Το Εθνικό Θέατρο της Αιθιοπίας, ο μεγαλύτερος και ο μόνος ομοσπονδιακός πολιτιστικός οργανισμός της αφρικανικής αυτής χώρας των περισσοτέρων από 80 εθνοτήτων και 104 εκατομμυρίων κατοίκων, εμφανίζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, τη Δευτέρα 1 Οκτωβρίου στο Ηρώδειο, παρουσιάζοντας την παράσταση «Barefoot in Athens – Socrates Life», με ελεύθερη είσοδο για το κοινό. Πρόκειται για ένα έργο βασισμένο σε δύο Διαλόγους του Πλάτωνα («Φαίδων» και «Κρίτων») και στην «Απολογία του Σωκράτη» και είναι αφιερωμένο στη ζωή του αρχαίου Έλληνα φιλοσόφου.
Η παράσταση παρουσιάζεται στο πλαίσιο του εορτασμού των 100 χρόνων διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Αιθιοπίας και τελεί υπό την αιγίδα του πρέσβη της Ελλάδας στην Αιθιοπία και μόνιμου αντιπροσώπου στην Αφρικανική Ένωση Νικολάου Χ. Πατακιά.
«Η παράσταση «Barefoot in Athens – Socrates Life» είναι ένα έργο – ύμνος στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και στις πανανθρώπινες αξίες της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης και της ελευθερίας του λόγου, τις οποίες δίδαξε και για τις οποίες θυσίασε τη ζωή του ο Σωκράτης» τόνισε ο κ. Πατακιάς στη συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα εκδηλώσεων της ΕΣΗΕΑ για την παρουσίαση της παράστασης. Ο πρέσβης της Ελλάδας στην Αιθιοπία, περιέγραψε τη διαδρομή των δυόμισι ετών μέχρι να γίνει πραγματικότητα η μεταφορά της παράστασης στο Ηρώδειο και κατέληξε: «Σήμερα είμαστε εδώ, επιβεβαιώνοντας την πραγματοποίηση ενός ονείρου, που φέρνει πιο κοντά τους λαούς μας».
Από την πλευρά της, η πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ και του Μορφωτικού Ιδρύματος Μαρία Αντωνιάδου ανέφερε στον χαιρετισμό της πως «πρόκειται για μία πρωτοποριακή πρωτοβουλία μιας χώρας που βγαίνει από πέτρινα χρόνια. Ένα όραμα όχι μόνο δημιουργίας αλλά και προσφοράς στη δημοκρατία και στα ανθρώπινα δικαιώματα».
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου Ελλάδος, Στάθης Λιβαθινός σημείωσε πως γενικότερα μας λείπουν γνώσεις για τα θέατρα χωρών που μας περιβάλλουν. «Όσο πιο πολλά μαθαίνουμε για τα θέατρα άλλων χωρών, τόσο πιο πολύ συνειδητοποιούμε ότι μοιάζουμε. Ωστόσο πράγματα που σε μας θεωρούνται αυτονόητα, για άλλους έχουν ένα τεράστιο τίμημα» είπε ο κ. Λιβαθινός και πρόσθεσε:
«Στην Ελλάδα ο Σωκράτης δεν είναι ένα “πιασάρικο” θέμα. Το θεωρώ μειονέκτημα της εποχής μας. Κάτι που συμβαίνει και με τα έργα του Σαίξπηρ. Όλοι θεωρούν ότι τα ξέρουν και κανείς δεν τα ξέρει. Το ότι μπορεί ο Σωκράτης να “μιλήσει” στην καρδιά ενός αφρικανικού λαού είναι ένα τεράστιο γεγονός. Είμαστε υποχρεωμένοι να σκύψουμε πάνω από τέτοιου είδους κείμενα και να τα φέρουμε κοντά μας, ξεκινώντας από τα σχολεία. Η γλώσσα μας είναι το μεγαλύτερο, το πιο ακριβό κεφάλαιο, κι αυτό που θα παραμείνει δικό μας».
Το λόγο πήρε στη συνέχεια ο 75χρονος θρύλος του Εθνικού Θεάτρου της Αιθιοπίας, ηθοποιός, φιλόσοφος κι ακτιβιστής, που έχει φυλακιστεί για τις πεποιθήσεις του Ντεμπέμπε Εσέτου, ο οποίος, αφού ευχαρίστησε τον Στάθη Λιβαθινό για την παρουσία του το πρωί της πρεμιέρας του έργου, που σκηνοθετεί στο Εθνικό Θέατρο «Τίμων ο Αθηναίος», μεταξύ άλλων, είπε: «Ο Σωκράτης δίδαξε τη Δημοκρατία στο δρόμο χωρίς να ανοίξει σχολείο. Στην Αιθιοπία ζούμε ένα θαύμα και με το νέο πρωθυπουργό έχουμε τη δυνατότητα να εκφραστούμε για ό,τι πιστεύουμε, κάτι για το οποίο παλαιότερα θα διωκόμεθα. Οι Αιθίοπες ηθοποιοί είτε συμμετέχουν σε παράσταση, είτε όχι, έχουν σταθερή αμοιβή. Παλαιότερα, όταν εκφραζόντουσαν ελεύθερα, εάν δεν ήσαν αρεστοί, έχαναν τη δουλειά τους».
Στην παράσταση ο διεθνούς φήμης Αιθίοπας ηθοποιός και πρόεδρος της Ένωσης Αφρικανών Ηθοποιών ερμηνεύει τον ρόλο του Σωκράτη. Ο ίδιος έχει δηλώσει ότι ενσαρκώνοντας τον Σωκράτη στην Αθήνα, εκπληρώνει ένα όνειρο ζωής και θεωρεί την εμφάνισή του στο Ηρώδειο το πανηγυρικό κύκνειο άσμα της καριέρας του.
Στη συνέντευξη Τύπου, ο Ντεμπέμπε Εσέτου θυμήθηκε την έντονη παρουσία της ελληνικής παροικίας στην Αντίς Αμπέμπα, με το μεγάλο βιβλιοπωλείο «Γιαννόπουλος» και το περίφημο καφέ «Ορτεζάτος». Ανέφερε, επίσης, μια όμορφη ιστορία για το πώς στις αρχές της δεκαετίας του ’80 η Μελίνα Μερκούρη του έβγαλε με “πυροσβεστικές” διαδικασίες βίζα να έρθει στην Ελλάδα -οι δύο τους είχαν αμοιβαία εκτίμηση ως μέλη του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου.
Ο Γενικός Διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου Αιθιοπίας, Ντέστα Αστράς συμπλήρωσε: «Έχουμε κάνει όλοι μας θυσίες για την εκπαίδευση και τη φιλοσοφία. Έχουμε σκοπό να συνεχίσουμε δυναμικά με ανάλογες πρωτοβουλίες στο μέλλον».
Το «Bado Egir», όπως είναι ο τίτλος του έργου στα αμχαρικά (επίσημη αιθιοπική γλώσσα), παίζεται ήδη εδώ και ένα χρόνο στην Αντίς Αμπέμπα, σημειώνοντας τεράστια επιτυχία. Πρόκειται για συμπαραγωγή του Εθνικού Θεάτρου Αιθιοπίας και της πρεσβείας της Ελλάδας στην Αντίς Αμπέμπα, που συνεργάστηκαν στενά επί ένα χρόνο για την παραγωγή.
Η επίσημη πρώτη δόθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2017, και το Εθνικό Θέατρο Αιθιοπίας, χωρητικότητας 1.250 θεατών, γέμισε ασφυκτικά. Το θέατρο συνεχίζει να είναι γεμάτο μέχρι σήμερα, τον 11ο μήνα παραστάσεων με την πλειονότητα των θεατών να είναι νέοι.
Με αφορμή την παράσταση θα εκδοθεί στην Ελλάδα ειδική αναμνηστική σειρά τριών γραμματοσήμων. Η ίδια ακριβώς σειρά θα κυκλοφορήσει και στην Αιθιοπία. Η παράσταση παρουσιάζεται στα αιθιοπικά, με υπέρτιτλους στα ελληνικά και στα αγγλικά.
