Άνθρωποι όλων των ηλικιών διατείνονται «έχω άγχος» .Τι είναι όμως το άγχος;
Το άγχος μπορεί να οριστεί ως μια αντίδραση του οργανισμού σε ένα περιβαλλοντικό ερέθισμα το οποίο εκλαμβάνεται ως απειλητικό. Σημασία σε αυτό τον ορισμό δεν έχει το ίδιο το ερέθισμα, αλλά η αντίδραση του οργανισμού σε αυτό. Στρεσογόνα ερεθίσματα μπορεί να είναι οποιοδήποτε οικονομικά, κοινωνικά, επαγγελματικά, υπαρξιακά, καθημερινά αίτια.
Είναι μια προσωπική και ιδιαίτερη αντίδραση σε ένα ασήμαντο ή σημαντικό γεγονός, και όχι μια γενική ομοιόμορφη αντίδραση.Στα πρώτα του στάδια μπορεί να αποτελεί μια παραγωγική διέγερση για τον οργανισμό από οργανικής άποψης. Όσο περνάει όμως ο καιρός, ο οργανισμός δεν μπορεί να δαπανά καθημερινά τέτοιες ποσότητες ενέργειας και φτάνει στο στάδιο της κατάρρευσης.
Ο καθένας μας βιώνει και αντιμετωπίζει το άγχος σε κάποιες στιγμές της ζωής του. Όταν όμως υπάρχει γενικευμένη αγχώδης διαταραχή, το άτομο δεν ελέγχει το άγχος στο μεγαλύτερο κομμάτι της ζωής του, το οποίο παρουσιάζεται γενικό και απροσδιόριστο.
Μερικές φορές ούτε ο ίδιος ο δεν μπορεί να δικαιολογήσει το γιατί αισθάνεται νευρικός, αν και προσπαθεί να δώσει κάποιες εξηγήσεις. Το άτομο βιώνει το άγχος σε συνεχή βαθμό και σχεδόν ανεξάρτητα από τα περιβαλλοντικά ερεθίσματα. Είτε βρίσκεται μέσα στο σπίτι του είτε σε κάποιο απειλητικό περιβάλλον, αισθάνεται ότι απειλείται συνεχώς και βρίσκεται σε συνεχή ένταση και επαγρύπνηση.
Φυσικά κάθε άτομο αντιμετωπίζει διαφορετικά το στρες, το οποίο αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές τον οργανισμό, τόσο από οργανικής, όσο και από ψυχολογικής πλευράς. Συχνά εκδηλώνονται ταχυκαρδίες και αυξημένη αρτηριακή πίεση, ενώ η διοχέτευση της ενέργειας στους μύες δημιουργεί προβλήματα στην πέψη. Βασανίστηκες αϋπνίες και δερματικά προβλήματα αναφέρονται επίσης στα συμπτώματα της γενικευμένης αγχώδους διαταραχής. Αρκετά από τα συμπτώματα αυτά είναι τόσο ισχυρά ώστε το άτομο εσφαλμένα νομίζει ότι έχει κάποιο πρόβλημα οργανικής φύσης. Ένα άτομο με γενικευμένο άγχος μπορεί να ανησυχεί για οτιδήποτε και να μη βρίσκει λίγη ηρεμία στη ημέρα του.
Τα σωματικά συμπτώματα κάνουν την ψυχολογική κατάσταση χειρότερη, καθώς ανησυχεί πλέον και για την υγεία του. Η κοινωνική ζωή περιορίζεται και το άτομο φοβισμένο προσπαθεί μάταια να ηρεμίσει. Η αγωνία για το μέλλον και ο φόβος διαιώνισης της κατάστασης συχνά το αναγκάζουν να απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό.
Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή : ΜΗΠΩΣ ΤΗΝ ΕΧΩ;
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το άγχος είναι μια κατάσταση που ισχύει για τους περισσότερους από εμάς, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πάσχουμε από κάποια ασθένεια.
Ευτυχώς, υπάρχουν μερικές ερωτήσεις που μπορούν να διαφωτίσουν περισσότερο την κατάσταση:
• Πόσο καιρό έχετε τα συμπτώματα; Είναι πάνω από τρεις μήνες;
• Πως εκδηλώνεται το άγχος; Είναι κάτι το οποίο νιώθετε έντονα στο σώμα σας;
• Έχετε αϋπνίες, ταχυκαρδίες ή έντονη σωματική κόπωση;
• Η πηγή του άγχους σας είναι απροσδιόριστη (δεν μπορείτε να την ορίσετε ακριβώς);
• Συχνά χρειάζεστε κάποιο ηρεμιστικό για να χαλαρώσετε;
• Τα συμπτώματα επιμένουν σχεδόν καθημερινά και εμφανίζεστε ανήμποροι να τα διαχειριστείτε;
Αν απαντήσατε με «ναι» στις παραπάνω ερωτήσεις θα ήταν σκόπιμο να επισκεφτείτε κάποιον ειδικό για περαιτέρω προσδιορισμό των συμπτωμάτων ή μιας πιθανής ασθένειας. Αν απαντήσατε όχι στην πλειοψηφία των παραπάνω ερωτήσεων, ίσως απλώς ανησυχείτε για πολλές καταστάσεις που σας συμβαίνουν την δεδομένη χρονική στιγμή.
Μερικές φορές τα συμπτώματα ενισχύονται ακριβώς επειδή τους δίνουμε σημασία και τα μεγαλοποιούμε στη φαντασία μας. Αν όμως η γενεσιουργός αιτία συνεχίζει να υπάρχει και τα συμπτώματα επιμείνουν, η επίσκεψη στον ειδικό είναι απαραίτητη.
Όμως τι λέει κανείς στον Ψυχίατρο, από την στιγμή που δύσκολα παραδέχεται κάποιος ότι τον χρειάζεται;
Ωστόσο μετά την πρώτη επαφή, απομυθοποιούνται οι ενδοιασμοί και ο ενδιαφερόμενος μπορεί με απλά λόγια να περιγράψει την καθημερινότητά του και ο ιατρός να δώσει τέλος στην αγχώδη διαταραχή που τον ταλαίπωρει.
ΜΟΥΧΟΥΡΤΗΣ ΦΩΤΙΟΣ
ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΨΥΧΙΑΤΡΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΕΙΟ Γ.Ν.Ν.ΙΩΝΙΑΣ
fotiosim@yahoo.com
