Του Κώστα Μπετινάκη
«Φίδια» δυσπιστίας έχουν ζώσει την Ε.Ε. μετά την απομάκρυνση Νταβούτογλου. Θα τηρήσει η Τουρκία τις δεσμεύσεις της στο προσφυγικό; Η παραίτηση του Αυστριακού προέδρου Φάιμαν αποτελεί καμπανάκι για την αναγκαιότητα εναλλακτικής συμφωνίας.
Η ανασφάλεια που προκαλεί η υπόθεση -αν τελικά η Τουρκία θα υλοποιήσει τη συμφωνία για το προσφυγικό- καταγράφηκε εύγλωττα με την παραίτηση του αυστριακού καγκελάριου Βέρνερ ΦάιμανΣτο επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρίσκονται οι τελευταίες δηλώσεις του Τούρκου προέδρου Ερντογάν, σύμφωνα με τις οποίες αρνήθηκε να προβεί σε αλλαγές στη νομοθεσία περί τρομοκρατίας. Στη σημερινή της μορφή, αφήνει περιθώριο ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθεί εναντίον της αντιπολίτευσης αλλά και δημοσιογράφων.
Ήταν κάτι που θύμιζε σενάριο τρόμου. Το αποκάλυψε όμως η γερμανική εφημερίδα Bild στο φύλλο της Τρίτης. Τι θα συμβεί σε περίπτωση αποτυχίας της συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας;
Επικαλούμενη καλά πληροφορημένες πηγές από τη γερμανική κυβέρνηση, στο δημοσίευμά της περιέγραψε ελληνικά νησιά στο Αιγαίο που έχουν μετατραπεί σε κεντρικά προσφυγικά καταλύματα για την ταυτοποίηση των προσφύγων και καράβια δεμένα στο λιμάνι για να μην μπορούν οι πρόσφυγες να φτάσουν στην βόρεια Ευρώπη.
Εσπευσμένες διαψεύσεις
Η γερμανική κυβέρνηση έσπευσε να διαψεύσει την Bild. Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εσωτερικών ανέφερε ότι δεν υπάρχει λόγος η Τουρκία να μην υλοποιήσει τη συμφωνία. Από τις Βρυξέλλες η Κομισιόν αρνήθηκε να σχολιάσει παρόμοια δημοσιεύματα.
Βέβαιος ότι η Τουρκία θα εφαρμόσει τη συμφωνία εμφανίστηκε και ο Έλμαρ Μπροκ, επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. «Η Τουρκία βρίσκεται σε αγώνα εξουσίας, που ουσιαστικά κέρδισε ο Ερντογάν» υποστήριξε μιλώντας το πρωί της Τρίτης στο Γερμανικό Ραδιόφωνο (DLF).
«Σε αυτή τη διαδικασία υπάρχει πολλή ρητορεία. Αλλά είμαι σε θέση να γνωρίζω ότι ο Ερντογάν έχει μεγάλο συμφέρον από τη συμφωνία, γιατί χρειάζεται επειγόντως καλές σχέσεις με την Ε.Ε., για την αναθέρμανση της τουρκικής οικονομίας. Δεν έρχονται πλέον επενδύσεις από το εξωτερικό, από την Ε.Ε.».
Ωστόσο, η απομάκρυνση από την τουρκική κυβέρνηση του Αχμέτ Νταβούτογλου, τον οποίο το Βερολίνο θεωρούσε εγγυητή για την εφαρμογή της συμφωνίας, προβληματίζει ιδιαίτερα τη Γερμανίδα καγκελάριο που είχε χτίσει σχέση εμπιστοσύνης μαζί του.
«Είναι φυσικό να σκεφτόμαστε εναλλακτικές»
Έτσι δεν προκαλεί απορίες που γίνονται σκέψεις για εναλλακτικά σενάρια στις Βρυξέλλες, σχετικά με τη συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας.
Ο Χανς-Γκέοργκ Βέλμαν, εμπειρογνώμων σε θέματα εξωτερικής πολιτικής του Χριστιανοδημοκρατικού κόμματος, το θεωρεί μάλιστα αυτονόητο: «Δεν αντιλαμβάνομαι την ταραχή, είναι φυσικό να μην μπορούμε να στηριζόμαστε μόνο στο έλεος της Τουρκίας, είναι φυσικό να σκεφτόμαστε εναλλακτικές» επιμένει και παραπέμπει στην περίοδο προ συμφωνίας, όπου Ελλάδα και Ιταλία δημιούργησαν «hot spots» για την υποδοχή προσφύγων και αναζήτησαν δικούς τους τρόπους για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Η ανασφάλεια που προκαλεί η υπόθεση -αν τελικά η Τουρκία θα υλοποιήσει τη συμφωνία για το προσφυγικό- καταγράφηκε εύγλωττα με την παραίτηση του αυστριακού καγκελάριου Βέρνερ Φάιμαν. Παρόλο που ο συνασπισμός του από σοσιαλδημοκράτες και συντηρητικούς έκανε στροφή στην προσφυγική πολιτική κλείνοντας τα σύνορα, στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών κέρδισε το λαϊκιστικό ακροδεξιό κόμμα FPÖ.
Διαφωνίες για την απελευθέρωση της βίζας
Την επίμαχη συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας για το προσφυγικό κλήθηκε να σχολιάσει η ευρωβουλευτής των Γερμανών Σοσιαλδημοκρατών (SPD) Μπίργκιτ Ζίπελ σε συνέντευξή της στη γερμανική ραδιοφωνία (DLF).
Η Μπ. Ζίπελ θεωρεί ότι αυτή η κατάσταση αποτελεί τροχοπέδη στη συμφωνία μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας. «Εξ’ αρχής ήμουν πολύ σκεπτική και περιμένω ακόμη με αγωνία να δω τι θα γίνει. Θυμάμαι ότι ακόμη και πριν τις πρόσφατες δηλώσεις του κ. Ερντογάν, υπήρχε πάλι κριτική για τη συμφωνία με την Τουρκία και την απελευθέρωση της βίζας και οι εκπρόσωποι σχεδόν όλων των κομμάτων, συμπεριλαμβανομένων και των συντηρητικών, έλεγαν ότι δεν πρέπει να γίνονται εκπτώσεις, πρέπει να πληρούνται οι όροι. Τώρα φαίνεται ότι οι όροι δεν πληρούνται. Επομένως κατά την άποψή μου δεν μπορεί να ψηφιστεί και η απελευθέρωση της βίζας».
Η Ε.Ε. πρέπει να είναι προσεκτική
Η ευρωβουλευτής δεν δίστασε να αναφερθεί και στη δυσμενή θέση, στην οποία έχει περιέλθει η Ε.Ε. απέναντι στην Τουρκία, όσον αφορά στο προσφυγικό ζήτημα.
«Τα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη πρέπει να σκεφτούν εάν σε αυτή τη φάση θα αφήσουν τον κ. Ερντογάν να τους πιέσει να συμφωνήσουν σε κάτι τέτοιο ή εάν θα πουν, αγαπητέ κ. Ερντογάν, εμείς θα βρούμε έναν άλλο δρόμο, θα φροντίσουμε στην Ευρώπη για τους πρόσφυγες που βρίσκονται στην Τουρκία και θα χρηματοδοτήσουμε κέντρα προσφύγων σε άλλες χώρες για να μπορούν οι πρόσφυγες να αναζητούν καταφύγιο και σε άλλα κράτη. Επειδή πλέον, φαίνεται ξεκάθαρα ότι ο κ. Ερντογάν είναι διατεθειμένος να αρπάξει όχι μόνο το μικρό δάχτυλο, αλλά ολόκληρο το χέρι και γι’ αυτό πρέπει να είμαστε προσεκτικοί».
Ελληνικά νησιά ως κέντρα καταγραφής
Επίσης η κα. Ζίπελ σχολίασε και το δημοσίευμα της εφημερίδας Bild, σύμφωνα με το οποίο στην Ε.Ε. υπάρχει η σκέψη για διαμόρφωση ελληνικών νησιών σε κέντρα καταγραφής προσφύγων και κατά συνέπεια η Ε.Ε. να χρηματοδοτεί την Ελλάδα και όχι την Τουρκία.
«Είμαι περίεργη να δω τι θα έλεγαν άλλες χώρες στην Ευρώπη εάν τους έλεγαν, κοιτάξτε, θα πάρουμε ένα κομμάτι της χώρας και θα το κάνουμε κέντρο υποδοχής. Είμαι περίεργη να έβλεπα τις αντιδράσεις. Αλλά ακόμη και αν η Ελλάδα συμφωνούσε με μια τέτοια εκδοχή, μένει το ερώτημα τι θα γινόταν στη συνέχεια, επειδή σ’ αυτά τα νησιά, θα γινόταν απλώς μια πρώτη καταγραφή. Έπειτα θα έπρεπε να γίνει ούτως ή άλλως μια κατανομή. Εάν αυτό αποτελεί προσωρινή λύση, τότε θα μπορούσαμε να το συζητούσαμε, αλλά θα ήθελα να έχω την διαβεβαίωση των άλλων χωρών μελών ότι θα δεχθούν τους ταυτοποιημένους πρόσφυγες και θα διεκπεραιώσουν τη διαδικασία ασύλου και θα γίνει η συζήτηση για το θέμα της ενσωμάτωσης».
Κακός οιωνός για την Ε.Ε. η απομάκρυνση Νταβούτογλου
Τον Τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου θεωρούσαν ως την κινητήρια δύναμη της συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας για το προσφυγικό. Με την αποχώρησή του στην Ε.Ε. θεωρούν πως είναι νωρίς για συμπεράσματα. Αντίθετη γνώμη έχουν οι Γερμανοί πολιτικοί.
Η Ε.Ε. αντέδρασε επιφυλακτικά στην ντε φάκτο αποπομπή του Τούρκου πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου από την πρωθυπουργία.
Σύμφωνα με την επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι, ασαφείς είναι ακόμα οι επιπτώσεις για τις διαπραγματεύσεις Ε.Ε.-Τουρκίας. Είναι πολύ νωρίς ακόμα για συμπεράσματα, τόνισε.
Διπλωμάτες στις Βρυξέλλες συμφωνούν ότι η απομάκρυνση του Αχμέτ Νταβούτογλου δεν είναι καλός οιωνός για την Ε.Ε. και ενδεχομένως να θέσει σε κίνδυνο την συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας. Στη Γερμανία πολιτικοί εξέφρασαν την ανησυχία ότι η ήττα Νταβούτογλου στην μάχη με τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν είναι ένα μήνυμα για τον περιορισμό της δημοκρατίας στην Τουρκία.
Η πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας των Πρασίνων Κάτριν Γκέρινγκ-Έκαρντ θεωρεί ότι η προσέγγιση της Τουρκίας με την Ε.Ε. βρίσκεται σε κίνδυνο. «Σε κάθε περίπτωση ο κύριος Νταβούτογλου ήταν ένας αξιόπιστος εταίρος για τους Ευρωπαίους και ένας από εκείνους που ήθελαν το άνοιγμα της Τουρκίας προς την Ευρώπη».
Με πληροφορίες από ARD / DPA/ Deutsche Welle
Διαβάστε επίσης:
