Την πρώτη στον κόσμο μονογραφική έκθεση αφιερωμένη στον Πίτερ Μπρέγκελ τον πρεσβύτερο, με αφορμή την επέτειο των 450 χρόνων από τον θάνατό του, θα έχουν την ευκαιρία να επισκεφθούν όσοι βρεθούν στη Βιέννη έως τις 13 Ιανουαρίου 2019. Η έκθεση φιλοξενείται στο Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης και πραγματοποιείται έναν ακριβώς χρόνο μετά τη μεγάλη αφιερωματική έκθεσή των σχεδίων και των χαρακτικών του καλλιτέχνη στο Μουσείο της Αλμπερτίνα.
Το Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης στη Βιέννη εγκαινιάστηκε το 1891 και είναι το μεγαλύτερο μουσείο της χώρας αλλά και ένα από τα σπουδαιότερα παγκοσμίως, κυρίως λόγω της πινακοθήκης του. Κατέχει τη μεγαλύτερη παγκοσμίως συλλογή των έργων του Ολλανδού ζωγράφου: δώδεκα στο σύνολό τους. Εξάλλου σήμερα δεν σώζονται παρά μόνο 40 πίνακες και 60 χαρακτικά.
Hunters in the Snow (1565), Kunsthistorisches Museum Vienna © KHM-Museumsverband
Δάνεια από ιδιωτικές συλλογές και δεκάδες μουσεία ανά τον κόσμο συμπληρώνουν την έκθεση. Αξιοσημείωτη είναι η άρνηση της Ουγγαρίας να εγκρίνει την προσωρινή παραχώρηση πίνακα προκειμένου να συμπεριληφθεί στην έκθεση.
Two Monkeys (1562) © Staatliche Museen zu Berlin, Gemäldegalerie / Christoph Schmidt
Μια μοναδική στην ιστορία έκθεση
Για πρώτη φορά στην ιστορία συγκεντρώνονται τα περισσότερα από τα έργα του καλλιτέχνη, προσφέροντας μια πλήρως αντιπροσωπευτική εικόνα του έργου του. Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να δουν 30 πίνακες και σχεδόν τα μισά από τα σχέδια και χαρακτικά που διασώζονται.
The Adoration of the Magi in the Snow (1563), Swiss Confederation, Federal Office for Culture © Collection Oskar Reinhart Am Römerholz, Winterthur
Η περιήγηση στα έργα γίνεται τόσο βάσει χρονολογίας όσο και θεματολογίας και το κοινό θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει ολοκληρωμένο τον εικονογραφημένο κόσμο του καλλιτέχνη, να μελετήσει την εξέλιξη από την πρώιμη έως την όψιμη περίοδό του, τη μεθοδολογία και τη δημιουργική του πορεία. Θα παρατηρήσει ακόμη και το ιδιότυπο χιούμορ του καθώς και την πραγματικά σπάνια αφηγηματική δύναμη των εκφραστικών του εργαλείων.
Για παράδειγμα, ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει σε αντικρυστές θέσεις δύο από τα γνωστότερα έργα του Μπρέγκελ που απεικονίζουν την κατασκευή του Πύργου της Βαβέλ.
The Tower of Babel (1563), Kunsthistorisches Museum Vienna © KHM-Museumsverband
The Tower of Babel (1563;) © Museum Boijmans Van Beuningen, Photograph: Studio Tromp, Rotterdam
Στα θρησκευτικού περιεχομένου έργα είναι αφιερωμένη μία από τις ενότητες, με πολυάριθμα αριστουργήματα τα οποία αποκαταστάθηκαν με τη βοήθεια της προηγμένης τεχνολογίας ειδικά για τις ανάγκες της συγκεκριμένης έκθεσης.
The Triumph of Death (1562), Μadrid, Museo Nacional del Prado © Museo Nacional del Prado
Dulle Griet (1563) Antwerp, Museum Mayer van den Bergh © Museum Mayer van den Bergh
Τo μεγαλύτερης κλίμακας έργο του Μπρέγκελ, Christ carrying the Cross, για πρώτη φορά εκτίθεται δίχως κορνίζα και με τρόπο που καθιστά ορατή και την πίσω πλευρά του, προσφέροντας την ψευδαίσθηση στον επισκέπτη πως είναι παρών την ώρα της δημιουργίας.
Christ Carrying the Cross (1564), Kunsthistorisches Museum Vienna © KHM-Museumsverband
Φτάνοντας στην τελευταία ενότητα, παρουσιάζονται τα έργα της όψιμης καλλιτεχνικής του πορείας με αναπαραστάσεις της αγροτικής ζωής, προσφέροντας μια διεισδυτική ματιά στο έργο του καλλιτέχνη που έφερε το προσωνύμιο «χωρικός Μπρέγκελ».
The Peasant Wedding (περ. 1567), Kunsthistorisches Museum Vienna © KHM-Museumsverband
Peasant Dance (περ. 1568), Κunsthistorisches Museum Vienna, © KHM-Museumsverband
Ποιος ήταν ο Πίτερ Μπρέγκελ o Πρεσβύτερος (1525/30–1569)
Καλλιτέχνης της όψιμης Αναγέννησης, υπήρξε ο σημαντικότερος Φλαμανδός καλλιτέχνης του 16ου αιώνα, με εμφανή την επιρροή των προκατόχων του Μπος και Ντύρερ. Έχοντας κερδίσει την αναγνώριση εν ζωή πέτυχε τα έργα του να αγγίξουν υπερβολικά υψηλές τιμές, σε μια εποχή πολιτικών, κοινωνικών και θρησκευτικών μεταρρυθμίσεων.
Big Fish Eat Little Fish (1557) © Albertina, Wien
Η αξιοπρέπεια του καλλιτέχνη ήταν ιδιαιτέρως σημαντική για τον Μπρέγκελ, και αποτυπώνεται στο σχέδιό του Ο Καλλιτέχνης και ο Αγοραστής, όπου σχολιάζεται η αντίθεση ανάμεσα στον περήφανο ζωγράφο και τον παραδόπιστο αγοραστή.
The Painter and the Connoisseur (περ. 1566) © The Albertina Museum Vienna
Tips: Προνοήστε για διαδικτυακή αγορά εισιτηρίου καθώς οι ουρές είναι αμείλικτα ατελείωτες. Επίσης, μην παραλείψετε να δείτε στο ίδιο κτήριο την έκθεση που επιμελείται ο παγκοσμίου φήμης σκηνοθέτης Ουές Άντερσον.
Λουκία Σταύρου
Μαρία Μίσσια
