Ζήσης Ψάλλας
Γνωρίζουμε για μερικές ασθένειες ότι η αρχική δόση του ιού που ένα άτομο είναι εκτεθειμένο σχετίζεται με το πόσο σοβαρή είναι η ασθένεια.
Ένα καλό παράδειγμα είναι η γρίπη. Μια μελέτη του 2015 από τις ΗΠΑ έδειξε ότι όσο υψηλότερη είναι η δόση του ιού της γρίπης που χορηγείται σε υγιείς εθελοντές, τόσο χειρότερα είναι τα συμπτώματά τους. Οι ιοί είναι μικροσκοπικά σωματίδια που πρέπει να εισέλθουν στα κύτταρα μας για να αναπαραχθούν, οπότε η λογική είναι ότι όσο περισσότερα αρχικά σωματίδια ιού υπάρχουν, τόσο περισσότερα κύτταρα θα μολυνθούν.
Ωστόσο, οι ιοί αντιγράφονται εκθετικά. Ένα μόνο μολυσμένο κύτταρο μπορεί να παράγει εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες, αντίγραφα του σωματιδίου. Αυτό σημαίνει ότι για κάποιους ιούς, ακόμη και μια μικρή δόση ιού φτάνει για να προκαλέσει τη μόλυνση. Για παράδειγμα, για το μισό πληθυσμό, χρειάζονται μόνο 18 σωματίδια νοροϊού για να προκαλέσουν μόλυνση -ο νοροϊός είναι ένας ιός που προκαλεί γαστρετερίτιδα οδηγώντας στα κλασικά κλινικά σημεία εμέτου και διάρροιας. Σε τέτοιες λοιμώξεις, ο ιός αντιγράφεται τόσο γρήγορα ώστε η δόση έναρξης μπορεί να μην έχει σημασία.
Η αρχική δόση του SARS-CoV-2 που προκαλεί τη νόσο COVID-19 σχετίζεται με τη σοβαρότητα της νόσου;
Προς το παρόν, απλά δεν το ξέρουμε. Ο μόνος τρόπος για να απαντήσουμε οριστικά σε αυτό το ερώτημα είναι οι «πειραματικές μελέτες πρόκλησης», οι οποίες περιλαμβάνουν την εκ προθέσεως μόλυνση υγιών εθελοντών προκειμένου να μελετηθούν οι ασθένειες και οι θεραπείες τους. Αυτά θα είναι αμφισβητήσιμα από ηθική άποψη λόγω της πιθανής σοβαρότητας της νόσου.
Επίσης, μόλις ο ασθενής μολυνθεί, είναι σχετικά απλό να μετρηθεί το “ιικό φορτίο”. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η τυποποιημένη διεθνής δοκιμή για κορωνοϊό είναι ποσοτική. Αντί για ένα θετικό ή αρνητικό αποτέλεσμα, οι διαγνώσεις περιλαμβάνουν έναν αριθμό από το μηδέν έως το 40. Οποιοσδήποτε αριθμός μικρότερος από 15 αντιστοιχεί σε πολύ υψηλά επίπεδα ιού, ενώ δείγματα μεγαλύτερα από 35 έχουν μόνο μικρές ποσότητες ιού.
Ελλείψει δεδομένων, οι ερευνητές προσπαθούν να προσδιορίσουν αν ένα υψηλό ιικό φορτίο αντιστοιχεί σε βαρύτερη ασθένεια. Μια αναφορά από την Κίνα πρότεινε ότι δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ της ποσότητας του κορωνοϊού ένα άτομο είναι εκτεθειμένο και στο πόσο άρρωστοι είναι. Αλλά μια άλλη μελέτη έδειξε ότι οι ασθενείς με ηπιότερη νόσο είχαν χαμηλότερα επίπεδα του ιού.
