Τα μικρόβια του εντέρου και οι άνθρωποι έχουν κοινό εξελικτικό παρελθόν

Ζήσης Ψάλλας

Επιστήμονες από το Ινστιτούτο Βιολογίας Max Planck στο Tübingen ανακάλυψαν ότι τα μικρόβια του εντέρου μοιράζονται μια παράλληλη εξελικτική ιστορία με τους ανθρώπινους ξενιστές τους.

Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science, πραγματοποιήθηκε με δεδομένα από 1225 άτομα από την Αφρική, την Ασία και την Ευρώπη.

Πολλά είδη μικροβίων στο ανθρώπινο έντερο μπορούν να βρεθούν σε πληθυσμούς από όλο τον κόσμο. Ωστόσο, σε ένα είδος μικροβίου τα στελέχη μικροβίων ποικίλλουν σημαντικά μεταξύ ατόμων και πληθυσμών. Παρά τη σημασία τους για την ανθρώπινη υγεία, λίγα ήταν γνωστά μέχρι στιγμής για την προέλευση αυτών των στελεχών. Επιπλέον, τα περισσότερα από αυτά τα στελέχη ζουν σχεδόν αποκλειστικά στο ανθρώπινο έντερο. 

Η ερευνητική ομάδα υπέθεσε ότι συγκεκριμένα είδη και στελέχη συνυπήρχαν με τους ανθρώπους καθώς η ανθρωπότητα διαφοροποιήθηκε και εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο. 

Πάνω από το 60% των ειδών των μικροβίων που ερευνήθηκαν ταίριαξαν με την εξελικτική ιστορία του ανθρώπινου ξενιστή τους, πράγμα που σημαίνει ότι αυτά τα μικρόβια συν-διαφοροποιήθηκαν για πάνω από 100.000 χρόνια στο ανθρώπινο έντερο όταν οι άνθρωποι ξεπέρασαν την Αφρική σε όλες τις ηπείρους. «Δεν γνωρίζαμε ότι τα μικρόβια του εντέρου ακολούθησαν την εξελικτική μας ιστορία τόσο στενά», είπε η Ruth Ley, επικεφαλής του τμήματος Επιστήμης Μικροβιώματος στο Ινστιτούτο Βιολογίας Max Planck στο Tübingen.

«Είναι αξιοσημείωτο ότι τα στελέχη που ακολούθησαν πιο στενά την ιστορία μας είναι τώρα αυτά που βασίζονται περισσότερο στο περιβάλλον του εντέρου», προσθέτει η Ley. Πράγματι, ορισμένα από τα στελέχη μικροβίων που εξελίχθηκαν μαζί με τον άνθρωπο εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το περιβάλλον του ανθρώπινου εντέρου: διαθέτουν μικρότερα γονιδιώματα και είναι πιο ευαίσθητα στα επίπεδα οξυγόνου και στη θερμοκρασία -χαρακτηριστικά που δυσκολεύουν την επιβίωση έξω από το ανθρώπινο σώμα. 

Για να συγκεντρώσει δεδομένα από ένα διαφορετικό υποσύνολο του παγκόσμιου πληθυσμού, η ερευνητική ομάδα ανέλυσε τα μικρόβια και τα γονιδιώματα του εντέρου 1225 ατόμων στην Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική. 

Τα ευρήματα της μελέτης βοηθούν στην περαιτέρω κατανόηση των πληθυσμιακών μικροβίων που έχουν συσχετιστεί από καιρό με τον τοπικό ανθρώπινο πληθυσμό. Με αυτή τη γνώση, οι θεραπείες ασθενειών που βασίζονται στο μικροβίωμα μπορούν να προσαρμοστούν και να βελτιωθούν σε μια ειδική για τον πληθυσμό θεραπεία.