Tο μεταναστευτικό ηλεκτρίζει τις συζητήσεις μεταξύ των «28» και θα αποτελέσει ένα από τα βασικά θέματα της προεκλογικής εκστρατείας των ευρωεκλογών το 2019. O αριθμός των παράτυπων μεταναστών που διέσχισαν τη Μεσόγειο επέστρεψε στο προ κρίσης επίπεδο του καλοκαιριού του 2015, γράφει η γαλλική «Liberation».
Από ένα εκατομμύριο τη χρονιά εκείνη, με τις περισσότερες αφίξεις κυρίως Σύρων προσφύγων, ο αριθμός μειώθηκε στις 390.000 το 2016 και 186.000 το 2017. Από τον Ιανουάριο του 2018, λιγότερα από 100.000 άτομα έχουν εισέλθει παράνομα στο ευρωπαϊκό έδαφος, εκ των οποίων 78.000 με πλοία. Συνολικά, σε πέντε χρόνια δύο εκατομμύρια μετανάστες εισήλθαν παράνομα στην Ευρώπη (0,27% του πληθυσμού της ηπείρου) και περισσότεροι από 13.000 πέθαναν προσπαθώντας να φτάσουν.
Ο χάρτης των μεταναστευτικών ροών έχει αλλάξει. Η διαδρομή Τουρκία-Ελλάδα που ήταν η συνηθισμένη οδός για το 85% των μεταναστών το 2015 μετατοπίσθηκε πέρυσι στην αποκαλούμενη διαδρομή της «κεντρικής Μεσογείου» (Λιβύη-Ιταλία), που συγκέντρωνε τα δύο τρίτα των αφίξεων. Αλλά οι φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν από τους Λίβυους διακινητές, ο κίνδυνος του διάπλου σε φουσκωτά ακατάλληλα για την ανοικτή θάλασσα και οι περιπολίες των ακτοφυλακών (εκπαιδευμένοι και εξοπλισμένοι από την Ε.Ε.) συνέβαλαν στη μείωση των αφίξεων.
Από τον Ιανουάριο του 2017, 31.000 άνθρωποι έχουν επαναπατριστεί στη χώρα καταγωγής τους μέσω της Λιβύης από τη Διεθνή Οργάνωση Μετανάστευσης. Το 2018, η πρώτη «πόρτα» των μεταναστών στην Ευρώπη είναι η Ισπανία (μέσω Μαρόκου) με 40% των παράνομων αφίξεων. Το Μαρόκο ανήγγειλε ότι εμπόδισε 54.000 απόπειρες διάπλου και εξάρθρωσε 74 εγκληματικά δίκτυα διακίνησης ανθρώπων.
Το μεταναστευτικό ζήτημα έχει γίνει το «καυτό» θέμα συζήτησης μεταξύ της Ε.Ε. και των χωρών του Μαγκρέμπ, περιοχής ασφαλείας μεταξύ της Ευρώπης και της υποσαχάριας Αφρικής. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, που δεν μπορούν να συμφωνήσουν σε μία μεταναστευτική πολιτική, επιμένουν όλο και περισσότερο να βασίζονται στις χώρες της νότιας ακτής της Μεσογείου για να κάνουν στη θέση τους το «βρόμικο» έργο.
