Πλήρης σύγχυση επικρατεί στο μέτωπο της αντιπαράθεσης ΗΠΑ – Ιράν με δύο αλληλοσυγκρουόμενες πληροφορίες που έρχονται να επιτείνουν την αγωνία σχετικά με το τι ακριβώς συμβαίνει αυτήν την ώρα στο παρασκήνιο των πολεμικών κραυγών που ακούγονται σε Ουάσινγκτον και Τεχεράνη.

Σύμφωνα με την πρώτη πληροφορία, η οποία αναπαράγεται από ισραηλινά μέσα ενημέρωσης και εξειδικευμένες ιστοσελίδες που απηχούν τις απόψεις των υπηρεσιών ασφαλείας του Ισραήλ, οι Αμερικανοί και οι Ιρανοί εδώ και αρκετά 24ωρα έχουν αρχίσει ανεπίσημες συνομιλίες, οι οποίες στόχο έχουν τον κατευνασμό ή και την εκτόνωση της πολεμικής ατμόσφαιρας που επικρατεί. Οι συνομιλίες αυτές διεξάγονται εν κρυπτώ και ανεπισήμως στη Βαγδάτη και την Ντόχα.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η δεύτερη πληροφορία, που επί της ουσίας «τορπιλίζει» την πρώτη, αφορά στην εκτόξευση ρουκέτας η οποία εξερράγη πολύ κοντά στην αμερικανική πρεσβεία στη Βαγδάτη, στη λεγόμενη «πράσινη ζώνη». Η ρουκέτα έχασε τον στόχο της και εξερράγη μακράν της αμερικανικής πρεσβείας, ωστόσο το γεγονός και μόνο αυτό βάζει τη σφραγίδα του στην κλιμάκωση της έντασης. Αμέσως μετά την έκρηξη, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντ. Τραμπ ανήρτησε στο Twitter τη γνωστή πια από το βράδυ της Κυριακής απειλή πως «αν το Ιράν θέλει πόλεμο, τότε αυτό θα σημάνει και το επίσημο τέλος του Ιράν».

Στο τέλος της εβδομάδας που μας πέρασε, τόσο ο πρόεδρος των ΗΠΑ όσο και ο πρόεδρος του Ιράν προέβησαν σε δηλώσεις κατευναστικού χαρακτήρα, οι οποίες ήταν σχεδόν ταυτόσημες. Το συμπέρασμα που εξάγεται από αυτές τις δηλώσεις είναι πως με βάση τα δεδομένα τη στιγμή της δημοσιοποίησής τους ούτε η Ουάσινγκτον αλλά ούτε και η Τεχεράνη επιθυμούν μια πολεμική αναμέτρηση.

Ωστόσο, ο νέος αρχηγός των Επαναστατικών Φρουρών του Ιράν, που αποτελούν και την «καρδιά» του ιρανικού αμυντικού συστήματος, ο στρατηγός Χουσεΐν Σαλάμι, δήλωσε κατά τη διάρκεια σχολίου του στη δημόσια τηλεόραση της χώρας του πως «η διαφορά μεταξύ ημών (του Ιράν) και αυτών (ΗΠΑ) είναι ότι οι Αμερικανοί φοβούνται τον πόλεμο και δεν διακατέχονται από τη βούληση να πράξουν κάτι τέτοιο». Είναι περίεργο, αλλά αυτό το σχόλιο του ανώτατου στελέχους των Επαναστατικών Φρουρών του Ιράν ήρθε λίγα λεπτά μετά την άρνηση του προέδρου Τραμπ να ικανοποιήσει αίτημα του βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας πρίγκιπα Σαλμάν που ζητούσε από τις ΗΠΑ να εξαπολύσουν ευθεία στρατιωτική επίθεση κατά των σιιτών Χούθι της Υεμένης. Οι Σαουδάραβες ζήτησαν την εμπλοκή των ΗΠΑ προκειμένου να υπάρξει σκληρή απάντηση στις πολύ πρόσφατες -αν και αμφιλεγόμενες εν πολλοίς- επιθέσεις με drone σε δύο αγωγούς που μεταφέρουν σαουδαραβικό πετρέλαιο καθώς και τον «μαύρο χρυσό» των Εμιράτων, παρακάμπτοντας τον Περσικό Κόλπο.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Ενώ λοιπόν συμβαίνουν αυτά, στο παρασκήνιο εξελίσσονται άλλες διαδικασίες. Όπως αποκάλυψε στις 17 Μαΐου, δηλαδή πριν από τρεις ημέρες, ο υπουργός Εξωτερικών του Κατάρ σεΐχης Μοχαμέντ Αλ Τανί, έπειτα από επίσκεψή του στην Τεχεράνη, «πρέπει να υπάρξει ένας ερυθρός θάλαμος επιχειρήσεων που θα λειτουργεί είτε στο Ιράκ είτε στο Κατάρ και στον οποίο θα είναι παρόντες επίσημοι και από τις δύο πλευρές (Ιράν και ΗΠΑ) ώστε να γίνει εφικτή η διαχείριση των εντάσεων». Αυτές οι δηλώσεις επιβεβαιώνουν τις υποψίες πως Αμερικανοί και Ιρανοί αξιωματούχοι ήδη συζητούν εν κρυπτώ και παραβύστω στη Βαγδάτη ή την Ντόχα. Ωστόσο, οι ίδιοι κύκλοι αναφέρουν ότι «προς το παρόν οι συναντήσεις αυτές περιορίζονται στο γνωστό διπλωματικό δόγμα “talk for talking”, δηλαδή συζητούμε για να συζητούμε, που είναι ένα πρώτο στάδιο επαφών, αλλά βρισκόμαστε ακόμη πολύ μακριά από απτές αποδείξεις πως υπάρχει μείωση της απειλής να ξεσπάσει πολεμικό επεισόδιο».

Οι ισραηλινές υπηρεσίες ασφαλείας συμπληρώνουν σε αυτόν τον καμβά πως, έστω κι αν Αμερικανοί και Ιρανοί αξιωματούχοι καταφέρουν να σημειώσουν πρόοδο σε αυτήν τη πρώτη φάση διαλόγου έτσι ώστε να μειωθούν τα σύννεφα πολέμου πάνω από τη Μέση Ανατολή, στην πραγματικότητα θα αντιμετωπίσουν πολύ περισσότερα προβλήματα κατά τη διαπραγμάτευση πάνω σε βασικά και ουσιώδη ζητήματα και τοπικά προβλήματα.

Είναι προφανές πως το πιο σημαντικό όλων αφορά στις αμερικανικές κυρώσεις στο Ιράν που έχουν γονατίσει οικονομικά την Τεχεράνη. Όπως και με την υπόθεση της Βορείου Κορέας και τον Κιμ Γιονγκ Ουν, έτσι και τώρα με το Ιράν ο πρόεδρος Τραμπ χρησιμοποιώντας το αποτελεσματικότατο αυτό όπλο των κυρώσεων αναγκάζει τους αντιπάλους του να προσέλθουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αυτό δεν σημαίνει πως η έκβαση θα είναι επιτυχής, αλλά θα καταδεικνύει πως το μέτρο των οικονομικών κυρώσεων είναι απολύτως αποτελεσματικό. Το δεύτερο ουσιώδες ζήτημα αφορά στην εμπλοκή-ανάμειξη του Ιράν σε τρεις διαφορετικούς αλλά εξίσου σημαντικούς πυρήνες του ευρύτερου μεσανατολικού προβλήματος. Δηλαδή τη Συρία, τον Λίβανο (Χεζμπολάχ) και την Υεμένη. Η αμερικανική θέση είναι ξεκάθαρη: «Σταματήστε το πυρηνικό σας πρόγραμμα και δώστε ένα τέλος στην κατασκευή βαλλιστικών πυραύλων. Έπειτα από αυτά ελάτε στο τραπέζι για συνομιλίες και για τη διαμόρφωση μιας νέας συμφωνίας επί των πυρηνικών».

σχόλια αναγνωστών
oδηγός χρήσης