Συνολικά 27 ευρωβουλευτές από 5 πολιτικές ομάδες – Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα Σοσιαλιστές, Πράσινοι, Renew Europe, Ευρωπαϊκή Αριστερά – απέστειλαν επιστολή προς τoν πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου Νταβίντ Μαρία Σασόλι, με την οποία ζητούν την αφαίρεση του βραβείου Ζαχάροφ που απονεμήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 1990 στην Αούνγκ Σαν Σου Κι, εξαιτίας των κατηγοριών για γενοκτονία και εθνοκάθαρση που βαραίνουν την ηγέτιδα της Μιανμάρ, εναντίον της μειονότητας των Ροχίνγια.
Την επιστολή από ελληνικής πλευράς συνυπέγραψαν ο αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής της ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία Δημήτρης Παπαδημούλης και ο ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Στέλιος Κυμπουρόπουλος.
«Σε καμία περίπτωση, το βραβείο Ζαχάροφ – που αντιπροσωπεύει την ελευθερία της σκέψης- δεν πρέπει να συνδεθεί με μία κυβέρνηση που ακολουθεί κατασταλτικές πολιτικές και βαρύνεται με κατηγορίες για γενοκτονία» επισημαίνουν οι ευρωβουλευτές, υπογραμμίζοντας ότι η μη αφαίρεση του βραβείου δεν αποτελεί «μόνο ηθικό παράπτωμα», αλλά και «ένα λάθος για το θεσμικό μας όργανο, το οποίο δεν πρέπει να επιτρέψουμε να συμβεί, εάν θέλουμε να προστατεύσουμε και να διατηρήσουμε το κύρος και την αξία αυτού του βραβείου».
Η Αούνγκ Σαν Σου Κι παρουσιάστηκε στις 10 Δεκεμβρίου του 2019 ενώπιον του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου στη Χάγη για να αντικρούσει τις εναντίον της βαρύτατες κατηγορίες. Εκεί, όχι μόνο αρνήθηκε οποιαδήποτε εμπλοκή του στρατού, αλλά επανέλαβε την υποστήριξή της σε αυτόν. Επιπλέον, αποποιήθηκε των κυβερνητικών ευθυνών, υποστηρίζοντας ότι αυτή την στιγμή υπάρχει μια «εξέγερση» στη χώρα και η «κυριαρχία» πρέπει να γίνει σεβαστή, σημειώνεται στην επιστολή.
Είχε προηγηθεί στα τέλη Σεπτεμβρίου η δημοσιοποίηση έκθεσης του ΟΗΕ για τη βίαιη εκδίωξη και καταστολή εναντίον των μουσουλμάνων Ροχίνγια, στην οποία διαπιστωνόταν πως «χρησιμοποιήθηκαν πρακτικές γενοκτονίας και εθνοκάθαρσης και έγιναν μαζικοί βιασμοί και χιλιάδες δολοφονίες ανθρώπων από τον στρατό της Βιρμανίας». Στο τέλος της έκθεσης, γινόταν μάλιστα έκκληση προς την κυβέρνηση να αναλάβει άμεση δράση για να μην υπάρξει ο κίνδυνος «ολικής γενοκτονίας» του πληθυσμού των Ροχίνγια.
Στην επιστολή επισημαίνεται επίσης ότι τα τελευταία τρία χρόνια, περισσότεροι από 1,3 εκ. άνθρωποι έχουν πληγεί από την κρίση της Ροχίνγια στη Μιανμάρ, γεγονός που έχει οδηγήσει στη μαζική μετανάστευση πληθυσμών, μεγάλος αριθμός των οποίων ζουν στοιβαγμένοι σε καταυλισμούς και υποσιτίζονται ενώ στερούνται υπηκοότητας και ιθαγένειας.
