Η κυβέρνηση της Χιλής επέκτεινε την κατάσταση έκτακτης ανάγκης και απαγόρευση της κυκλοφορίας τη νύχτα, εν μέσω των θανατηφόρων συγκρούσεων και των εμπρηστικών επιθέσεων, ανακοινώνοντας ότι είναι «σε πόλεμο με ισχυρό εχθρό».
Κι όλα αυτά συνέβησαν μόλις μία εβδομάδα μετά την δήλωση του Pinera ότι «η Χιλή αποτελεί “όαση” στη Λατινική Αμερική».
Η αναταραχή ξεκίνησε με τις φοιτητικές διαμαρτυρίες σχετικά με τις αυξήσεις των εισιτηρίων στις δημόσιες συγκοινωνίες. Η αναταραχή ξεκίνησε την προηγούμενη Δευτέρα και τα γεγονότα από τότε έχουν επιταχυνθεί με ανησυχητική ταχύτητα.
Η γενική δυσαρέσκεια μετατράπηκε σε καταστροφή μητροπολιτικών σιδηροδρομικών σταθμών και την πυρπόληση λεωφορείων, σούπερ μάρκετ και διαφόρων άλλων κτιρίων στην πρωτεύουσα Σαντιάγο. Οι διαδηλώσεις εξαπλώθηκαν επίσης γρήγορα σε άλλες περιοχές της χώρας.
Τουλάχιστον 11 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στη Χιλή, σύμφωνα με την δήμαρχο της πρωτεύουσας Σαντιάγο, καθώς συνεχίζονται οι διαδηλώσεις και οι πρωτοφανείς βιαιότητες στη χώρα.
Η δήμαρχος Κάρλα Ρουμπίλαρ δήλωσε ότι οκτώ άτομα έχασαν τη ζωή τους την Κυριακή, την πιο θανατηφόρα ημέρα εβδομάδας διαδηλώσεων μετά την προταθείσα αύξηση των τιμών των εισιτηρίων για τις δημόσιες μεταφορές.
Πολλοί από τους θανάτους συνέβησαν στη διάρκεια λεηλασίας σε σούπερ μάρκετ που πυρπολήθηκαν.
Οι αναταραχές διευρύνθηκαν για να αντικατοπτρίζουν το θυμό για το κόστος διαβίωσης και την ανισότητα και εισήλθαν σε έβδομη ημέρα την Κυριακή, παρόλο που ο πρόεδρο Σεμπάστιαν Πιέρρα είχε το Σάββατο ότι οι υπουργοί θα αναστείλουν τα σχέδια αύξησης των ναύλων στο μετρό.
«Είμαστε σε πόλεμο με έναν ισχυρό εχθρό, αμείλικτο, που δεν σέβεται τον καθένα ή οτιδήποτε», δήλωσε ο Piñera στους δημοσιογράφους.
Διαδηλωτής συλλαμβάνεται κατά τη διάρκεια διαμαρτυρίας στο Σαντιάγο
Το Σάββατο, στην πόλη Valparaiso, τα γραφεία της παλαιότερης εφημερίδας της χώρας, «Mercurio», πυροδοτήθηκαν, αναφέρει επίσης ο οργανισμός, ενώ ο στρατός επιβεβαίωσε ότι πυροβόλησε και τραυμάτισε δύο άτομα.
«Δεν πρόκειται για απλή διαμαρτυρία για την άνοδο των ναύλων του μετρό, αυτή είναι η έκρηξη για τα χρόνια καταπίεσης που έπληξαν κυρίως τους φτωχότερους», δήλωσε στο Reuters η Καρίνα Σεπούλβεντα, φοιτήτρια ανθρωπολογίας, που συμμετείχε σε διαδήλωση στο κεντρικό Σαντιάγο την Κυριακή.
«Η ψευδαίσθηση του μοντέλου Χιλή έχει τελειώσει. Οι χαμηλοί μισθοί, η έλλειψη υγειονομικής περίθαλψης και οι μικρές συντάξεις έχουν κουράσει τους ανθρώπους».
Σταθμοί του μετρό, λεωφορεία και επιχειρήσεις πυρπολήθηκαν καθώς οι διαμαρτυρίες άρχισαν να γίνονται όλο και πιο βίαιες.
Οι στρατιώτες διατάχθηκαν να βγουν στους δρόμους της πρωτεύουσας για πρώτη φορά από τη λήξη της στρατιωτικής δικτατορίας το 1990 και επιβλήθηκε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Οι απαγορεύσεις κυκλοφορίας τέθηκαν επίσης σε εφαρμογή σε πολλές άλλες πόλεις της Χιλής.
Διαδηλωτής κρατά ένα πλακάτ που γράφει: «Ας είμαστε ρεαλιστές, ας ζητήσουμε το αδύνατο».
Μετά από συνάντηση με τους επικεφαλής του νομοθετικού και δικαστικού συστήματος, ο Πρόεδρος Pinera δεσμεύτηκε να αναζητήσει «λύσεις» για τη «μείωση των υπερβολικών ανισοτήτων» στη χώρα. Οι διαδηλωτές, ωστόσο, δεν φαίνεται να καθησυχάζουν.
Κατακραυγή εναντίον της κυβέρνησης
Σε όλα τα μέσα ενημέρωσης, πολλοί άνθρωποι ερωτούν γιατί χρειάστηκε τόσο πολύ η κυβέρνηση για να αντιδράσει στην κατάσταση και γιατί ο Πρόεδρος Pinera ήταν τόσο απών κατά τη διάρκεια της πλήρους κρίσης, με σύντομη δημόσια εμφάνιση το Σάββατο.
«Νομίζω ότι η κυβέρνηση έδωσε γρήγορα τον έλεγχο στους στρατιωτικούς επειδή ουδέποτε είχε τον έλεγχο της κατάστασης. Αυτό που συμβαίνει δεν έχει σημειωθεί εδώ και πέντε δεκαετίες στη Χιλή», γράφουν. Και σημειώνουν τον δύσκολο δρόμο για την κυβέρνηση, η οποία βρίσκεται στην εξουσία 19 μήνες.
Η αναταραχή δείχνει ότι η κυβερνητική ελίτ της χώρας είναι θλιβερά μακράν από κάθε επαφή με τους απλούς ανθρώπους, λέει η Emilia Rojas-Sasse της DW.
Κατά τη διάρκεια της εποχής του χιλιανού δικτάτορα Αουγκούστο Πινοτσέτ, το σύνθημα ήταν: Τα πάμε μια χαρά και αύριο θα είμαστε καλύτερα»
Αυτό είχε γίνει είδος επαγγέλματος πίστης στο νεοφιλελεύθερο οικονομικό σύστημα της χώρας.
Τόσο το σλόγκαν όσο και η πίστη στον νεοφιλελευθερισμό ήταν για καιρό δημοφιλείς μεταξύ της προνομιούχας ελίτ της Χιλής – μια άποψη που δεν μοιράζονται πλέον οι απλοί Χιλιανοί.
Γι’ αυτό βγήκαν στους δρόμους της πρωτεύουσας, το Σαντιάγκο και σε άλλες πόλεις, για να εκφράσουν την οργή τους για τη σοβαρή οικονομική και κοινωνική ανισότητα της χώρας.
Μέσα σε λίγες μόνο ημέρες, η Χιλή μετασχηματίσθηκε από όαση σταθερότητας σε χώρα αναταραχής.
Η ένταση των διαμαρτυριών – οι οποίες έχουν οδηγήσει σε βία, θανάτους και βανδαλισμούς – έχουν προκαλέσει σοκ.
Η κυβέρνηση της Χιλής, εν τω μεταξύ, απέτυχε να βρει ως τώρα επαρκή απάντηση στην πιο σοβαρή αναταραχή από τότε που η χώρα επέστρεψε στη δημοκρατία.
Κι όμως ενώ συμβαίνουν όλα τούτα, ο Πρόεδρος Σεμπάστιαν Πινέρα γιόρτασε την Παρασκευή τα γενέθλια του εγγονό του σε πιτσαρία σαν να ήταν όλα κανονικά.
Σύνταξη Κώστας Μπετινάκης
