Τις δικές του παρατηρήσεις σχετικά με τις προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η επιτροπή ΗΤΑ στην Ελλάδα, αλλά τις προτάσεις τους για μια ολοκληρωμένη πολιτική φαρμάκου, παρουσίασε ο έγκριτος καθηγητής του London School of Economics, Πάνος Καναβός, προσκεκλημένος του Health Daily για το workshop και το συνέδριο ΗΤΑ, που ολοκληρώθηκε χθες στην Αθήνα.
Ο Πάνος Καναβός μίλησε για το κόστος των νέων θεραπειών, τονίζοντας ότι ήδη μια σειρά από γονιδιακές θεραπείες βρίσκονται υπό έγκριση από τον ΕΜΑ και αναμένεται να δημιουργήσουν περαιτέρω πιέσεις στα συστήματα υγείας. Ανέφερε ότι η χρηματοδότησή τους θα γίνεται πλέον όλο και περισσότερο με την λογική του επιμερισμού του κινδύνου (risk sharing), φθάνοντας και στο «risk sharing plus».
Σε 1.415 φάρμακα που έχει εξετάσει το LSE παρατηρείται ότι το 60%-70% των φαρμάκων καταλήγουν πλέον σε συμφωνίες επιμερισμού κινδύνου. Βεβαίως, όταν έχουμε τόσο πολλά risk sharing agreements, οδηγούμαστε σε πλασματικές τιμές φαρμάκου. Οι οικονομικές προϋποθέσεις για την κάλυψη ακριβών φαρμάκων είναι: Outcomes-Based Payments, annuities ή Reinsurance, όπου αντασφαλίζουμε το ρίσκο.
Τα ζητήματα που αφορούν το μέλλον του ΗΤΑ στην Ελλάδα
1. Τime to access: Θα πρέπει να μειωθεί ο χρόνος μέχρι την αποζημίωση ενός φαρμάκου, με ταχύτερη λειτουργία της Επιτροπής ΗΤΑ και της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης. Στην Ελλάδα θα έπρεπε ήδη να έχουμε προχωρήσει σε μια λογική 15-20 τουλάχιστον διαπραγματεύσεων το χρόνο.
2. Πρέπει πλέον να περάσουμε από την Επιτροπή στον Οργανισμό ΗΤΑ. Οι καθυστερήσεις μας οδηγούν σε άλλα «κανάλια», τα οποία δεν χρησιμοποιούν άλλες χώρες, όπως πχ. την πρακτική της εισαγωγής μέσω ΙΦΕΤ, πρακτική η οποία θα πρέπει να εκλείψει. Επίσης, θα πρέπει να μπει επιτέλους ένα πλαφόν στον χρόνο που διαρκεί μια διαπραγμάτευση στην Ελλάδα, η οποία δεν μπορεί να ξεπερνά κατά κανόνα μερικούς μήνες.
3. Πρόκληση για το σύστημα ΗΤΑ αποτελούν τα φάρμακα με πολλαπλές ενδείξεις, καθώς και οι συνδυαστικές θεραπείες, όπου έχουμε το φαινόμενο το τελευταίο φάρμακο του συνδυασμού να αποζημιώνεται με πολύ υψηλή συγκριτικά τιμή.
4. Σημαντικό θέμα για το ΗΤΑ στην Ελλάδα είναι η επίκληση παραγόντων, πέρα από το θεραπευτικό όφελος και την ασφάλεια. Αυτούς τους παράγοντες επικαλούνται πολλά συστήματα υγείας κατά τη διαπραγμάτευση και μπορεί να είναι κοινωνικοί, δημογραφικοί, παράγοντες που αφορούν τη βαρύτητα της νόσου κ.ά. Θα πρέπει να δούμε τη θέση αυτών των παραγόντων και στο δικό μας σύστημα υγείας, ώστε να γίνεται επίκλησή τους κατά τη διαπραγμάτευση.
5. Με δεδομένο ότι μια σειρά από πολύ ακριβά φάρμακα θα μπουν τα επόμενα χρόνια στο σύστημα υγείας (τουλάχιστον 20-25 νέες θεραπείες), θα πρέπει να αναρωτηθούμε εάν η Ελλάδα θα επιδιώξει να θέσει το δικό της «ταβάνι» στη διαπραγμάτευση αυτών των ακριβών φαρμάκων, όπως έχουν κάνει άλλες χώρες. Αυτό βεβαίως έχει άμεση σχέση με τη δυνατότητα του ελληνικού επιστημονικού και πολιτικού συστήματος να λέει «όχι». Δεν είναι τυχαίο ότι σε 1.415 υπό αξιολόγηση φάρμακα που έχει εξετάσει το LSE, το ένα τέταρτο απορρίπτεται πρωτογενώς. Επίσης, δεν μπορεί ένα φάρμακο να έχει τιμή λίστας π.χ. 100.000 ευρώ, όταν το μέσο κόστος ασθενείας (που περιλαμβάνει άμεσα και έμμεσα κόστη) να είναι της τάξης μερικών χιλιάδων ευρώ. Μια καλή πρακτική θα είναι λοιπόν το ίδιο το σύστημα υγείας στην Ελλάδα να θέσει τα πλαίσια εντός των οποίων επιθυμεί να κινηθεί η διαπραγμάτευση.
6. Τέλος, θα πρέπει να δούμε ξανά μια ολοκληρωμένη πολιτική για το φάρμακο. Εάν η χώρα δεν έχει αυτή την στρατηγική, δεν θα μπορεί να κάνει παρά ελάχιστα βήματα προς μια σωστή κατεύθυνση. Θα παραμείνει αγκυλωμένη και απλώς θα αναγνωρίζει τις σκοπιμότητες, τις νομοτέλειες και τους περιορισμούς που υπάρχουν στον χώρο, όπως κάνει εν πολλοίς μέχρι σήμερα.
