Σύνταξη-Επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης
Οι πλατφόρμες streaming απέκτησαν επιτέλους ένα εργαλείο για την αξιολόγηση του μεγέθους του δικού τους αποτυπώματος άνθρακα. Τώρα ήρθε η ώρα να αναλάβουν δράση και να γίνουν πιο πράσινες.
Τι είναι χειρότερο για τον πλανήτη; Οδήγηση στο σούπερ μάρκετ για τα εβδομαδιαία ψώνια ή κλήσεις στο Zoom σε 24ωρη βάση, με ταυτόχρονη παρακολούθηση του «Office» σε επανάληψη; Πλέον έχουμε μια απάντηση. Στο περίπου.
Για πρώτη φορά, το Netflix αποκάλυψε συγκεκριμένες λεπτομέρειες σχετικά με το δικό του αποτύπωμα άνθρακα. Χρησιμοποιώντας ένα εργαλείο που ονομάζεται DIMPACT, το οποίο αναπτύχθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Bristol, το Netflix ισχυρίζεται ότι μια ώρα streaming στην πλατφόρμα του το 2020, χρησιμοποίησε λιγότερα από 100g CO2e (εκατό γραμμάρια ισοδυνάμου διοξειδίου του άνθρακα) – αυτό είναι λιγότερο από την οδήγηση ενός μέσου αυτοκινήτου για 400 μέτρα. Για τους χρήστες του Netflix αυτό είναι χρήσιμο πλαίσιο, αλλά για τον γίγαντα του streaming, παρέχει κρίσιμα δεδομένα που θα βοηθήσουν να μειώσει το τεράστιο αποτύπωμα άνθρακα που παράγει.
«Το BBC, ή το Netflix, ή οποιοσδήποτε άλλος πάροχος, δεν μπορεί απλώς να συνδέσει έναν μετρητή ισχύος στην υποδομή του και να μάθει πόση ποσότητα άνθρακα απελευθερώνει στην ατμόσφαιρα», λέει ο Daniel Schien, ένας από τους δημιουργούς του προγράμματος και λέκτορας στην επιστήμη των υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο του Bristol. Και εδώ μπαίνει το DIMPACT.
Το εργαλείο, το οποίο χρηματοδοτείται εν μέρει από τη βιομηχανία, είναι ουσιαστικά ένας περίπλοκος υπολογιστής που έχει κατασκευαστεί για να βοηθά τις εταιρείες ψηφιακών μέσων να χαρτογραφούν και να διαχειρίζονται τα αποτυπώματα άνθρακα. Υπάρχουν τέσσερις ενότητες, καθεμία από τις οποίες αντιπροσωπεύει διαφορετικούς τομείς – ροή βίντεο, διαφήμιση, δημοσίευση και επιχειρηματική ευφυΐα. Στην περίπτωση του Netflix, εξηγεί ο Schien, η ενότητα ροής βίντεο αποτελείται από ένα υπερσύνολο όλων των διαδικασιών που θα βρει το Netflix στην οργάνωσή του: μια προσομοίωση της αγαπημένης μας εκπομπής που φτάνει σε εμάς από ένα κέντρο δεδομένων, για παράδειγμα.
Το πλεονέκτημα εδώ είναι ότι το DIMPACT μπορεί να δώσει λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τις εκπομπές Scope 3 μιας εταιρείας – αυτή είναι η ρύπανση που προκαλείται από προμηθευτές και πελάτες. «Για εταιρείες μέσων, που ασχολούνται με την ψυχαγωγία, το Scope 3 θα ήταν η upstream παραγωγή ταινιών», εξηγεί ο Christian Tonnesen, ανώτερος συνεργάτης της Carnstone, μιας ανεξάρτητης συμβουλευτικής εταιρείας διαχείρισης που συμμετέχει στο έργο. «Και το downstream θα ήταν η παροχή του περιεχομένου των μέσων ενημέρωσης, καθώς και η κατανάλωση του από πελάτες. Επομένως, οποιαδήποτε εταιρεία στον τομέα των μέσων μαζικής ενημέρωσης που θέτει έναν επιστημονικό στόχο, πρέπει τώρα να κατανοήσει καλά αυτές τις εκπομπές του πεδίου εφαρμογής 3» συνέχισε ο ίδιος.
Η μείωση των εκπομπών είναι απαραίτητη προκειμένου το Netflix να μειώσει το αποτύπωμα άνθρακα. Από αυτή την άποψη, έχει μείνει πίσω από τους ανταγωνιστές του. Τον Ιανουάριο του 2020, η Microsoft υποσχέθηκε να καταστεί αρνητική στον άνθρακα έως το τέλος του 2030, η Apple ανακοίνωσε τα δικά της σχέδια για να γίνει ουδέτερη στον άνθρακα μέχρι την ίδια ημερομηνία. Το Facebook έχει επίσης δεσμευτεί για καθαρές μηδενικές εκπομπές από όλους τους προμηθευτές και χρήστες του και η Google έχει υποσχεθεί να λειτουργήσει αποκλειστικά με ανανεώσιμη ενέργεια. Αντιθέτως, όπως επεσήμαναν οι New York Times τον περασμένο μήνα, το Netflix δεν έχει ανακοινώσει στόχους για τη μείωση των εκπομπών, παρόλο που δήλωσε πως θέλει να μειώσει τις επιπτώσεις της λειτουργίας του στο κλίμα.
Αυτά τα νέα στοιχεία αποτελούν μια προσπάθεια διόρθωσης αυτής της κατάστασης. Το Netflix αναμένει την κυκλοφορία μιας μιας λευκής βίβλου που θα κυκλοφορήσει στα τέλη Μαρτίου από την Carbon Trust που θα επιβεβαιώνει τα ευρήματά της – αναφέροντας πως θα αποκαλύψει τους κλιματικούς στόχους του, την άνοιξη. Προς το παρόν, θα χρησιμοποιήσει το DIMPACT, που υπολογίζει ότι μία ώρα streaming ισοδυναμεί με την τετράωρη λειτουργία ενός τυπικού ανεμιστήρα οροφής στη Βόρεια Αμερική ή εξάωρη στην Ευρώπη ή με την 15λεπτη λειτουργία ενός τυπικού κλιματιστικού παραθύρου 1.000 W στη Β. Αμερική ή 40λεπτη στην Ευρώπη. «Η πρώτη μου εντύπωση σχετικά με αυτόν τον ισχυρισμό είναι ότι φαίνεται λογικός», λέει ο Bernardi Pranggono, ανώτερος λέκτορας στη μηχανική δικτύων υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο Sheffield Hallam. Αλλά το streaming, εξηγεί, έχει σημασία συγκριτικά. Τι θα μπορούσαν να κάνουν οι άνθρωποι αντί να κάθονται στο σπίτι βλέποντας το «Office» στο Netflix; Εάν βγουν έξω για μια βόλτα, αυτό θα ήταν πιο πράσινο, αν όμως οδηγούσαν για 30 λεπτά για να πάνε στον κινηματογράφο, δεν θα ήταν.
Το εργαλείο επιτρέπει στο Netflix να αναγνωρίζει hotspots εκπομπών άνθρακα, ώστε να μπορεί να επανασχεδιάσει τις υπηρεσίες του για να τις κάνει πιο πράσινες. Οι τηλεοπτικές εκπομπές του που μεταδίδονται από χρήστες στο Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσαν να φιλοξενηθούν σε κέντρα δεδομένων στη Βρετανία, για παράδειγμα. Ή οι συσκευές θα μπορούσαν να απενεργοποιούνται πιο γρήγορα όταν κάποιος δεν παρακολουθεί. Το Netflix θα μπορούσε επίσης να μιλήσει με άλλες εταιρείες στην αλυσίδα εφοδιασμού του – όπως το Amazon Web Services – το οποίο χρησιμοποιεί ως host, προκειμένου να βοηθήσει στη μείωση των εκπομπών του
«Νομίζω ότι το συναρπαστικό κομμάτι τώρα είναι ότι οι οργανισμοί θέλουν να χρησιμοποιήσουν το DIMPACT για να κάνουν πράσινες τις υπηρεσίες τους», λέει ο Schien. «Αυτό που μας δίνει λοιπόν είναι μια κατάταξη στο σύστημα των hotspots. Και το φυσικό πράγμα που θα πρέπει να κάνει κανείς, ενόψει αυτών των επιστημονικών στόχων, είναι να σκεφτεί πώς μπορεί να μειώσει το αποτύπωμα άνθρακα αυτών των υπηρεσιών» ολοκληρώνει ο ίδιος.
Δεν είναι η πρώτη φορά που οι ψηφιακοί γίγαντες χρησιμοποιούν εργαλεία όπως το DIMPACT. Το 2020, το BBC κυκλοφόρησε μια λευκή βίβλο που περιέγραφε λεπτομερώς το αποτύπωμα άνθρακα των υπηρεσιών ροής του. Και το 2019 μια άλλη έκθεση που συνέγραψε ο Schien, εκτίμησε πως το ετήσιο αποτύπωμα άνθρακα του YouTube ήταν περίπου 10Mt CO2e – σχεδόν το ίδιο με την ετήσια παραγωγή εκπομπών άνθρακα μιας πόλης του μεγέθους της Γλασκώβης – και θα μπορούσε να μειωθεί σημαντικά εάν οι άνθρωποι άκουγαν μουσική χωρίς το συνοδό βίντεο.
Το Netflix δεν είναι η μόνη εταιρεία που χρησιμοποιεί το DIMPACT αυτήν τη στιγμή. Το BBC, το ITV και το Sky συμμετέχουν επίσης. Ένας εκπρόσωπος του ITV είπε ότι, όπως και στο Netflix, το εργαλείο θα βοηθήσει να εντοπίσει και να στοχεύσει hotspots και στη συνέχεια να μειώσει τις εκπομπές του. Η λήψη τέτοιων αποφάσεων με βάση τα ακριβή δεδομένα είναι ζωτικής σημασίας αν οι εταιρείες ψηφιακών μέσων μαζικής ενημέρωσης θέλουν να κατανοήσουν τα αποτυπώματά τους, προκειμένου να προχωρήσουν στη μείωση τους.
Η επίδραση της ροής βίντεο στο κλίμα, μαστίζεται από παραπληροφόρηση. Πέρυσι, σε ένα επεισόδιο της εκπομπής Dispatches του Channel 4, υπήρξε ο ισχυρισμός ότι οι επτά δισεκατομμύρια προβολές στο YouTube του τραγουδιού «Despacito», ισοδυναμούσαν από πλευράς αποτυπώματος άνθρακα, με έναν αριθμό που θα σήμαινε ότι το YouTube απαιτεί περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια ετησίως από το ποσό που χρησιμοποιείται από όλα τα κέντρα δεδομένων και τα δίκτυα μεταφοράς τους στον κόσμο. Επίσης, σχετικοί ανακριβείς ισχυρισμοί έχουν αφαιρεθεί από έρευνα του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, του Carbon Brief και του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ. Παρόμοιοι ισχυρισμοί σχετικά με τον αντίκτυπο της ροής στην παραγωγή άνθρακα – όπως ότι 30 λεπτά ροής ισοδυναμεί με την οδήγηση τεσσάρων μιλίων – βασίστηκαν σε μια λανθασμένη έκθεση που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο του 2019 από το γαλλικό think tank, Shift Project. Ο πραγματικός αριθμός εκτιμάται ότι είναι έως και 90 φορές χαμηλότερος.
Ωστόσο, το streaming εξακολουθεί να έχει σημαντική περιβαλλοντική επίπτωση και το Netflix έχει ακόμη πολύ δρόμο μπροστά του προκειμένου να μειώσει το αποτύπωμα άνθρακα. «Υπήρξαν πολλοί ανησυχητικοί, παραπλανητικοί και απλά λανθασμένοι υπολογισμοί στο παρελθόν», λέει ο Schien. «Δεν κρατάω τσεκούρι για να καταστρέψω, είμαι παθιασμένος με το περιβάλλον, θέλω να αξιολογήσω τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις αυτών των υπηρεσιών», καταλήγει.
Πηγή: Wired
