Η Αμέλια Έρχαρτ πρωτοπόρος της αεροπορίας, συγγραφέας και φεμινίστρια υπήρξε η πρώτη γυναίκα που διέσχισε πετώντας μόνη τον Ατλαντικό.Ωστόσο το όνομά της είναι συνδεδεμένο και με ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια όλων των εποχών, καθώς η ίδια και ο πλοηγός της, Φρεντ Νούναν, εξαφανίστηκαν, πριν από 84 χρόνια, σε μια αποτυχημένη προσπάθεια να κάνουν τον γύρο του κόσμου με το αεροπλάνο τους.
Η Αμέλια Έρχαρτ (Amelia Earhart) γεννήθηκε στις 24 Ιουλίου 1897 στο Άτκινσον του Κάνσας. Ήταν κόρη του δικηγόρου Σάμιουελ Έρχαρτ και της Αμέλια Ότις, κόρης δικαστικού της περιοχής. Ως παιδί πέρασε πολλές ώρες σκαρφαλώνοντας στα δέντρα, κυνηγώντας αρουραίους με τουφέκι και συλλέγοντας σκόρους, σκουλήκια και ακρίδες. Έτσι, οι βιογράφοι της δεν δίστασαν να της προσδώσουν τον χαρακτηρισμό του αγοροκόριτσου.
Το 1904, με τη βοήθεια του θείου της, κατασκεύασε μία κεκλιμένη ράμπα και τη στερέωσε στην οροφή του μικρού σπιτιού, που βρισκόταν στον κήπο της οικογένειάς της. Η πρώτη καταγεγραμμένη πτήση της μικρής Αμέλια τελείωσε δραματικά. Βγήκε από το σπασμένο ξύλινο κιβώτιο που είχε χρησιμοποιήσει ως έλκηθρο με μελανιασμένα χείλια, σκισμένο φόρεμα, αλλά και με το αίσθημα της αυτοπεποίθησης. «Είναι ακριβώς όπως το πέταγμα!» αναφώνησε.
Μετά την αποφοίτησή της από το γυμνάσιο άρχισε να εργάζεται ως στρατιωτικός νοσοκόμος στον Καναδά, μεσούντος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το 1919 εγγράφεται στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια για να σπουδάσει ιατρική. Ένα χρόνο αργότερα αλλάζει γνώμη και εγκαταλείπει τις σπουδές της. Στις 28 Δεκεμβρίου 1920 κι ενώ βρίσκεται στην Καλιφόρνια, επισκέπτεται με τον πατέρα της ένα αεροδρόμιο στο Λονγκ Μπιτς. Θα πετάξει για πρώτη φορά στη ζωή της και η δεκάλεπτη εμπειρία της στον αέρα θα της αλλάξει για πάντα τη ζωή.
Αποφασίζει να γίνει πιλότος και στις 3 Ιανουαρίου 1921 αρχίζει μαθήματα. Έξι μήνες αργότερα, αγοράζει ένα μεταχειρισμένο κίτρινο διπλάνο. Στις 22 Οκτωβρίου 1922 πετά με το Καναρίνι, όπως ονόμασε το αεροπλάνο της, σε ύψος 14.000 ποδιών, δημιουργώντας παγκόσμιο ρεκόρ για γυναίκες. Στις 15 Μαΐου 1923, γίνεται η 16η γυναίκα με άδεια πιλότου.
Η οικονομική καταστροφή της οικογένειάς της και τα προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε επιβράδυναν σημαντικά τα αεροπορικά της σχέδια. Πούλησε το αεροπλάνο της, δούλεψε ως δασκάλα και κοινωνικός λειτουργός, αλλά μέσα της παρέμεινε άσβεστη η φλόγα της περιπέτειας και το πάθος της για τα αεροπλάνα.
Τον Απρίλιο του 1928 έλαβε ένα τηλεφώνημα από τον εκδότη και μετέπειτα σύζυγό της Τζορτζ Πάτναμ για να πετάξει ως επιβάτιδα πάνω από τον Ατλαντικό και να κρατήσει το ημερολόγιο της πτήσης. Η Έρχαρτ δέχθηκε χωρίς δεύτερη κουβέντα κι έτσι έγινε η πρώτη γυναίκα που διέσχισε πετώντας τον Ατλαντικό Ωκεανό (17-18 Ιουνίου 1928).
Αποφασισμένη να δικαιώσει τη φήμη που απέκτησε, πέταξε μόνη πάνω από τον Ατλαντικό Ωκεανό, το διήμερο 20-21 Μαΐου 1932, δημιουργώντας ένα νέο γυναικείο αεροπορικό ρεκόρ. Ακολούθησε σειρά πτήσεων κατά μήκος των ΗΠΑ και η ενεργός συμμετοχή της στην προώθηση της επιβατικής αεροπορίας. Παράλληλα υποστήριξε το άνοιγμα της αεροπορίας στις γυναίκες και την κατάργηση της ανδροκρατίας στη νέα αυτή δραστηριότητα. Στις 11 Ιανουαρίου 1935 πραγματοποίησε μόνη της την πτήση από τη Χαβάη στην Καλιφόρνια, απόσταση μεγαλύτερη από αυτήν που χωρίζει την Ευρώπη από τις ΗΠΑ, δημιουργώντας ένα ακόμη αεροπορικό ρεκόρ.
Την 1η Ιουνίου 1937 ξεκίνησε την υλοποίηση του πιο φιλόδοξου σχεδίου της, να πραγματοποιήσει τον γύρο του κόσμου με ένα δικινητήριο αεροπλάνο Λόκχιντ Ηλέκτρα, με συνοδοιπόρο τον αεροναυτίλο Φρεντ Νούναν. Αφού είχε καλύψει περισσότερο από τα δύο τρίτα της διαδρομής, το αεροπλάνο εξαφανίστηκε στον Κεντρικό Ειρηνικό, κοντά στη διεθνή γραμμή αλλαγής ημερομηνίας. Η Έρχαρτ κηρύχθηκε αγνοούμενη στις 2 Ιουλίου 1937 και θανούσα στις 5 Ιανουαρίου 1939.
Μολονότι η μυστηριώδης εξαφάνισή της προκάλεσε έκτοτε πολλά ερωτηματικά και πολλές εικασίες γύρω από τις συνθήκες του συμβάντος, τα πραγματικά γεγονότα παραμένουν σε μεγάλο βαθμό άγνωστα. Το 1939 κυκλοφόρησε η αυτοβιογραφία της με τίτλο Soaring Wings (Ορμητικά Φτερά), που συνέγραψε μαζί με τον σύζυγό της.
Μια φωτογραφία διχάζει παραγωγούς – ιστορικούς σχετικά με το τέλος της αεροπόρου Αμέλια Έρχαρτ
Μία φωτογραφία που βρέθηκε σε αμερικανικά κρατικά αρχεία αναζωπύρωσε τις θεωρίες για το μοιραίο τέλος της πρωτοπόρου Αμερικανίδας πιλότου και τη μυστηριώδη εξαφάνιση της.
Η φωτογραφία, που ανακαλύφθηκε στα Εθνικά Αρχεία των ΗΠΑ από τον συνταξιούχο ελεγκτή του Υπουργείου Οικονομικών Λες Κίνεϊ και αποτελεί το θέμα ενός νέου ντοκιμαντέρ στο History Channel της αμερικανικής τηλεόρασης με τίτλο «Αμέλια Έρχαρτ – Τα χαμένα αποδεικτικά στοιχεία», δείχνει μια καθιστή φιγούρα που φαίνεται να είναι γυναίκα της Καυκάσιας φυλής σε προκυμαία στις Νήσους Μάρσαλ, στον κεντρικό Ειρηνικό Ωκεανό.
Η Έρχαρτ και ο πλοηγός της Φρεντ Νούναν εθεάθησαν για τελευταία φορά στις 2 Ιουλίου 1937, όταν απογειώθηκαν με το δικινητήριο αεροπλάνο Lockheed Electra από την Παπούα Νέα Γουινέα καθ’ οδόν για το μικροσκοπικό νησάκι Χάουλαντ στον κεντρικό Ειρηνικό, μια απόσταση περίπου 2.172 ναυτικών μιλίων. Η ραδιοεπικοινωνία με το αεροπλάνο της διακόπηκε λίγες ώρες αφότου η 39χρονη Έρχαρτ ανέφερε ότι τελειώνουν τα καύσιμα.
Μια τεράστια επιχείρηση ανεύρεσης διά αέρος και θαλάσσης, η μεγαλύτερη στα χρονικά της αμερικανικής ιστορίας την εποχή εκείνη, δεν έφερε αποτέλεσμα. Θεωρήθηκε ότι το αεροπλάνο της έπεσε, αλλά δεν έγινε ποτέ γνωστό αν επέζησε κι αν ναι, για πόσο καιρό.
Στο δίωρο ντοκιμαντέρ του History Channel που προβλήθηκε το 2017 οι ερευνητές δηλώνουν ότι οι σωματικές συγκρίσεις μεταξύ της φωτογραφημένης γυναίκας και της Έρχαρτ δείχνουν ότι «πολύ πιθανόν» πρόκειται για το ίδιο άτομο. Σύμφωνα με τις υποθέσεις τους, η Έρχαρτ απέκλινε από το νησί Χάουλαντ, προσγειώθηκε ανώμαλα στις Νήσους Μάρσαλ, και αιχμαλωτίστηκε από τον ιαπωνικό στρατό κατοχής.
«Όταν πρωτοείδα τη φωτογραφία, δεν είδα τίποτα ιδιαίτερο» είπε ο Γκάρι Ταρπινιάν, παραγωγός του ντοκιμαντέρ για το κανάλι της τηλεόρασης. Πρόσθεσε όμως ότι όταν ο Κίνεϊ τον έπεισε για τους λόγους που θεωρεί ότι η φωτογραφία απεικονίζει την Έρχαρτ, «γοητεύτηκε αμέσως».
Αντίθετα, ο Ρικ Γκιλέσπι, διευθυντής της Διεθνούς Ομάδας Ανάκτησης Ιστορικών Αεροπλάνων (TIGHAR), είπε ότι δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι το άτομο στη φωτογραφία είναι η Έρχαρτ. Ο ίδιος πιστεύει πως η θρυλική πιλότος πέθανε στο νησί Νικουμαρόρο, της Δημοκρατίας του Κιριμπάτι, νότια της Χαβάης, όπου το 1940 ανακαλύφθηκε ημιτελής σκελετός. Οι διαστάσεις των οστών ταιριάζουν με τον σωματικό τύπο της Έρχαρτ και μάλλον δείχνουν ότι η πιλότος πέθανε εκεί ως ναυαγός.
«Θα μπορούσα να σας δείξω δεκάδες φωτογραφίες της Αμέλια Έρχαρτ τις τελευταίες ημέρες της παγκόσμιας πτήσης της» είπε ο Γκιλέσπι. «Τα μαλλιά της είναι πιο κοντά από αυτά (που δείχνει η νεοανακαλυφθείσα φωτογραφία). Δεν φθάνουν ως τον λαιμό της. Είναι πιο κοντά και αυτός (ο άνδρας που κοιτάει προς τον φακό) δεν μοιάζει με τον Φρεντ Νούναν», ο οποίος φορούσε πάντα μαύρα ρούχα.
Σε δηλώσεις του στην τηλεόραση του BBC, o Γκιλέσπι είπε ότι η θεωρία περί αιχμαλωσίας από τους Ιάπωνες «είναι παλιά και έχει απορριφθεί εδώ και χρόνια» και ότι η φωτογραφία δεν αποτελεί νέα ανακάλυψη. Μεταξύ άλλων, τα στοιχεία δεν συνηγορούν υπέρ αιχμαλωσίας, είπε και αναρωτήθηκε: «Αν συμβαίνει αυτό, πού είναι οι Ιάπωνες στρατιώτες;».
Ο Ταρπινιάν απάντησε: «Το ξέραμε ότι θα υπάρξουν άτομα που αμφισβητούν την ταυτότητα, ιδιαίτερα άλλα άτομα που έχουν ξοδέψει τη ζωή τους ή την καριέρα τους προσπαθώντας να βρουν περισσότερες πληροφορίες για την Αμέλια Έρχαρτ. Εμείς νομίζουμε ότι έχουμε πραγματικές αποδείξεις και τις υποστηρίζουμε».
