάβαση στην εμμηνόπαυση είναι μια ιδιαίτερα σημαντική στιγμή για τις γυναίκες και τους γιατρούς και πρέπει να δώσουν προσοχή στην υγεία της καρδιάς, προστατεύοντας την υγεία του εγκεφάλου τους.
Ο πιο κοινός τροποποιήσιμος παράγοντας κινδύνου για άνοια είναι η καρδιαγγειακή νόσο και είναι ενδιαφέρον ότι ο κίνδυνος μιας γυναίκας για καρδιαγγειακή νόσο αυξάνεται μετά την εμμηνόπαυση.
Για να το εξετάσει αυτό η ερευνητική ομάδα στράφηκε στη μακροχρόνια Study of Women’s Health Across the Nation (SWAN) και τη βοηθητική της μελέτη, SWAN Cardiovascular Fat. Η SWAN παρακολούθησε μια ομάδα γυναικών μέσης ηλικίας κατά τη διάρκεια της μετάβασης στην εμμηνόπαυση. Σε μέση ηλικία των 51 ετών, 531 συμμετέχουσες έκαναν σαρώσεις για να μάθουν οι ερευνητές σχετικά με το λίπος γύρω από την καρδιά και μια βασική αρτηρία του σώματος. Στη συνέχεια παρακολουθήθηκαν για 16 χρόνια, κάνοντας πολλαπλά γνωστικά τεστ.
Το καρδιαγγειακό λίπος αποτελείται από τρεις κύριους τύπους: τον επικαρδιακό λιπώδη ιστό (EAT: epicardial adipose tissue) που βρίσκεται μέσα στον σάκο που περιβάλλει την καρδιά, τον περικαρδιακό λιπώδη ιστό (PAT: Pericardial adipose tissue) που βρίσκεται έξω από αυτόν, και τον θωρακικό περιαγγειακό λιπώδη ιστό (PVAT: thoracic perivascular adipose tissue), που περιβάλλει τη μεγαλύτερη αρτηρία του σώματος που ξεκινάει από την καρδιά. Το EAT και το PAT είναι συνήθως “λευκό” λίπος που αποθηκεύει το σώμα, ενώ το θωρακικό PVAT μπορεί να είναι “καφέ” λίπος που το σώμα μετατρέπει εύκολα σε ενέργεια.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την πυκνότητα του λίπους στις σαρώσεις ως δείκτη της ποιότητας του λίπους -το καφέ λίπος θεωρείται πιο “ποιοτικό”. Αξιολόγησαν το πώς η ποσότητα και η ποιότητα του καρδιαγγειακού λίπους στη μέση ηλικία σχετίζεται με τη γνωστική λειτουργία καθώς οι γυναίκες γερνούν. Η ποσότητα μετρήθηκε ως όγκος λίπους, ενώ η ποιότητα προσδιορίστηκε με βάση την πυκνότητα του λίπους.
Ένας μεγαλύτερος όγκος θωρακικού PVAT στη μέση ηλικία σχετιζόταν με ισχυρότερη μακροπρόθεσμη μνήμη αργότερα στη ζωή, ενώ η υψηλότερη πυκνότητα θωρακικού PVAT -πιθανότατα αντανακλά χαμηλότερης ποιότητας λευκό λίπος- συνδέθηκε με επιδείνωση της μνήμης εργασίας.
Κατά τη διάρκεια της μετάβασης στην εμμηνόπαυση, οι γυναίκες συνήθως εμφανίζουν φλεγμονή των αγγείων ή του λιπώδους ιστού, η οποία μπορεί να εκδηλωθεί ως θωρακικό PVAT με υψηλότερη πυκνότητα, που σημαίνει ότι είναι χαμηλότερης ποιότητας. Προηγούμενες μελέτες έχουν βρει ότι η αγγειακή φλεγμονή προάγει το σχηματισμό πλάκας και ο φλεγμονώδης λιπώδης ιστός έχει μη φυσιολογική έκκριση μορίων κυτταρικής σηματοδότησης, τα οποία προδιαθέτουν τους ανθρώπους σε γνωστική έκπτωση.
