Μάρτυρες της χριστιανικής πίστης από την ιταλική χερσόνησο, η μνήμη των οποίων τιμάται στις 14 Οκτωβρίου από την Ορθόδοξη Εκκλησία και στις 19 Ιουνίου από την Καθολική. Στα καθ’ ημάς, αυτή την ημέρα γιορτάζουν όσοι φέρουν το όνομα Γερβάσιος.
Σύμφωνα με το σχετικό συναξάριο της Ανατολικής Εκκλησίας, ο Γερβάσιος και ο Προτάσιος, που ζούσαν τους χρόνους του αυτοκράτορα Νέρωνα, είχαν φυλακιστεί για την πίστη τους από τον άρχοντα Ανουλίνο στην πόλη Πλακεντία (σημερινή Πιατσέντσα Ιταλίας). Εκεί τους επισκέφθηκε για να τους ενθαρρύνει ο εκ Ρώμης ορμώμενος Ναζάριος, ο οποίος διερχόταν τις πόλεις της ιταλικής χερσονήσου και κήρυττε τον λόγο του Θεού.
Σε μία από τις περιοδείες του, μία μητέρα εμπιστεύθηκε στον Ναζάριο τον τρίχρονο γιο της Κέλσιο. Αυτός με το παιδί συνέχισε το κήρυγμά του, ώσπου ξαναβρέθηκε στην Πλακεντία, όπου ήσαν ακόμη δέσμιοι ο Γερβάσιος και ο Προτάσιος. Ο άρχοντας Ανουλίνος τον απέλασε, αλλά αργότερα ο Ναζάριος συνελήφθη στα Μεδιόλανα (σημερινό Μιλάνο), όπου μαρτύρησε δια αποκεφαλισμού μαζί με τον νεαρό Κέλσιο. Την ίδια τύχη είχαν ο Γερβάσιος και ο Προτάσιος.
Στη Δυτική Εκκλησία τιμώνται ιδιαίτερα ο Γερβάσιος και ο Προτάσιος, που είναι προστάτες άγιοι του Μιλάνου, των θεριστών και όσων τους επικαλούνται για την ανακάλυψη των κλεφτών.
Απολυτίκιο
Τετράριθμον σύνταγμα, των Αθλητών του Χριστού, Ναζάριον μέλψωμεν, συν Γερβασίω ομού, Προτάσιον Κέλσιον, ούτοι γαρ την Τριάδα, ανεκήρυξαν πάσι, λύσαντες δι’ αγώνων, την πολύθεον πλάνην. Αυτών Χριστὲ ικεσίαις, πάντας ελέησαν.
