Του Μάριου Βελέντζα
Την τελευταία του πνοή σε ηλικία 74 ετών άφησε ο διάσημος μουσικός και ιδρυτικό μέλος των «The Doors», Ray Manzarek, μετέδωσε το αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CBS.
«Δεν θα ξεχάσω ποτέ τους στίχους από το τραγούδι “Moonlight Drive”. Δεν είχα ακούσει ποτέ μέχρι εκείνη τη στιγμή τόσο rock στίχους», είχε αναφέρει σε συνέντευξή του στο «Billboard», εξηγώντας τη στιγμή που οι δυο τους αποφάσισαν να δημιουργήσουν ένα συγκρότημα. Για αρκετούς θαυμαστές τους… απλώς συναντήθηκαν δύο φαινομενικά διαφορετικοί άνθρωποι την κατάλληλη στιγμή. O Jim ένιωθε μέσα του ένα απίστευτο βάρος να τον πνίγει και ήθελε όσο τίποτε άλλο να εκφραστεί και ο Ray μαζί με τα υπόλοιπα μέλη του συγκροτήματος μετατράπηκε στο μέσο αυτό, χαρίζοντας μοναδικές καλλιτεχνικές στιγμές στην παγκόσμια μουσική κληρονομιά.
Ο Ray Manzarek γεννήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου του 1939 στο Σικάγο των Η.Π.Α., παντρεύτηκε την Dorothy και είχε έναν γιο και τρία εγγόνια. Μαζί με τον Krieger αποφάσισαν να ενώσουν πριν λίγα χρόνια τις δυνάμεις τους, πραγματοποιώντας παγκόσμια περιοδεία η οποία περιελάμβανε και στάση στην Ελλάδα. Συνολικά οι «The Doors» πούλησαν περισσότερα από 100 εκατ. αντίτυπα παγκοσμίως και μεταξύ άλλων διακρίνονταν για την εκρηκτική τους σκηνική παρουσία. Ο Kyle McLachlan ήταν ο ηθοποιός που υποδύθηκε τον Ray Manzarek στην ταινία του Oliver Stone «The Doors» (1991).
Live εκτέλεση του «Light my fire»…
Ο μουσικός Ray Manzarek
Ό, τι και να πει κανείς γι αυτόν τον άνθρωπο είναι λίγο, καθώς κατάφερε με τη μουσική ευφυΐα του να δημιουργήσει κάτι μοναδικό σε καλλιτεχνικό επίπεδο, όχι μόνο για την εποχή του αλλά και για τις εποχές που ακολούθησαν. Το συγκρότημα «The Doors» -το οποίο όπως αναφέρθηκε ήδη- ίδρυσε μετά τις πρώτες του συναντήσεις με τον Jim Morrison στην Καλιφόρνια, συγκαταλέγεται στα κορυφαία της rock σκηνής και ακόμα και σήμερα καταφέρνει να συγκινεί πλήθος μουσικόφιλων ανά τον κόσμο.
«Hello, I love you», «Riders on the Storm», «Light my fire», «Break on through to the other side», «Not to touch the Earth», «L.A. Woman» και «The End» είναι μόνο μερικές από τις τεράστιες επιτυχίες του συγκροτήματος, το οποίο κατάφερε να σαρώσει τα πάντα στο πέρασμά του για πάνω από τέσσερα χρόνια. Ακόμα και σήμερα, αρκετοί είναι αυτοί που υπογραμμίζουν πως ο μεγάλος απών στο «Woodstock» ήταν οι «The Doors».
Το τραγούδι «Not to touch the Earth»…
Έχοντας ιδρυθεί το 1965 σε μια παραλία, το συγκρότημα έκανε αργά και σταθερά βήματα προς την κορυφή, με το «Light my fire» να σημειώνει τέτοια εμπορική επιτυχία που έφθασε στο σημείο να γίνει και μουσική υπόκρουση σε διαφημιστικό, κάτι το οποίο είχε εξοργίσει τον Jim Morrison, όπως αναφέρει στη βιογραφία του ο ντράμερ του συγκροτήματος, John Densmore. Η εισαγωγή του συγκεκριμένου τραγουδιού στηρίζεται σε ρυθμό «bossa nova» και αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της μουσικής ευφυΐας του Ray Manzarek, ο οποίος ήξερε πολύ καλά ποια πλήκτρα έπρεπε να πατήσει κάθε φορά για να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα.
(Από αριστερά προς τα δεξιά: Densmore, Krieger, Manzarek, Morrison)
Ο ρόλος του Ray Manzarek στη μουσική του συγκροτήματος ήταν καταλυτικός, σε μια εποχή που η κιθάρα κυριαρχούσε με τα ατέλειωτα solo (Jimmy Hendrix… rules!). Ο τρόπος που πλαισιώνει -μαζί με την πολύτιμη συνδρομή του κιθαρίστα Robby Krieger- τους στίχους του Jim Morrison είναι σχεδόν μοναδικός, αναδεικνύοντας τα συναισθήματα και την ένταση που κρύβεται στην ποίηση του «An American Prayer», φέρνοντας παράλληλα στην επιφάνεια τις επιθυμίες που έχουν απωθηθεί βαθιά μέσα στο ανθρώπινο ασυνείδητο.
Οι μελωδίες του Ray ήταν τόσο πλήρεις που σε συνδυασμό με το στιβαρό και στακάτο παίξιμο του John Densmore στα τύμπανα έκανε την παρουσία ενός μπασίστα να μπαίνει σε δεύτερη μοίρα. Ας όψεται το αριστερό του χέρι, το οποίο κινούταν με ταχύτητα και εκπληκτική δεξιοτεχνία πάνω στα πλήκτρα ενός μικρού αρμονίου, που έπαιζε τον ρόλο του μπάσου.
Δυστυχώς ο θάνατος του Jim Morrison το 1971 από ανακοπή καρδιάς μέσα στην μπανιέρα ξενοδοχείου στο Παρίσι σταμάτησε απότομα την ξέφρενη πορεία του συγκροτήματος.
(Ray Manzarek και Jim Morrison επί σκηνής…)
Μετά τον θάνατο του καλού του φίλου έκανε ότι μπορούσε προκειμένου να μη διαλυθεί το συγκρότημα, παίρνοντας μάλιστα και τα φωνητικά, ωστόσο ήδη ήταν πολύ αργά. Η σκηνική παρουσία του ανθρώπου με το κολλητό δερμάτινο παντελόνι, το θλιμμένο βλέμμα και το ελαφρώς ατημέλητο μαλλί δεν μπορούσε να αντικατασταθεί. Ποιος άλλος άραγε θα μπορούσε να προκαλεί με αυτό τον τρόπο τους αστυνομικούς, τη σεμνοτυφία και το δήθεν της εποχής εκτός από εκείνον; Ποιος άλλος θα μπορούσε να ξεστομίσει τη φράση «We want the world and we want it now» και να ξέρεις ότι το εννοεί ή να πέσει κάτω από τα πυρά της κιθάρας του Grieger κατά τη διάρκεια του «Unknown soldier»;
Live εκτέλεση του τραγουδιού «Unknown soldier»…
Ωστόσο, η καλλιτεχνική φύση του Ray Manzarek δεν μπορούσε να φυλακιστεί σ’ ένα συγκρότημα, στο οποίο έτσι κι αλλιώς είχε αφήσει ήδη τη σφραγίδα του. Η διάλυση του συγκροτήματος αποτέλεσε την αρχή για μια σειρά δημιουργιών, οι οποίες όμως πάντοτε συγκρίνονταν με την περίοδο που μεσουρανούσε με τους «The Doors». Ο διάσημος μουσικός έπαιξε σε άλλες μπάντες, ενώ η καλλιτεχνική του φύση τον οδήγησε και σε άλλα μονοπάτια όπως αυτό της συγγραφής («Light my fire: My Life with The Doors»).
Οι «Τhe Doors» βρίσκονται πλέον στο «Rock and Roll Hall of Fame», με τον Ray Manzarek να έχει διαδραματίσει έναν κομβικό ρόλο σε αυτή την εξέλιξη, καθώς κατάφερε έστω και προσωρινά να αποτελέσει ένα σημαντικό κομμάτι του κάδρου μέσα στο οποίο παρουσιάστηκαν αρκετά τμήματα από τον ψυχισμό και τη χαοτική σκέψη του Jim Morrison. Μαζί με τον John Lord (Deep Purple) τοποθετούνται στην κορυφή των εμβληματικών μορφών της rock σε επίπεδο σύνθεσης και τρόπου παιξίματος στα πλήκτρα και για πλήθος μουσικόφιλων βρίσκεται ήδη μέσα στην καρδιά τους εδώ και πολλά χρόνια.
Καλό ταξίδι Ray…
