Η γκαλερί The Eye Altering παρουσιάζει την έκθεση του Φώτιου Μπάλα «Et in Arcadia Ego». Ο γνωστός Έλληνας καλλιτέχνης συνθέτει ένα εφήμερο environment που διερευνά τη μακρά παράδοση της Αρκαδίας ως θέμα τόσο στην ιστορία τέχνης όσο και στη λογοτεχνία.
Η Αρκαδία, η πατρίδα του θεού Πάνα, από την αρχαιότητα θεωρούνταν σύμβολο της ποιμενικής απλότητας:
μια κατάφυτη ορεινή περιοχή, κατοικημένη από λιγοστούς ποιμένες που παίζουν τον χαρακτηριστικό αυλό
(σύριγξ) κατά τη διάρκεια της βοσκής. Στην Αναγέννηση, η αρκαδική γη γίνεται συνώνυμο του ειδυλλιακού
ονείρου και εντυπώνεται στη μνήμη ως ένας παρθένος τόπος όπου η τέχνη και η φύση, η τέχνη και η ζωή δεν
γνωρίζουν καμία φυσική διάκριση. Κατόπιν, η Αρκαδία μετατρέπεται στο συλλογικό όνειρο μιας γενιάς
πλούσιων ευγενών που φαντασιώνονταν έναν εξιδανικευμένο κόσμο βοσκών και αγροτών, ενώ παράλληλα
περιφρονούσαν τους πραγματικούς αγρότες και βοσκούς καθώς η ζωή τους δεν σύναδε με το αρκαδικό όνειρο.
Τον 17ο αιώνα, δύο μεγάλοι καλλιτέχνες, ο Guercino και ο Poussin, αντιτάσσονται στον μύθο της Αρκαδίας με δύο μνημειώδη έργα. Το μήνυμα της εναντίωσης τους συνοψίζεται στη φράση που είναι χαραγμένη στην επιτύμβια πλάκα του έργου του Nicolas Poussin: «Et in Arcadia ego» ή «Στην Αρκαδία υπάρχω και εγώ» υπονοώντας ότι η δήλωση αυτή γίνεται από τον ίδιο τον θάνατο. Έτσι, η φράση αυτή καθιστά σαφές ότι ακόμη και στον ειδυλλιακό τόπο της Αρκαδίας, στον παράδεισο που φαντάζονται για αιώνες οι άνθρωποι, η μοίρα όλων είναι κοινή και αναπόφευκτη.
Ο Φώτιος Μπάλας – συνηθισμένος στην αναδιατύπωση πολύπλοκων μυθικών μοτίβων – δημιουργεί ένα
environment μέσω του οποίου αφηγείται την σταδιακή μετάβαση από την άνθηση στη φθορά, στην οποία
αναπόφευκτα υπόκειται κάθε ζωντανός οργανισμός. Ο καλλιτέχνης κατασκευάζει τη δική του σύγχρονη εκδοχή της Αρκαδίας γεμίζοντας τον χώρο της γκαλερί με φυτά, βότανα και λουλούδια και επιτρέπει στον θεατή να εισέλθει στο βουκολικό του βασίλειο, το οποίο κοσμεί περίτεχνα με τις μάσκες και τα αυτοπορτραίτα του.
Εκθέτοντας για τρεις εβδομάδες το εφήμερο αυτό συνονθύλευμα, επιτρέπει στην αχανή αγκάλη του χρόνου
να το αναμασήσει και να το αποβάλλει φτύνοντάς το ως αποξηραμένα υπολείμματα ενός αρχαίου ονείρου.
Το hortus conclusus του Μπάλα δεν είναι μια μήτρα που θα φέρει καρπούς, ούτε υπόσχεται έναν επίγειο
παράδεισο. Ο θαυμαστός περιφραγμένος κήπος του είναι ένα memento mori εν εξελίξει: αν ένας θεατής τον
επισκεφθεί την πρώτη μέρα, θα έχει μόνο μια γεύση ενός εξωπραγματικού κήπου· αν όμως γίνει παρατηρητής,
θα έχει την ευκαιρία να βιώσει την οδυνηρή μετάβαση σε όλη της την ανάπτυξη. Σχεδόν όλα αποσυντίθενται·
όλα εκτός από τον καλλιτέχνη: εισάγοντας τον εαυτό του μέσω των φωτογραφικών αυτοπορτραίτων του, ο
Μπάλας επιβάλλει την παρουσία και τη μονιμότητά του σε αντίθεση με την εγκατάσταση που αποσυντίθεται.
Τα πάντα χάνονται, τα πάντα εκτός από τη μνήμη, έτσι, επιβίωσε και η Αρκαδία.
Λίγα λόγια για τον Φώτιο Μπάλα:
Ο Φώτιος Μπάλας, ο οποίος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Πήρε το πτυχίο του από την Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Από το 2012 συνεργάζεται με την Γκαλερί της Λόλα Νικολάου στη Θεσσαλονίκη. Έχει συμμετάσχει σε πολυάριθμες εκθέσεις τέχνης στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και πολλά από τα έργα του βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές.
Αρνούμενος τον διαχωρισμό μεταξύ καλών και εφαρμοσμένων τεχνών, ο Μπάλας δημιουργεί έργα τέχνης, όπως μάσκες και headpieces, που μπορούν να αναγνωριστούν τόσο ως γλυπτά όσο και ως μέρη ενδυμασίας. Ο διπλός χαρακτήρας των δημιουργιών του επισφραγίζεται μέσω των πολυάριθμων συνεργασιών με σχεδιαστές μόδας με προεξέχουσα το runway της Celia Kritharioti το 2020 στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου.
The Eye Altering, Πάικου 2, εντός Στοάς, 54625 Θεσσαλονίκη
