Χαλαρώνουν ακόμη περισσότερο τα capital controls σε τρεις ημέρες και συγκεκριμένα από την 1η Φεβρουαρίου. Η νέα χαλάρωση δεν αφορά τους καταθέτες αλλά κυρίως τους επιχειρηματίες, οι οποίοι διευκολύνονται έτσι στην εισαγωγή και εξαγωγή αγαθών και υπηρεσιών.
Η Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών προχωρά στη χαλάρωση αυτή, αυξάνοντας τα όρια αποστολής εμβασμάτων στο εξωτερικό.
Η νέα χαλάρωση δεν αφορά τους καταθέτες αλλά κυρίως τους επιχειρηματίες, οι οποίοι διευκολύνονται έτσι στην εισαγωγή και εξαγωγή αγαθών και υπηρεσιώνΕιδικότερα, με την απόφαση της ΕΕΤΣ που εκδόθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2018 και δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ αποφασίστηκε ο ορισμός του μεγίστου ορίου του καθαρού ποσού των μεταφερόμενων προς το εξωτερικό εμβασμάτων (εξερχόμενα εμβάσματα προς το εξωτερικό μείον εισερχόμενα εμβάσματα από το εξωτερικό) για τα ιδρύματα πληρωμών της παραγράφου 5.α του άρθρου πρώτου της από 18.07.2015 ΠΝΠ στο ποσό των 38.950.000 ευρώ, από την 1η Φεβρουαρίου 2018.
Tο συγκεκριμένο ποσό από την 1η Αυγούστου του 2017 είχε οριστεί σε 36.000.000 ευρώ.
Επίσης, αποφασίστηκε η ανακατανομή του ποσού ανά ίδρυμα πληρωμών βάσει των υποβαλλόμενων αναφορών των Ιδρυμάτων Πληρωμών στην Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών, όπου αναφέρονται τα μηνιαία ποσά καθώς και ο συνολικός αριθμός εμβασμάτων προς το εξωτερικό, αρχής γενομένης από την 1η Φεβρουαρίου 2018.
Η απόφαση δεν διευκρινίζει εάν η νέα χαλάρωση των ορίων στη διακίνηση χρήματος αφορά και στο φοιτητικό συνάλλαγμα ή περιορίζεται μόνο σε επιχειρηματικές δραστηριότητες.
Το μεσημέρι της Δευτέρας το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης(ΕΒΕΘ) έδωσε στη δημοσιότητα τα αποτελέσματα έρευνας μεταξύ των μελών του για τις επιπτώσεις των capital controls στο επιχειρείν, αλλά και τις προσδοκίες τους για τον ρυθμό άρσης τους.
Σε ό,τι αφορά στο θέμα των capital controls, δυόμισι σχεδόν χρόνια μετά την επιβολή τους, οι οκτώ στις δέκα επιχειρήσεις δηλώνουν ότι η λειτουργία τους επηρεάστηκε «Πολύ» (43%) ή «Αρκετά» (37%) από τους σχετικούς περιορισμούς, ενώ εμφανίζεται πλέον σαφής συνειδητοποίηση ότι οι περιορισμοί αυτοί δεν αίρονται εύκολα ή γρήγορα: το 52% όσων συμμετείχαν στην έρευνα εκτιμά ότι οι τραπεζικοί περιορισμοί στη διακίνηση κεφαλαίων θα αρθούν μετά το 2019 ή εντός του 2019 (23%), ενώ μόνο το 9% αναμένει άρση των capital controls εντός του 2018.
Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι στην αντίστοιχη ερώτηση στην έρευνα του 2016, το 29% εκτιμούσε ότι η άρση των περιορισμών θα πραγματοποιούνταν εντός του 2016 και το 42% εντός του 2017, ενώ μόνο το 20% προέβλεπε άρση των περιορισμών μετά το 2017.
Βήμα-βήμα η άρση των capital controls
Ουσιαστική χαλάρωση των capital controls από το καλοκαίρι αναμένουν οι τραπεζικές διοικήσεις, υπό την προϋπόθεση ότι θα επιβεβαιωθεί η ανάκαμψη της οικονομίας και θα ολοκληρωθούν χωρίς δυσάρεστες εκπλήξεις τα stress tests και οι διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με τους πιστωτές για την έξοδο από το 3ο μνημόνιο και τη μετάβαση στο νέο καθεστώς εποπτείας της χώρας.
Η Τράπεζα της Ελλάδος κατά τη διάρκεια των ασκήσεων προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, που θα ξεκινήσουν τον Φεβρουάριο και θα ολοκληρωθούν τον Μάιο, δεν πρόκειται να ρισκάρει σημαντικές αλλαγές στους περιορισμούς που ισχύουν σήμερα στην κίνηση κεφαλαίων.
Όπως επισημαίνει τραπεζική πηγή, ο κίνδυνος διασποράς φημών για την κεφαλαιακή κατάσταση των τεσσάρων συστημικών ομίλων, εν μέσω αυτής της διαδικασίας, δεν επιτρέπει τη διεύρυνση των πηγών διαρροής καταθέσεων.
Ο κίνδυνος οπισθοδρόμησης
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας έχει επανειλημμένα υπογραμμίσει ότι κάθε βήμα χαλάρωσης θα πρέπει να γίνεται πολύ προσεκτικά, καθώς το σοκ από μια οπισθοδρόμηση μπορεί να είναι μεγαλύτερο ακόμη και σε σχέση με την αρχική επιβολή των ελέγχων, το καλοκαίρι του 2015.
Ως εκ τούτου, ουσιαστικές αλλαγές στο ισχύον καθεστώς δεν αναμένονται πριν από τον ερχόμενο Ιούνιο, τουλάχιστον για τα φυσικά πρόσωπα. Εφόσον οι τράπεζες περάσουν με επιτυχία τη δοκιμασία στην οποία θα τους υποβάλει ο εποπτικός βραχίονας της ΕΚΤ, ο SSM, τα βλέμματα των εποπτικών αρχών θα στραφούν στο ομαλό κλείσιμο της τέταρτης και τελευταίας αξιολόγησης. Εκτιμάται ότι μέχρι και τις αρχές του καλοκαιριού θα έχει διαφανεί το πλαίσιο της συμφωνίας με τους διεθνείς πιστωτές για τη μεταμνημονιακή εποχή.
Θετικές εξελίξεις
Εάν αρθεί και αυτό το εμπόδιο, αναμένεται περαιτέρω αποκλιμάκωση των επιτοκίων των ελληνικών ομολόγων και αύξηση του υπολοίπου των καταθέσεων, με τη στήριξη και των τουριστικών εσόδων, ενώ θα ανοίξει ο δρόμος για την «καθαρή» έξοδο Δημοσίου και τραπεζών στις διεθνείς αγορές.
Σημαντική παράμετρος αποτελεί και η επιβεβαίωση της πτωτικής πορείας των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Οι παράγοντες αυτοί θεωρούνται καθοριστικοί από τους τραπεζίτες για τη βελτίωση του κλίματος και της εμπιστοσύνης στις προοπτικές της χώρας και αποτελούν το «διαβατήριο» για την ταχεία άρση των capital controls στο δεύτερο μισό της χρονιάς.
Τραπεζικές πηγές σημειώνουν ότι το 2018, εάν όλα πάνε καλά, η ΕΚΤ θα δώσει το πράσινο φως στο Υπουργείο Οικονομικών να προχωρήσει στην ανάκληση αρκετών περιοριστικών όρων, βάσει και του οδικού χάρτη που έχει σχεδιαστεί σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος. Τοποθετούν, δε, την πλήρη άρση των capital controls κάποια στιγμή μέσα στο 2019.
Οι πρώτες αλλαγές
Το πιο πιθανό σενάριο είναι μετά το κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης τον Ιανουάριο να υπάρξει ένα κύμα αλλαγών, που θα αφορά κυρίως τις επιχειρήσεις και τις δυνατότητές τους να εκτελούν εισαγωγές από το εξωτερικό.
Για να ακολουθήσει μια δεύτερη δέσμη χαλάρωσης μέσα στο καλοκαίρι και για τους ιδιώτες-πελάτες των τραπεζών.
Αυτή μπορεί να περιλαμβάνει:
˜
– σταδιακή άρση της απαγόρευσης ανοίγματος τραπεζικών λογαριασμών
˜- σταδιακή αύξηση του ορίου αναλήψεων μετρητών ή και των σωρευτικών κινήσεων
˜- αύξηση των ορίων για αγορές με πιστωτική και χρεωστική κάρτα αγαθών και υπηρεσιών από το εξωτερικό.
Τα τελευταία βήματα για την οριστική έξοδο από τα capital controls θα περιλαμβάνουν την πλήρη απελευθέρωση των αναλήψεων μετρητών κατά πρώτον για τις επιχειρήσεις και κατά δεύτερον για τα νοικοκυριά, αλλά και τη χωρίς περιορισμούς μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό.
