Σε αποκαλύψεις για την συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στο Λονδίνο αλλά και για την πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων, προέβη σε τηλεοπτική συνέντευξή του ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος.
Με λίγα λόγια η ουσία της συνάντησης ήταν ότι «συμφωνήσαμε σε καλό κλίμα ότι διαφωνούμε», είπε ο κ. Παναγιωτόπουλος μιλώντας στην εκπομπή «Καλημέρα Ελλάδα» και τον Γιώργο Παπαδάκη, ενώ αποκάλυψε και την τελευταία κουβέντα που είπε ο Ερντογάν μετά το πέρας της συνάντησης: «Οι τόνοι πρέπει να πέσουν, αν είναι να συνεννοηθούμε. Χθες αυτό το είπε ο Πρόεδρος Ερντογάν. Ήταν η τελευταία κουβέντα που είπε», σημείωσε ο κ. Παναγιωτόπουλος, τονίζοντας ωστόσο ότι η Ελλάδα προετοιμάζεται για όλα τα ενδεχόμενα.
«Σε τελική ανάλυση αυτό που μετράει είναι πάνω απ’ όλα η ενίσχυση του αξιόμαχου των Ενόπλων Δυνάμεων. Κι έρχεται η ώρα, ένα-ένα τα βήματα να γίνουν», πρόσθεσε ο υπουργός και συνέχισε:
«Η Τουρκία, αυτή την εποχή, τουλάχιστον στα μάτια του λαού της και των ηγετών της θεωρεί ότι έχει πάρει τα «πάνω» της. Ήταν εμφανές αυτό από τον τρόπο που λειτουργούσε η τουρκική αντιπροσωπεία στο ΝΑΤΟ. Από εκεί και πέρα όμως, στη συζήτηση αυτή δεν προσήλθαμε για να ακούσουμε ή να θαυμάσουμε, αλλά για να βάλουμε κάποια θέματα στο τραπέζι, όπως και έκανε ο Πρωθυπουργός μέχρι «κεραίας». Ό,τι ήθελε να πει, όποια ένσταση ήθελε να καταθέσει, όποια συμπεριφορά ήθελε να στηλιτεύσει ή να της ασκήσει κάποια κριτική – τουρκική συμπεριφορά προφανώς – το έκανε χωρίς φόβο και πάθος».
«Πήγαμε με καλή διάθεση»
«Πήγαμε με καλή διάθεση για να ακούσουμε τα πολλά που είχε να πει ο Πρόεδρος Ερντογάν, ο οποίος έθεσε και εκείνος μία σειρά από θέματα στο τραπέζι. Συμφωνήσαμε μέσα σε καλό κλίμα ότι διαφωνούμε, διότι αυτή είναι με λίγα λόγια η ουσία: Συμφωνήσαμε σε καλό κλίμα ότι διαφωνούμε!»
Το μνημόνιο με τη Λιβύη
Σχετικά με τις πληροφορίες που διέρρεαν τα τουρκικά ΜΜΕ ότι ο κ. Ερντογάν έκανε αναλυτική ενημέρωση για το περιεχόμενο της συμφωνίας με τη Λιβύη, ο υπουργός ΥΕΘΑ σημείωσε:
«Όχι, αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Ζητήσαμε να λάβουμε γνώση του περιεχομένου της συμφωνίας με τη Λιβύη, που θυμίζω ότι δεν είναι ανακήρυξη ΑΟΖ αλλά μία συμφωνία όπου διαπιστώνεται η πρόθεση των δύο κυβερνήσεων να προχωρήσουν στο μέλλον σε ανακήρυξη ΑΟΖ. Η συμφωνία αυτή πρέπει να κυρωθεί από την τουρκική Εθνοσυνέλευση και από την Βουλή της Λιβύης. Ακόμα κι αν γίνει εύκολα το πρώτο – και δεν έχω αμφιβολία γι’ αυτό – το δεύτερο στην ουσία είναι πολύ δύσκολο αν όχι αδύνατο να γίνει, δεδομένου ότι αυτή η λιβυκή κυβέρνηση δεν έχει την πολιτική νομιμοποίηση στο εσωτερικό της χώρας της, να κινεί τέτοιες διαδικασίες. Επομένως έχει πολύ μέλλον αυτή η δουλειά, η κίνηση όμως προσμετράται ως κίνηση».
«Στην ουσία όμως, ενώ η ελληνική πλευρά και ο Πρωθυπουργός ζητήσαμε να λάβουμε γνώση του περιεχομένου αυτής της συμφωνίας, ώστε η Αθήνα να κάνει τα δικά της σχόλια, δεν κατέστη αυτό δυνατό, δηλαδή να γίνει ενημέρωση από την τουρκική πλευρά, αλλά συμφωνήσαμε εκεί ότι το πρόβλημα δεν είναι φοβερό. Εφόσον περάσει η συμφωνία από τη Βουλή, θα δημοσιοποιηθεί, στο μέλλον θα έχουμε τη δυνατότητα να πάρουμε ένα αντίγραφο να το μελετήσουμε».
«Χαριτολογώντας, ο κ. Ερντογάν είπε «μα θα μπορούσατε να το πάρετε από το Λίβυο πρέσβη, αλλά τον απομακρύνατε» είχε δηλαδή και τις «ελαφρές» στιγμές αυτή η συνάντηση. Σε κάθε περίπτωση όμως, δεν μπορούσε να γίνει αυτό χθες. Επομένως, ψευδώς αναφέρεται κάτι τέτοιο στα τουρκικά ΜΜΕ».
«Η Τουρκία παίζει «παιχνίδι» στο Μεταναστευτικό»
«Η Τουρκία εδώ και αρκετό καιρό κλιμακώνει κάποια συγκεκριμένη συμπεριφορά, όσον αφορά σε διεκδικήσεις που εγείρει κυρίως στην Ανατολική Μεσόγειο. Εμείς βάλαμε στο τραπέζι το Μεταναστευτικό, δηλαδή ο Έλληνας Πρωθυπουργός το έθιξε. Ήρθε προετοιμασμένος γι’ αυτό. Εκεί ζήτησε, από την Τουρκία να αντιληφθεί ότι έχει να κερδίσει, εάν συνεργαζόμενη με την Ελλάδα προσπαθήσει να πείσει την Ευρώπη να κάνει αυτό που πρέπει, να σηκώσει το βάρος που τής αναλογεί στη διαχείριση του Μεταναστευτικού».
«Εκεί λοιπόν η συζήτηση άνοιξε. Ο Έλληνας Πρωθυπουργός ανέφερε στον κ. Ερντογάν ότι τώρα τελευταία οι τουρκικές λιμενικές αρχές δεν συνεργάζονται, σαν να αδιαφορούν για την αύξηση των ροών ή να «κλείνουν τα αυτιά» προκειμένου να τις ενθαρρύνουν κιόλας καθώς και πως χωρίς αυτή τη συνεργασία δεν μπορεί να υπάρξει αποτέλεσμα. Θα μπορούσε να βοηθήσει η Ελλάδα ώστε να γίνουν δομές στην Τουρκία ή να χρηματοδοτηθεί η γειτονική χώρα από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά αν η Τουρκία δεν συνεργάζεται, αν η Τουρκία δεν κάνει κάτι για να ελέγξει από το δικό της έδαφος, τις ροές, τότε αυτό δεν μπορεί να γίνει».
«Θεωρώ ότι θα υπάρξει κάποια πρόοδος, διότι το πρόβλημα της Τουρκίας και του Ερντογάν είναι ότι δεν μπορεί να συνεννοηθεί με την Ευρώπη. Ασφαλώς και η Τουρκία παίζει «παιχνίδι» στο Μεταναστευτικό, με αποτέλεσμα να αυξάνει την πίεση και προς την Ελλάδα, αλλά νομίζω ότι εδώ η συνεννόηση με την Ευρώπη είναι «κλειδί» και στις ροές και στην πίεση που αντιμετωπίζει η δική μας χώρα. Ειρήσθω εν παρόδω πάντως, οφείλω να πω ότι όπως θα δείτε από αύριο αλλάζει κατά τι προς το αυστηρότερο και η στάση της δικής μας χώρας ως προς τον έλεγχο των συνόρων, ξεκινώντας ύστερα από ένα σχέδιο που εκπονείται εδώ και αρκετό καιρό – και θα ανακοινωθεί οσονούπω – από τα χερσαία σύνορα, που όπως και να το κάνουμε είναι πιο εύκολο και εφικτό να είναι διαχειρίσιμα».
«Δεν μπορώ να πω ότι η Τουρκία δείχνει καλή διάθεση»
«Υπάρχουν περιθώρια συνεννόησης, αρκεί να υπάρχει καλή διάθεση. Η ελληνική πλευρά έδειξε την καλή διάθεσή της, όλο αυτό το διάστημα. Δεν μπορώ να πω το ίδιο και για την Τουρκία».
Δεν είδαμε ψήγματα καλής διάθεσης αυτό το δίμηνο, μετά τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στη Νέα Υόρκη. Τι είδαμε; Είδαμε αυτή τη συμπεριφορά με τη συμφωνία της οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών με τη Λιβύη, δείγμα κακής διάθεσης. Είδαμε μία κλιμακούμενη προκλητικότητα με όλη αυτή τη ρητορική κι όλες αυτές τις πράξεις στην Ανατολική Μεσόγειο».
Η σύγχυση για τα ΜΟΕ
Εξηγώντας την σύγχυση που προέκυψε προ ημερών με τα μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης με την Τουρκία, όπου από την μία το ΥΠΕΞ ανακοίνωνε ότι διακόπτονται και από την άλλη το Μαξίμου το διέψευδε, ο κ. Παναγιωτόπουλος, σημείωσε:
«Υπάρχουν διάφορες διαρροές από το Υπουργείο Άμυνας, αλλά η ουσία είναι ότι αυτό που έγινε με τα ΜΟΕ είναι ότι δεν βιαζόμασταν, πριν μάλιστα γίνει η χθεσινή σύσκεψη με την τουρκική πλευρά, να δώσουμε απαντήσεις ως προς τις ημερομηνίες που θα ξεκινήσουν τα ΜΟΕ. Αυτό δεν σημαίνει ότι αποφασίσαμε πως δεν θα υπάρξουν ΜΟΕ. Θα δούμε τις ημερομηνίες, θα σταθμίσουμε το κλίμα και θα αποφασίσουμε. Ως κανάλι επικοινωνίας όμως, θεωρώ ότι πρέπει να είναι ανοιχτό, ακόμα και σε περίοδο έντασης κι αυτό το έχω ξαναπεί. Τώρα, από εκεί και πέρα, αν υπάρχει καλή διάθεση, όπως είπε άλλωστε και στη δική του δήλωση ο Πρωθυπουργός, υπάρχει περιθώριο προόδου. Αν δεν υπάρχει καλή διάθεση, δεν υπάρχει τέτοιο περιθώριο. Εμείς θα ετοιμαζόμαστε για όλα τα ενδεχόμενα, σε όλα τα επίπεδα».
Πώς θα αντιμετωπίσει η Ελλάδα ενδεχόμενη τούρκικη γεώτρηση στα εθνικά μας ύδατα
Στην ερώτηση για το ποια θα είναι η αντίδραση της χώρας μας αν αύριο ένα γεωτρύπανο τρυπήσει μέσα στο χώρο τον οποίο έχουν προσδιορίσει η Τουρκία και η Λιβύη, ο υπουργός ΥΕΘΑ απάντησε:
«Κατ’ αρχήν, μπορεί να έχουμε στείλει εμείς δικό μας γεωτρύπανο. Μην πάμε τώρα στα υποθετικά σενάρια. Δεν θεωρώ ότι υπάρχουν πολλές πιθανότητες γι’ αυτό, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση με μια τόσο έωλη νομικά συμφωνία, για την οποία άλλωστε και η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως θεσμός, έχει αντιδράσει. Έχει υπάρξει αντίδραση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν είναι μόνο η Ελλάδα».
«Σε κάθε περίπτωση όμως, αυτή η συμπεριφορά σαφώς και μας προβληματίζει, δεν πρέπει όμως να μας φοβίζει. Κι αυτό διότι στο βαθμό που οι Ένοπλες Δυνάμεις μας είναι έτοιμες να ανταπεξέλθουν σε κάθε πρόκληση – κι αυτή είναι και η δική μου αποστολή στο Υπουργείο- πρέπει να αισθανόμαστε πραγματικά ασφαλείς».
