Πολλά από τα άτομα που λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά εμφανίζουν κάποιο βαθμό σεξουαλικής δυσλειτουργίας ως παρενέργεια της θεραπείας. Οι σεξουαλικές παρενέργειες των αντικαταθλιπτικών είναι συχνές και μπορεί να οδηγήσουν σε έκπτωση της ποιότητας ζωής του ατόμου.
Η αντιμετώπιση της σεξουαλικής δυσλειτουργίας που προκαλείται από αντικαταθλιπτικά είναι πολύ σημαντική τόσο για τη γενική υγεία του ατόμου όσο και για την περιφρούρηση της ποιότητας ζωής του.
Μια πρόσφατη ανασκόπηση εξέτασε την αποτελεσματικότητα των διαθέσιμων στρατηγικών για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής δυσλειτουργίας που συνδέεται με τη χρήση αντικαταθλιπτικών. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται η χρήση σεξουαλικών τεχνικών, η ψυχοθεραπεία ατομική και ζεύγους, καθώς και η τροποποίηση της δόσης της θεραπείας ή η αλλαγή του αντικαταθλιπτικού. Η ανασκόπηση επίσης είχε ως σκοπό να προσδιορίσει τυχόν ανεπιθύμητες ενέργειες των στρατηγικών καθώς και τον βαθμό δεκτικότητας των ασθενών σε αυτές. Δυστυχώς, όπως αναδείχθηκε από την ανασκόπηση, τα δεδομένα σχετικά με τις σεξουαλικές παρενέργειες των αντικαταθλιπτικών είναι περιορισμένα.
Η ανασκόπηση εξέτασε τα δεδομένα 23 τυχαιοποιημένων κλινικών δόκιμων που συνέκριναν στρατηγικές αντιμετώπισης της σεξουαλικής δυσλειτουργίας που οφειλόταν στη χρήση αντικαταθλιπτικών με τη χρήση placebo ή εναλλακτικών στρατηγικών. Συνολικά στη μελέτη συμμετείχαν 1.886 ασθενείς, οι οποίοι ήταν τουλάχιστον 16 ετών και λάμβαναν αντικαταθλιπτικά, τα οποία είχαν προκαλέσει κάποιο βαθμό σεξουαλικής δυσλειτουργίας, όπως είναι η μείωση της σεξουαλικής διέγερσης και ικανοποίησης και στα δύο φύλα, η στυτική δυσλειτουργία στους άνδρες και η κολπική ξηρότητα, η δυσπαρευνία και ο κολεόσπασμος στις γυναίκες.
Στις περισσότερες από τις μελέτες που εξετάστηκαν στην ανασκόπηση η στρατηγική που χρησιμοποιήθηκε ήταν η χρήση κάπου επιπροσθέτου φαρμάκου για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής δυσλειτουργίας. Τα φάρμακα που χρησιμοποιήθηκαν περισσότερο ήταν οι αναστολείς της φωσφοδιεστεράσης τύπου 5 και η βουπροπιόνη. Μια μελέτη εξέτασε την αποτελεσματικότητα της αλλαγής του χορηγουμένου αντικαταθλιπτικού, ενώ σε καμία από τις τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές δεν εξεταζόταν η αποτελεσματικότητα των άλλων στρατηγικών, όπως είναι η ψυχοθεραπεία και οι σεξουαλικές τεχνικές.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ανασκόπησης, φαίνεται ότι η χρήση σιλδεναφίλης και τανταλαφίλης είναι η πιο αποτελεσματική στρατηγική αντιμετώπισης της σεξουαλικής δυσλειτουργίας που συνδέεται με αντικαταθλιπτικά στους άνδρες, ενώ για τις γυναίκες φαίνεται πως η χορήγηση υψηλών δόσεων βουπροπιόνης συνιστά την πιο υποσχόμενη στρατηγική. Οι ερευνητές, ωστόσο, τονίζουν ότι τα δεδομένα που υπάρχουν είναι ελλιπή και η ανάγκη για περαιτέρω έρευνα μεγάλη, ιδιαίτερα στο πεδίο της αντιμετώπισης της σεξουαλικής δυσλειτουργίας των γυναικών.
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Κ. Κωνσταντινίδης, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr
