.jpg)
Δύο δημοσιεύματα στη χθεσινή έκδοση της Χουριέτ αποτέλεσαν μια από τις πλέον ηχηρές απαντήσεις στις πρόσφατες αλυτρωτικές δηλώσεις του προέδρου της Τουρκίας Ερντογάν περί της συνθήκης της Λωζάννης.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι το γεγονός πως η απάντηση στις ιδεοληψίες του Σουλτάνου έρχεται από το εσωτερικό της χώρας του.
Πρόκειται για σχόλιο με τίτλο «So, Istanbul is a Greek city?» και μία είδηση που μετέδωσε το ειδησεογραφικό πρακτορείο «Anadolu» όσον αφορά το άνοιγμα πλούτου αρχαιοτήτων στη Σμύρνη.
Ώστε η Κωνσταντινούπολη είναι ελληνική πόλη;
Μερικοί παρατηρητές πρόσφατα συμβουλεύουν τις ξένες κυβερνήσεις να μην ανησυχούν και τόσο από την ολοένα και πιο επιθετική ρητορική (του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν) επειδή απευθύνεται κυρίως για εσωτερική κατανάλωση, παρά σε ξένο ακροατήριο.
Είναι αλήθεια πως η ρεβιζιονιστική/ εθνικιστική ρητορική πουλάει πολύ καλά στην τουρκική αγορά ιδεών (και συγκριτικά και σε άλλες χώρες επίσης).
Είναι επίσης αλήθεια πως το πλέον άμεσο στοχευμένο ακροατήριο του κ. Ερντογάν, φυσικό να είναι ο μέσος Τούρκος ψηφοφόρος, ο άνδρας που μπορεί να δελεαστεί από την ρητορική αλυτρωτισμού να χορεύει γύρω του κάνοντας έκκληση σε εθνικιστικές απαιτήσεις, όπως εκείνο «το δοξασμένο μας παρελθόν», ή «η μεγαλύτερη αδικία που υπέστη το δοξασμένο μας έθνος πριν εκατό χρόνια», ή «θα πρέπει να διορθωθεί δικαιότερα η λάθος ροή της ιστορίας» ή το «μία ημέρα θα αναστηλώσουμε την αυτοκρατορία που κατέρρευσε».
Προσθέστε σ΄όλα αυτά τη ρητορική ότι «είμαστε οι πλέον αφοσιωμένοι Μουσουλμάνοι», δεν θα βρείτε ψηφοφόρο αλλά μόνο πιστό οπαδό που θα είναι έτοιμος να πεθάνει, ή να σκοτώσει για σας».
Αλλά με γεγονός ότι ο κύριος στόχος του Ερντογάν είναι ο μέσος Τούρκος ψηφοφόρος, δεν αλλάζει το δεδομένο ότι επίσης με όλη του την καρδιά πιστεύει -με αυτά που λέει- ή με αυτά που θα μπορούσαν να μετατρέψουν την ρητορική σε παράλογη πράξη, κάποια ημέρα, μετά από στιγμή λανθασμένου υπολογισμού πως η Τουρκία είναι αρκετά ισχυρή για να «διορθώσει τη λάθος τροπή της ιστορίας», όπως είχε πει ο πρώην πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου.
Ακόμη, ρίχνοντας λάδι σε παρόμοια αισθήματα, σε μια κοινωνία που είναι πολύ γνωστή για την ξενοφοβία της, τη νοοτροπία αυτοαπομόνωσης και τη συλλογική επιθυμία να επιστρέψει στις ημέρες της δόξας θα ήταν πολιτικά επικίνδυνο μακροχρόνια, μια και ένας από τους σημερινούς 18χρονους «στρατιώτες» του Ερντογάν, θα γίνει προφανώς, ο ηγέτης της Τουρκίας σε λίγες δεκαετίες –ένας άλλος και πιο θυμωμένος Ερντογάν.
Αλλά πιο σημαντικό είναι πως από τη ρητορική του κ. Ερντογάν δεν λείπει η απλούστερη νόρμα λογικής αλλά είναι και συνεπής. Ξεχνώντας την πρόσφατη αλυτρωτική ομιλία που υπέθεσε ότι η σημερινή Τουρκία θα μπορούσε να είχε έκταση 3,5 με 4 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα γης αντί των σημερινών 780 χιλιάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων. Θα μπορούσε. Αλλά δεν τα έχει. Άραγε, στο ισλαμικό μυαλό παίζει ρόλο το μέγεθος; Δεν είναι έτσι. Μήπως είναι η Τουρκία, με βάση τα αξιόπιστα διεθνή κριτήρια, καλύτερη χώρα από την -ας πούμε- Ελβετία που έχει έκταση 41.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ή το 5% της έκτασης της Τουρκίας;
Στην ίδια ομιλία του ο κ. Ερντογάν αναφέρθηκε στα ελληνικά νησιά στο Αιγαίο Πέλαγος.
«Εκείνα τα νησιά κάτω από τη μύτη μας ήταν δικά μας», είπε. «Σ΄εκείνα τα νησιά υπάρχουν μνημεία μας, η ιστορία μας τα τζαμιά μας…». Αυτό είναι αλήθεια. Αλλά μεταφέροντας την ίδια λογική με αυτό που ισχύει για τη σημερινή Τουρκία μπορεί να έχει αποτέλεσμα ισχυρισμούς οι οποίοι είναι βέβαιο πως δεν θα αρέσουν στον κ. Ερντογάν.
Εάν «δεχθούμε πως τόποι λατρείας, ιστορικά μνημεία του παρελθόντος» σε ξένες χώρες θα πρέπει να δίνουν σε άλλες χώρες το δικαίωμα εδαφικής διεκδίκησης, εμείς οι Τούρκοι θα πρέπει να τα μαζεύουμε και να υποστούμε τις δυσκολίες στο μακρινό ταξίδι επιστροφής στις μακρινές στέπες.
Ξεχάστε τα αναρίθμητα μνημειακά και ιστορικά σημάδια στα εδάφη της Ανατολίας που ανήκουν στους προ-τουρκικούς καιρούς, αλλά κρατείστε το γεγονός ότι, πρώτ΄απ΄όλα, η βασιλική του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου στη Κωνσταντινούπολη, (Istanbul την αναφέρει-φυσικά) που οι οπαδοί του κ. Ερντογάν επιθυμούν διακαώς να μετατρέψουν σε τζαμί, είχε αναγερθεί στα 537 μΧ, ή 816 χρόνια πριν χτισθεί το πρώτο τζαμί στην πόλη. Και δεύτερο από τότε που ο κ. Ερντογάν συνηθίζει να αναφέρει στις ομιλίες του για τους «2071 στόχους» αναφερόμενος στη χρονιά 1071 οπότε οι Τούρκοι κατέλαβαν μερικά εδάφη της Ανατολίας, παραδέχεται ότι εκεί υπήρχαν μη τουρκικοί πολιτισμοί, τόποι λατρείας και ιστορία σε περιοχές που σήμερα ανήκουν στην Τουρκία.
Αυτό φυσικά, δεν σημαίνει ότι εκείνοι οι μη τουρκικοί πολιτισμοί θα πρέπει να έχουν νόμιμες διεκδικήσεις στα σημερινά τουρκικά εδάφη. Όπως ακριβώς η Οθωμανική ιστορία ή τα τζαμιά, δίνουν νόμιμα δικαιώματα διεκδίκησης στην Τουρκία, εκεί που σήμερα είναι «ξένες χώρες».
Ο κ. Ερντογάν ισχυρίζεται πως δίνει μαθήματα ιστορίας σε όλους. Ενώ θα έπρεπε ο ίδιος να παραδεχθεί πως η ιστορία δεν ξεκινά στα 1071 ή το 1453.
burak.bekdil@hurriyet.com.tr
hurriyetdailynews.com
H αρχαία Σμύρνη ολοκληρώνει το δαχτυλίδι της Ιστορίας
Aν και χωρίζεται από χίλια χρόνια ιστορία, το παρελθόν της İzmir πολύ σύντομα θα συνδεθεί συμβολικά με το άνοιγμα του χώρα ανασκαφών της αρχαίας Σμύρνης στους επισκέπτες. Έτσι θα επιτραπεί στους τουρίστες να περιηγηθούν από τη νεολιθική στο σχετικά πρόσφατο Κλασσικό παρελθόν- κάνοντας μια στάση στην αρχαία Σμύρνη.
Ένα από τα σημαντικότερα εκθέματα θα είναι το τέμπλο της θεάς Αθηνάς. Όπως δήλωσε ο επικεφαλής των ανασκαφών καθηγητής Cumhur Tanrıöver: «προσπαθούμε να δημιουργήσουμε διαδρομή τριών σημείων για τον επισκέπτη της Σμύρνης για να δει την ιστορία 10.000 χρόνων του κόσμου του Αιγαίου από τους πρώτους οικισμούς της Σμύρνης στην Yeşilova όπου 8.500 χρόνια πριν υπάρχουν ερείπια του Ελληνικού κόσμου στην αρχαία Σμύρνη, αλλά και τους κατοπινούς Ελληνιστικούς και Ρωμαϊκούς χρόνους της αρχαίας αγοράς στο Kadifekale. Πιστεύω ότι μπορεί κάποιος να παρατηρήσει την καθημερινή ζωή των ανθρώπων που έχησαν εδώ σε επίσκεψη μιας ημέρας. Κάτι που είναι πρωτοφανή στον κόσμο».
Η ανασκαφή στην αρχαία Σμύρνη, περιλαμβάνονται ίχνη ιστορίας 3.000 χρόνων, όταν πρωτοδημιουργήθηκε η πολη στην περιοχή αλλά στην περιοχή υπάρχει μια αλυσίδα που κλείνει το ιστορικό δαχτυλίδι και ολοκληρώνει ανασκαφή που ξεκίνησε στα 1948.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Πολιτισμού της Τουρκίας, ο αρχαιολογικός χώρος θα ανοίξει στο κοινό το 2017.
