Σίγουρα δεν είναι ασυνήθιστο να ακούσετε για έναν αθλητή, πολιτικό, ιερέα ή διευθύνοντα σύμβουλο που θα εμπλακεί σε κάποιο είδος σεξουαλικού σκανδάλου και στη συνέχεια θα ακολουθήσει θεραπεία σεξουαλικού εθισμού. Κάποιοι από εμάς αποδοκιμάζουμε και λέμε ότι ο σεξουαλικός εθισμός είναι απλώς μια δικαιολογία για τη συμπεριφορά τους. Άλλοι αναρωτιούνται ποιος είναι ο εθισμός στο σεξ – και πράγματι πάσχετε γιατί θα χρειαζόσαστε βοήθεια;
Στη δεκαετία του 1930, οι ΗΠΑ αντιμετώπισαν μια παρόμοια ερώτηση: είναι ο αλκοολισμός ασθένεια; Πολλοί ένιωθαν ότι οι αλκοολικοί έκαναν την επιλογή να πιουν, συνεπώς πώς θα μπορούσε να είναι εθισμός; Έτσι άρχισε η αυτοβοήθεια, μέσω της ομάδας 12 βημάτων που ονομάζεται Ανώνυμοι Αλκοολικοί. Η επίσημη ιατρική κοινότητα ήταν η τελευταία που αναγνώρισε τον αλκοολισμό ως ασθένεια. Βρισκόμαστε σε μια πολύ παρόμοια κατάσταση σήμερα. Πολλές ομάδες των 12 βημάτων για να βοηθήσουν τους «σεξομανείς» έχουν κάνει την εμφάνισή τους τα τελευταία χρόνια, όπως οι ακόλουθες: Sexaholics Anonymous, Sex Addicts Anonymous, Sex and Love Addicts Anonymous, και Sex Recovery Anonymous. Η θρησκευτική κοινότητα έχει επίσης χρηματοδοτήσει ομάδες στήριξης για την εξάρτηση από το σεξ. Η κλινική κοινότητα αντιμετωπίζει τη «σεξομανία» για περισσότερα από 20 χρόνια στα εξωτερικά ιατρεία και στις κλινικές απεξάρτησης.
Ώστε, απλώς αποδοκιμάζουμε τον παραβάτη και λέμε «Έχετε ένα ηθικό πρόβλημα» ή κοιτάμε λίγο βαθύτερα για να δούμε αν το άτομο είναι πραγματικά εξαρτημένο από το σεξ; Προτού προχωρήσουμε περαιτέρω, ανεξάρτητα από τον βαθμό του εθισμού, κάθε πρόσωπο είναι απόλυτα υπεύθυνο για κάθε επιλογή που κάνει. Ωστόσο, ο εθισμός μπορεί να αντιμετωπιστεί και να αποτραπούν οι μελλοντικές κακές επιλογές.
Πολλοί από εμάς δεν καταλαβαίνουμε τη χρήση του σεξ ως ναρκωτικού. Το αίσθημα ευφορίας που απολαμβάνει κάποιος στην πραγματικότητα είναι ενδογενή οπιούχα που ονομάζονται ενδορφίνες τα οποία πλημμυρίζουν τον προμετωπιαίο φλοιό του εγκεφάλου. Κατά τη διάρκεια αυτής της εμπειρίας, ό,τι βρίσκεται στο οπτικό σας πεδίο θα αρχίσετε να το επιθυμείτε. Αυτό είναι το κλασικό φαινόμενο του σκύλου του Παβλόφ – χτυπάει το κουδούνι και ταΐζεις τον σκύλο. Οι εθισμένοι τείνουν να κολλάνε σε φαντασιώσεις ή πορνογραφία – χιλιάδες φορές. Εκεί διαφοροποιούνται τα άτομα που είναι εξαρτημένα από όσα απλώς έχουν υψηλή λίμπιντο. Ο εξαρτημένος πηγαίνει για τη δόση του, ενώ ένα σεξουαλικά υγιές πρόσωπο πηγαίνει για τη σύνδεση με έναν σύντροφο και η σεξουαλικότητα είναι ένα μέρος αυτής της σύνδεσης.
Υπάρχει ένα πλέγμα που όλοι οι ψυχολόγοι και οι κλινικοί γιατροί πρέπει να χρησιμοποιήσουν για να διαπιστώσουν εάν το άτομο είναι εξαρτημένο. Τρεις ή περισσότερες από τις ακόλουθες συμπεριφορές κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους φανερώνουν ότι το άτομο παρουσιάζει εθιστική συμπεριφορά:
1) Η απόσυρση. Όταν οι εξαρτημένοι προσπαθούν να σταματήσουν τη συμπεριφορά τους, νιώθουν έναν ψυχολογικό ή φυσικό πόνο. Οι συμπεριφορές του σεξουαλικού εθισμού είναι ατελείωτες, οπότε αν το άτομο αποφασίσει να απέχει από αυτές, θα εμφανίσει συμπτώματα απόσυρσης. Οι εξαρτημένοι χρησιμοποιούν τη σεξουαλικότητά τους για να ανακουφίσουν τον πόνο τους, δημιουργώντας έτσι έναν φαύλο κύκλο.
2) Η ανοχή. Αυτό απλώς σημαίνει ότι αυτό που ικανοποιούσε τον εξαρτημένο δεν τον ικανοποιεί πια. Ο εξαρτημένος δοκιμάζει να λύσει αυτό το πρόβλημα αυξάνοντας τη συχνότητα των ίδιων συμπεριφορών ή προχωρώντας σε διαφορετικές συμπεριφορές για να νιώσει το ίδιο συναίσθημα.
3) «Περισσότερο». Αυτό μπορεί να είναι μεγαλύτερη συχνότητα, περισσότερος χρόνος και ενέργεια αφοσιωμένος στην προετοιμασία και εμπλοκή στις συμπεριφορές ή μεγαλύτερη ποικιλία συμπεριφορών – πολλές από τις οποίες δεν πίστευαν ποτέ ότι ήταν σε θέση να εκτελέσουν, αλλά τώρα τις κάνουν επανειλημμένα.
4) Αποτυχία. Τα εξαρτημένα άτομα προσπαθούν να μειώσουν ή να σταματήσουν την εθιστική συμπεριφορά, αλλά συνάντησαν αποτυχία. Οι εξαρτημένοι λένε στον εαυτό τους: «Δεν θα το ξανακάνω ποτέ» – και το λένε εκατοντάδες φορές. Ωστόσο, ακόμα και έπειτα από λίγες ώρες η πράξη επαναλαμβάνεται.
5) Υποσχέσεις. Ο εθισμένος ορκίζεται να σταματήσει τη συμπεριφορά του αυτή, αλλά δεν το κάνει. Υποσχέσεις δίνονται στους φίλους, στο αφεντικό, στη σύζυγο ή στον/στη σύντροφο ότι σίγουρα πρόκειται να σταματήσει. Ανεξάρτητα από το πόσο συναισθηματικές είναι αυτές οι εκκλήσεις, η αποτυχία είναι πολύ συχνά το αποτέλεσμα.
6) Συνέπειες. Οι γάμοι επηρεάζονται, όπως επίσης και οι σχέσεις με τα παιδιά. Μπορεί να υπάρξει μια απόλυση, μια σύλληψη ή μια μήνυση για σεξουαλική παρενόχληση. Κάποιες φορές οι εθισμένοι και οι οικογένειές τους αναγκάζονται να μετακομίσουν.
7) Επανάληψη. Υπάρχει η επανάληψη της συμπεριφοράς παρά τις συνεχιζόμενες επιπτώσεις. Ο εθισμένος συλλαμβάνεται επ’ αυτοφώρω, υποφέρει από τις επιπτώσεις των πράξεών του, αλλά δεν παίρνει το μάθημά του, όπως θα έκαναν οι περισσότεροι από εμάς. Ο άνδρας που λόγω της συμπεριφοράς του χάνει τη γυναίκα του και τα παιδιά του αλλά ύστερα από λίγες εβδομάδες βρίσκει πάλι τον εαυτό του να επαναλαμβάνει τις ίδιες συμπεριφορές, μπορεί κάλλιστα να θεωρηθεί εξαρτημένος.
Πηγή: andrologia.gr, Δρ. Κωνσταντινίδης
