Ανταπόκριση από Στρασβούργο – Νίκος Ρούσσης
Η Διάσκεψη των Μερών της Σύμβασης της Βαρσοβίας του Συμβουλίου της Ευρώπης κάλεσε τα συμβαλλόμενα κράτη της να εφαρμόσουν αποτελεσματικά την εταιρική ευθύνη για αδικήματα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, υπογραμμίζοντας ότι:
– Η ευθύνη των νομικών προσώπων μπορεί να είναι ιδιαίτερα πολύτιμη για την αποτελεσματική καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, καθώς οι εγκληματίες συχνά χρησιμοποιούν εταιρείες, φιλανθρωπικά ιδρύματα και επιχειρήσεις για να ξεπλύνουν τα παράνομα κέρδη τους.
Σε πρόσφατη έκθεση, η Διάσκεψη των Μερών της Σύμβασης για το ξέπλυμα, την έρευνα, την κατάσχεση και τη δήμευση των εσόδων από έγκλημα και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας -γνωστή ως «Σύμβαση της Βαρσοβίας»- αξιολογεί τον βαθμό στον οποίο 36 κράτη έχουν σε ισχύ νομοθετικά ή άλλα μέτρα, για να διασφαλιστεί ότι τα νομικά πρόσωπα μπορούν να θεωρηθούν υπεύθυνα για αδικήματα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες όταν διαπράττονται για λογαριασμό τους και προς όφελός τους.
Η ευθύνη των νομικών προσώπων μπορεί να είναι ιδιαίτερα πολύτιμη για την αποτελεσματική καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, καθώς οι εγκληματίες συχνά χρησιμοποιούν εταιρείες, φιλανθρωπικά ιδρύματα και επιχειρήσεις για να ξεπλύνουν τα παράνομα κέρδη τους.
Μέσω εξελιγμένων συστημάτων νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, είναι συχνά σε θέση να αποφύγουν οποιαδήποτε ευθύνη συγκαλύπτοντας τη συμμετοχή τους στο έγκλημα και βασιζόμενοι στην αδυναμία των συστημάτων επιβολής κυρώσεων σε νομικά πρόσωπα και κατάσχεσης των παράνομων κερδών τους.
Η έκθεση αξιολογεί συγκεκριμένα τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη-μέρη της συνθήκης εφαρμόζουν τις διατάξεις του άρθρου 10 της Συνθήκης, το οποίο τους απαιτεί να θεμελιώνουν εταιρική νομική ευθύνη στην εθνική τους νομοθεσία, συμπεριλαμβανομένης της περίπτωσης που ένα φυσικό πρόσωπο εμπλέκεται ως βοηθός ή υποκινητής.
Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δεκαεπτά χώρες έχουν μεταφέρει πλήρως όλες τις διατάξεις του άρθρου 10: Αζερμπαϊτζάν, Κύπρος, Κροατία, Γεωργία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Δημοκρατία της Μολδαβίας, Ρουμανία, Πορτογαλία, Άγιος Μαρίνος, Σερβία, Σλοβακία Δημοκρατία και Σουηδία.
35 από τα 36 κράτη-μέλη έχουν εισαγάγει την ευθύνη του νομικού προσώπου για αδικήματα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες στη νομοθεσία τους, όπως απαιτείται από την παράγραφο 1 του άρθρου 10, κυρίως μέσω γενικών διατάξεων των ποινικών τους κωδίκων.
Ωστόσο, η μεταφορά στην εθνική νομοθεσία διαφέρει σημαντικά μεταξύ των κρατών.
Οκτώ από τα 36 κράτη-μέλη δεν έχουν ακόμη αποδείξει την ευθύνη των νομικών προσώπων για αδίκημα που διαπράχθηκε από φυσικό πρόσωπο που ενεργεί ως βοηθός ή υποκινητής. Είκοσι δύο χώρες έχουν συμμορφωθεί με τις διατάξεις του άρθρου 10 παράγραφος 2, το οποίο απαιτεί από τα συμβαλλόμενα κράτη να μεταφέρουν την ευθύνη του νομικού προσώπου για αδίκημα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες που διαπράχθηκε λόγω έλλειψης εποπτείας ή ελέγχου από φυσικό πρόσωπο που κατέχει ηγετική θέση, όπως διευθυντής. Επτά κράτη έχουν μεταφέρει αυτή την απαίτηση εν μέρει και οκτώ κράτη δεν την έχουν εφαρμόσει ακόμη ή έχουν σε πολύ περιορισμένο βαθμό.
