Η κυριότερη οργάνωση των αυτοχθόνων του Ισημερινού απέρριψε την Παρασκευή τη νέα προσφορά του προέδρου Λενίν Μορένο να αρχίσει απευθείας διάλογος προκειμένου η χώρα «να ηρεμήσει» και να μπει σε πορεία εξόδου από τη σοβαρή κρίση που έχει πυροδοτήσει η απόφασή του να καταργήσει την επιδότηση των καυσίμων, στο πλαίσιο των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής που εφαρμόζει σε αντάλλαγμα για ένα δάνειο του ΔΝΤ.
«Ο διάλογος που υπόσχεται [ο Μορένο] δεν έχει καμιά αξιοπιστία», έκρινε η συνομοσπονδία κοινοτήτων των αυτοχθόνων του Ισημερινού (CONAIE) σε ανακοίνωσή της, προσθέτοντας ότι θα διαπραγματευθεί με την κυβέρνηση μόνο αφού ανακληθεί το προεδρικό διάταγμα με το οποίο καταργήθηκε η επιδότηση των καυσίμων, απόφαση που οδήγησε στην αύξηση των τιμών του πετρελαίου ντίζελ και της βενζίνης κατά 100% και πλέον.
Ο πρόεδρος Μορένο απηύθυνε νωρίτερα χθες «έκκληση» στους διαδηλωτές κατά τη διάρκεια σύντομου τηλεοπτικού διαγγέλματός του να κάνουν «απευθείας διάλογο» με τον ίδιο, καθώς οι μαζικές κινητοποιήσεις και τα βίαια επεισόδια μαίνονταν στην πρωτεύουσα Κίτο. Ο Μορένο μετέφερε στις αρχές της εβδομάδας την έδρα της κυβέρνησής του στη Γουαγιακίλ (νοτιοδυτικά) εξαιτίας της κρίσης.
Συγκρούσεις αναφέρονταν σε διάφορες συνοικίες της πρωτεύουσας ανάμεσα σε διαδηλωτές και δυνάμεις της αστυνομίας και του στρατού.
«Είναι απολύτως απαραίτητο να αποκλιμακωθεί η βία (…). Η χώρα πρέπει να δει ότι έχουμε τη βούληση να κάνουμε διάλογο», επέμεινε ο Μορένο.
Μία ημέρα νωρίτερα, ηγέτες των αυτοχθόνων, που αποτελούν πλέον την αιχμή του δόρατος του κινήματος διαμαρτυρίας στον Ισημερινό, ανακοίνωναν τη «ριζοσπαστικοποίηση» των κινητοποιήσεων και απέρριπταν τον διάλογο με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ και της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας. Οι κινητοποιήσεις, υποσχέθηκαν, δεν θα σταματήσουν ώσπου «να φύγει» το ΔΝΤ.
Την 1η Οκτωβρίου ο πρόεδρος Μορένο, ο οποίος εξελέγη με τα χρώματα μιας σοσιαλιστικής συμμαχίας αλλά έκανε κατόπιν συντηρητική στροφή, ανακοίνωσε πως καταργείται η επιδότηση των καυσίμων στο πλαίσιο της συμφωνίας δανεισμού 4,2 δισεκ. δολαρίων που έκλεισε με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Μπροστά στην Εθνοσυνέλευση, όπου ήταν ανεπτυγμένα οχήματα των δυνάμεων επιβολής της τάξης, κουκουλοφόροι πέταξαν χθες πέτρες, μολότοφ και άλλα αντικείμενα εναντίον αστυνομικών, φωνάζοντας «δολοφόνοι». Η αστυνομία αντέδρασε κάνοντας εκτεταμένη χρήση δακρυγόνων και υποστήριξε πως οι διαδηλωτές σκόπευαν να καταλάβουν εκ νέου το κοινοβούλιο.
Πέντε διαδηλωτές, ανάμεσά τους ένας ηγέτης κοινότητας των αυτοχθόνων και μια γυναίκα που ανήκε σε φυλή αυτοχθόνων, έχουν σκοτωθεί στις διαδηλώσεις των τελευταίων 10 ημερών, ενώ σχεδόν 2.000 άλλοι άνθρωποι έχουν τραυματιστεί, σύμφωνα με έναν απολογισμό που δημοσιοποιήθηκε από τον Συνήγορο του Λαού, ανεξάρτητη δημόσια αρχή αρμόδια για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Σε ανακοίνωσή της, η κυβέρνηση του Μορένο κατήγγειλε «βίαιες επιθέσεις εναντίον των δυνάμεων ασφαλείας» κοντά σε δύο νοσοκομεία.
Ο Μορένο, αντιμέτωπος με τη σοβαρότερη κρίση της θητείας του μετά την εκλογή του το 2017 και τις μαζικότερες κινητοποιήσεις της τελευταίας δεκαετίας και πλέον, κήρυξε την περασμένη εβδομάδα κατάσταση εκτάκτου ανάγκης για 60 ημέρες και απαγόρευση κυκλοφορίας γύρω από κτίρια όπου εδρεύουν κρατικοί θεσμοί. Συνολικά, έχουν αναπτυχθεί σε όλη τη χώρα 74.000 στρατιωτικοί και αστυνομικοί.
Οι αυτόχθονες, το 25% των 17,3 εκατομμυρίων κατοίκων του Ισημερινού — και το 68% των πολιτών της χώρας που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας — πλήττονται περισσότερο από τα μέτρα που εφαρμόζει η κυβέρνηση Μορένο, ιδίως από τις συνέπειες της αύξησης των τιμών των καυσίμων.
Οι διαδηλωτές έχουν αποκλείσει δρόμους σε 17 από τις 24 επαρχίες της χώρας, ενημέρωσαν οι αρχές. Απέκλεισαν επίσης πολλές πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, με αποτέλεσμα η εξόρυξη αργού στη χώρα να έχει παραλύσει κατά το μεγαλύτερο μέρος της.
Περίπου χίλιοι Αμερινδιάνοι από την Αμαζονία, οπλισμένοι με ακόντια, έφθασαν χθες στο Κίτο για να συμμετάσχουν στις διαδηλώσεις. Σύμφωνα με την CONAIE, αναμένονται κι άλλοι.
Ο Μορένο καταγγέλλει ότι ο προκάτοχός του στην προεδρία (2007-2017) και άλλοτε πολιτικός του μέντορας Ραφαέλ Κορέα «ενεργοποίησε» ένα «σχέδιο αποσταθεροποίησης» με τη βοήθεια του προέδρου της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο. Οι Κορέα και Μαδούρο απορρίπτουν την κατηγορία. Ο πρώην πρόεδρος, από το Βέλγιο όπου ζει, προέτρεψε χθες τις δυνάμεις ασφαλείας σε «ανυπακοή». «Δεν μπορούν να συνεχίζουν την καταστολή των αδελφών τους, να προστατεύουν όχι την πατρίδα αλλά μια κυβέρνηση χαμένη από την ίδια την προδοσία της, τη μετριότητα και την ανανδρία της», έκρινε ο Κορέα σε ανάρτησή του σε ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης.
Απεναντίας, η διπλωματία των ΗΠΑ εξέφρασε την Παρασκευή την υποστήριξή της στις «προσπάθειες του προέδρου Μορένο και της κυβέρνησης του Ισημερινού» να «εφαρμόσει αναγκαίες μεταρρυθμίσεις», με μια ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που υπογράφει ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο.
Την Πέμπτη, αυτόχθονες άφησαν ελεύθερους 10 αστυνομικούς και περίπου 30 δημοσιογράφους που κράταγαν στο Κίτο, αφού πρώτα ανάγκασαν κάποιους από τους αστυνομικούς να μεταφέρουν το φέρετρο ενός ηγέτη φυλής αυτοχθόνων, του Ινοσένσιο Τουκούμπι, στον χώρο όπου γινόταν μια συγκέντρωση διαδηλωτών. Σύμφωνα με την CONAIE, ο Τουκούμπι έχασε τη ζωή του όταν χτυπήθηκε στο κεφάλι από δακρυγόνο.
Ωστόσο αυτόχθονες συνεχίζουν να κρατούν ομήρους τρεις αστυνομικούς στην επαρχία Κοτοπάξι, ανέφερε η υπουργός Εσωτερικών Μαρία Πάουλα Ρόμο.
