Ζήσης Ψάλλας
Η εξάρτηση από τα οπιοειδή έχει μετατραπεί σε εθνική κρίση στις ΗΠΑ. Ένας στόχος της συνεχιζόμενης έρευνας στην καταπολέμηση της κατάχρησης οπιοειδών είναι η κατανόηση του «συνδρόμου στέρησης» που προκαλούν τα ναρκωτικά.
Τα φυσικά και συναισθηματικά συμπτώματα της «στέρησης» μπορούν να είναι απειλητικά για τη ζωή και να αποτελέσουν μια έντονα αρνητική εμπειρία. Ο φόβος αυτών των συμπτωμάτων παρακινεί έντονα στον εθισμό. Ερευνητές στο Thomas Jefferson University μελετούν πώς η φλεγμονή συμβάλλει στη στέρηση και στην εξάρτηση από τα ναρκωτικά.
Τα οπιοειδή μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή στον εγκέφαλο προκαλώντας ανοσιακά κύτταρα να απελευθερώσουν φλεγμονώδη μόρια που ονομάζονται κυτοκίνες.
Τα κυριότερα ανοσοκύτταρα στον εγκέφαλο είναι μικρογλοία και αστροκύτταρα. Οι φλεγμονώδεις αποκρίσεις που προκαλούνται από τα οπιοειδή έχουν παρατηρηθεί στην κεντρική αμυγδαλή, μια περιοχή του εγκεφάλου που έχει εμπλακεί έντονα στην εξάρτηση από τα οπιοειδή λόγω του ρόλου της στο συναίσθημα και στα κίνητρα.
Η κεντρική αμυγδαλή μπορεί επίσης να επηρεαστεί από τη φλεγμονή που έχει αναπτυχθεί σε άλλα μέρη του σώματος, όπως στο έντερο. Στην πραγματικότητα, η επικοινωνία μεταξύ του εντέρου και του εγκεφάλου μπορεί να διαμορφώσει μια ποικιλία κινήτρων συμπεριφοράς και συναισθηματικών καταστάσεων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που συνδέονται με την εξάρτηση από τα ναρκωτικά και την απόσυρσή τους στη συνέχεια.
Οι ερευνητές απομόνωσαν μεμονωμένους νευρώνες, μικρογλοία και αστροκύτταρα από την κεντρική αμυγδαλή και μελέτησαν τα γενετικά τους χαρακτηριστικά σε φυσιολογικούς, εξαρτώμενους από οπιοειδή, και στη συνέχεια στερημένους, αρουραίους. Με έκπληξη διαπίστωσαν ότι το προφίλ των αστροκυττάρων άλλαξε και συγκεκριμένα η γενετική έκφραση ήταν σε μια πιο ενεργοποιημένη κατάσταση. Αυτή η αλλαγή σχετίστηκε έντονα με την απόσυρση των οπιοειδών από το σώμα.
Οι ερευνητές ανίχνευσαν διάφορους τύπους βακτηρίων στο έντερο των αρουραίων και διαπίστωσαν ότι ορισμένα αντιφλεγμονώδη βακτήρια καταστέλλονταν στα αποσυρόμενα από τα οπιοειδή ζώα προκαλώντας δυσβίωση (κακή αναλογία βακτηρίων στο έντερο), κάτι που μπορεί να δημιουργήσει φλεγμονή στο πεπτικό σύστημα.
Τα ευρήματα υπογραμμίζουν την εξαιρετικά περίπλοκη σχέση μεταξύ του εντέρου και του εγκεφάλου και υποδηλώνουν ότι η φλεγμονή στο έντερο και στον εγκέφαλο μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα που σχετίζονται με την απόσυρση των οπιοειδών.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Frontiers of Neuroscience».
