Υπέρ της είσπραξης του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης τάσσεται η Τράπεζα της Ελλάδας, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στη ενδιάμεση Νομισματική Έκθεση της.
Συγκεκριμένα, στην έκθεση αναφέρεται πως «παράγοντας ενίσχυσης της οικονομικής αυτοτέλειάς τους θα μπορούσε να είναι η παροχή της δυνατότητας απευθείας είσπραξης φορολογικών εσόδων, όπως για παράδειγμα του ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων (ΕΝΦΙΑ)».
Και αυτό γιατί, σύμφωνα με την ΤτΕ, «η μικρή αποτελεσματικότητα και κερδοφορία, η υψηλή παγιοποίηση του ενεργητικού και η μεγάλη χρηματοδοτική εξάρτηση από το κράτος επηρεάζουν αρνητικά την οικονομική βιωσιμότητα των ΟΤΑ και θέτουν σε κίνδυνο την επίτευξη των μακροπρόθεσμων αναπτυξιακών στόχων τους».
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται από την ΤτΕ στις ληξιπρόθεσμες οφειλές. Συγκεκριμένα, αναφέρεται πως «η δραστική περιστολή σχεδόν κατά 2/3 των οφειλών τους το 2013 και 2014 οφείλεται κυρίως στην παροχή ειδικής κρατικής επιχορήγησης. Έκτοτε, αν και διατηρήθηκαν κοντά στο νέο χαμηλότερο επίπεδο, οι οφειλές ακολούθησαν ανοδική πορεία που ενισχύθηκε το πρώτο εννεάμηνο του 2017.
Ωστόσο, οι δρομολογούμενες δημοσιονομικές παρεμβάσεις στο σκέλος των δαπανών, εάν δεν συνοδεύονται από αντίστοιχες παρεμβάσεις στο σκέλος των εσόδων, όχι μόνο δυσχεραίνουν την αποκλιμάκωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, αλλά και ακυρώνουν την καταβληθείσα προσπάθεια εμπέδωσης των αρχών της δημοσιονομικής ευθύνης».
Επίσης σημειώνεται πως «η διενέργεια από κάθε ΟΤΑ ελέγχων ποιότητας της χρηματοοικονομικής του θέσης επιτρέπει τον έγκαιρο εντοπισμό διαρθρωτικών αδυναμιών και τον αποτελεσματικότερο υπολογισμό του κόστους λειτουργίας, με απώτερο σκοπό την κατάρτιση ρεαλιστικών προϋπολογισμών και συγχρόνως τη διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητάς τους».
Εξάλλου από την ΤτΕ επισημαίνεται πως:
*Πράγματι, όσον αφορά το σκέλος των δαπανών, μεταξύ 2013 και 2016 οι ΟΤΑ μείωσαν τη συνολική δαπάνη κατά ποσοστό σχεδόν τρεις φορές μεγαλύτερο (-18,5%) από ό,τι η κεντρική κυβέρνηση (-6,2%), συνεισφέροντας στη μείωση των δαπανών της γενικής κυβέρνησης (-5,8%).
Η μείωση προήλθε κυρίως από την περικοπή σχεδόν κατά 1/3 των δαπανών που σχετίζονται με τη λειτουργία και την ανάπτυξη υποδομών.
*Η ποσοστιαία πτώση του ακαθάριστου σχηματισμού πάγιου κεφαλαίου ήταν περισσότερο από 5 φορές μεγαλύτερη (-6,4%) από την πτώση της τελικής καταναλωτικής δαπάνης των ΟΤΑ (-1,2%), με αποτέλεσμα οι επενδύσεις των ΟΤΑ να έχουν υποχωρήσει το 2016 σε μόλις 0,7% του ΑΕΠ, ενώ η καταναλωτική δαπάνη τους ανήλθε σε 2,6% του ΑΕΠ.
Όσον αφορά τα έσοδα, η σωρευτική απώλεια ξεπέρασε το 13% και προήλθε κυρίως από τη μείωση των μεταβιβάσεων (-18,2%) και λιγότερο από την πώληση αγαθών και υπηρεσιών προς τρίτους (-2,6%), ενώ τα έσοδα από φόρους επέστρεψαν στο τέλος του 2016 στα επίπεδα του τέλους του 2013. Στο εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2017 η ταχύτερη μείωση των εσόδων (-7,3%) σε σχέση με την οριακή αύξηση των δαπανών (0,6%) είχε ως αποτέλεσμα το πλεόνασμα των ΟΤΑ να μειωθεί κατακόρυφα.
*Μεταξύ 2009 και 2016 οι ΟΤΑ μείωσαν τις δαπάνες τους κατά 37%, υπεραντισταθμίζοντας τη μείωση των εσόδων τους κατά 31%.
Ως ποσοστό του ΑΕΠ, οι δαπάνες και τα έσοδα κατέγραψαν σωρευτική μείωση κατά 2/3 και 1/3 της ποσοστιαίας μονάδας του ΑΕΠ αντίστοιχα. Από το 2011 καταγράφουν συνεχώς πλεόνασμα, που το 2016 ανήλθε σε 0,3% του ΑΕΠ, συνεισφέροντας θετικά στο πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης (0,45%).
