Οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης θα μπορούσαν να αυξήσουν κατά μέσο όρο τα φορολογικά έσοδα κατά 3% του ΑΕΠ, βελτιώνοντας τα συστήματα του ΦΠΑ, κάτι που θα δημιουργήσει δημοσιονομικό χώρο για τις χώρες που έχουν υψηλό χρέος όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και η Ισπανία και θα ενισχύσει την ανάπτυξη μέσω της μείωσης των φορολογικών στρεβλώσεων, σημειώνει ο οίκος αξιολόγησης Scope Ratings σε νέα του έκθεση.
Η Scope αναλύει τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την αποτελεσματικότητα των συστημάτων ΦΠΑ στη ζώνη του ευρώ και καταλήγει πως η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων στον τομέα του ΦΠΑ για την ενίσχυση της δημοσιονομικής εξυγίανσης είναι ιδιαίτερα σημαντική στην ευρωζώνη, δεδομένου ότι οι χώρες με υψηλό δείκτη χρέους είναι επίσης εκείνες με τα μεγαλύτερα “ανεκμετάλλευτα” δυνητικά έσοδα από τον ΦΠΑ, δηλαδή έχουν το μεγαλύτερο “έλλειμμα ΦΠΑ” (συνολική διαφορά μεταξύ των αναμενόμενων εσόδων από τον ΦΠΑ και του ποσού που πράγματι εισπράχθηκε).
Scope Ratings: Η Ελλάδα χρειάζεται ριζική μεταρρύθμιση του ΦΠΑ
«Η Ελλάδα έχει τα μεγαλύτερα ανεκμετάλλευτα έσοδα από τον ΦΠΑ (έλλειμμα ΦΠΑ), περίπου στο 7,8% του ΑΕΠ, ενώ η Εσθονία είναι η χώρα με το αποτελεσματικότερο φοροεισπρακτικό σύστημα, με δυνητικά έσοδα μόλις 1,3% του ΑΕΠ», αναφέρει ο Giulia Branz, αναλυτής της Scope.
«Οι μεγάλες διαφορές μεταξύ των χωρών δείχνουν ότι οι κυβερνήσεις θα μπορούσαν να πάρουν μαθήματα η μία από την άλλη, όταν πρόκειται για αύξηση της αποτελεσματικότητας των εσόδων», τονίζει.
Τα στοιχεία της Κομισιόν δείχνουν επίσης ότι υπάρχουν μεγάλες διαφορές στις πολιτικές που ακολουθούν για την είσπραξη φόρων οι χώρες της ευρωζώνης.
«Η βελτίωση της είσπραξης των φόρων ΦΠΑ είναι ιδιαίτερα σημαντική για χώρες όπως η Ελλάδα ή η Ιταλία οι οποίες και έχουν μεγάλο χάσμα σε ό,τι αφορά τον φόρο αυτό σε σύγκριση με την υπόλοιπη ευρωζώνη», τονίζει ο Bartels.
Ο περιορισμός των πληρωμών σε μετρητά και η εισαγωγή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης είναι γενικά προτιμώμενα μέτρα για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, τα οποία πιθανόν να εφαρμοστούν πιο έντονα στο μέλλον με την ανάπτυξη της ψηφιακής χρηματοδότησης, υποστηρίζει ο οίκος.
Η Scope βλέπει επίσης σημαντικές δυνατότητες εσόδων από την κατάργηση υπερβολικών απαλλαγών ή των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ σε χώρες όπως η Ισπανία ή η Γαλλία.
Τα ευνοϊκά καθεστώτα ΦΠΑ συχνά αντικατοπτρίζουν τις πολιτικές επιλογές αναδιανομής, όπως η στήριξη της κατανάλωσης ζωτικών αγαθών, αλλά ένα υπερβολικό καθεστώς απαλλαγής μπορεί έχει αρνητικές συνέπειες, σημειώνει.
Η βελτίωση των φορολογικών εσόδων, όπως τονίζει ο οίκος, είναι ιδιαίτερα σημαντική για χώρες με διαρθρωτικά ελλείμματα και περιορισμένη ευελιξία για την προσαρμογή των δαπανών μετά την ουσιαστική περικοπή τους μετά την κρίση.
«Η μεταρρύθμιση του ΦΠΑ με εναρμονισμένους συντελεστές μπορεί να συμβάλει στη δημοσιονομική εξυγίανση όχι μόνο με την αύξηση των εσόδων άμεσα, αλλά και με τη μείωση των στρεβλώσεων στην οικονομία σε σύγκριση με άλλους φόρους που είναι πιο επιβλαβείς για την ανάπτυξη», τονίζει.
Όπως καταλήγει ο οίκος, χώρες όπως η Ελλάδα ή η Ιταλία θα μπορούσαν να μειώσουν τους υψηλούς φορολογικούς συντελεστές για να αυξήσουν τη φορολογική συμμόρφωση, ενώ η Γαλλία και το Βέλγιο θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τη μετατόπιση των υψηλών φόρων στην αγορά εργασίας προς την κατανάλωση.
