Σύνταξη-Επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης
Μετά από δεκαετίες στο κρύψιμο, στη φυλακή ή σε χαμηλό προφίλ, μερικοί από τους κύριους παίκτες μιας αιματηρής περιόδου στην ιστορία της χώρας θεωρούνται τώρα «λαϊκά είδωλα» από την τουρκική δεξιά.
Με μια πρώτη ματιά, η φωτογραφία των δύο κομψά ντυμένων, ηλικιωμένων Τούρκων κυρίων, που ποζάρουν σε ένα γραφείο γεμάτο τουρκικές σημαίες, θα μπορούσε να εκληφθεί πως απεικονίζει δύο σημαντικές προσωπικότητες της χώρας – αλλά είναι σπάνιο μια φωτογραφία να υποδηλώνει τόσα πολλά για το παρελθόν και το μέλλον της.
Αριστερά βρίσκεται ο Devlet Bahçeli, ένας υπερεθνικιστής πολιτικός δεινόσαυρος που τα τελευταία χρόνια έχει γίνει σημαντικός συνεργάτης συνασπισμού στην κυβέρνηση του προέδρου της Τουρκίας, Recep Tayyip Erdogan. Ο άνθρωπος στα δεξιά, ο Alaattin Çakıcı, είναι ο πιο διαβόητος μαφιόζος στην Τουρκία. Κατηγορούμενος για 41 πολιτικές δολοφονίες, φυλακίστηκε επειδή διέταξε την εκτέλεση της πρώην συζύγου του, η οποία πυροβολήθηκε μπροστά στον νεαρό γιο τους. Ωστόσο αποφυλακίστηκε πέρυσι μαζί με δεκάδες άλλα – βαρέων βαρών – μέλη της μαφίας σε μια αμνηστία κορονοϊού, η οποία – βέβαια – αγνόησε τους πολιτικούς κρατουμένους.
Η ξαφνική αποκατάσταση της τουρκικής μαφίας στη δημόσια ζωή έχει διεγείρει τη λαϊκή φαντασία. Υποδηλώνει επίσης ότι αναδύεται ένα νέο πολιτικό κλίμα στο οποίο το κράτος ανέχεται – στην καλύτερη και αγκαλιάζει στη χειρότερη περίπτωση – προηγούμενα σκοτεινά κυκλώματα.
Η ιδιαίτερη φιλία του Bahceli και του Cakici ξεκινά πριν μερικές δεκαετίες. Και οι δύο αναδείχτηκαν στα τέλη της δεκαετίας του ’80, ως μέλη των Γκρίζων Λύκων, μιας νεοφασιστικής παραστρατιωτικής ομάδας που σήμερα λειτουργεί ως πτέρυγα της νεολαίας του κόμματος Εθνικιστικών Κινήσεων του Bahceli (MHP) και αρνείται οποιαδήποτε πολιτική ή βίαιη δραστηριότητα. Αυτή η περίοδος στην τουρκική ιστορία είναι σκοτεινή και αιματηρή και χαρακτηρίζεται από τη βία μεταξύ ακροδεξιών οργανώσεων όπως οι Γκρίζοι Λύκοι και αριστερών ομάδων όπως το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK).
Κατά τη διάρκεια αυτών των ετών, η υπηρεσία πληροφοριών της Τουρκίας συνεργάστηκε με τη μαφία για να πραγματοποιήσει πολιτικές δολοφονίες – μια συμφωνία που εκτέθηκε με εντυπωσιακό τρόπο σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα του 1996 το οποίο προκάλεσε τον θάνατο ενος βουλευτή, του αναπληρωτή αρχηγού της αστυνομίας της Κωνσταντινούπολης και του αρχηγού των Γκρίζων Λύκων, Abdullah Çatlı, που ταξιδευαν με το ίδιο όχημα.
Μετά από δεκαετίες σε κρησφύγετα, φυλακές ή κρατώντας εξαιρετικά χαμηλό προφίλ, οι παίκτες εκείνης της εποχής κάνουν τώρα μια τολμηρή επανεμφάνιση στη δημόσια σφαίρα.
Ο ίδιος ο Cakici έστειλε απειλές θανάτου στον αρχηγό του κόμματος της αξιωματικης αντιπολίτευσης, ενώ επισκέφθηκε άλλες πολιτικές προσωπικότητες και καυχιέται για φιλίες με υψηλά ιστάμενα πρόσωπα, στα μέσα κοινωνικης δικτυωσης. Εμφανίστηκε επίσης σε μια φωτογραφία στο Instagram, μαζί με έναν πρώην υπουργό Εσωτερικών και ανώτερους αξιωματούχους του στρατού στην παραθεριστική πόλη Μπόντρουμ τον Οκτώβριο, που δημοσιεύτηκε από έναν πλούσιο επιχειρηματία με δεσμούς με το κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Erdogan. Οι εκτεταμένες καθημερινές επιθέσεις εναντίον πολιτικούς, δημοσιογράφους και δικηγόρους που επικρίνουν το MHP από άνδρες με ροπαλα και όπλα στην Άγκυρα τον περασμένο μήνα, προκάλεσαν άβολους – για το MHP – συνειρμούς σχετικά με την ανομία της δεκαετίας του ’80.
Σύμφωνα με τον Ryan Gingeras, καθηγητή στο Ναυτικό Μεταπτυχιακό Σχολείο στην Καλιφόρνια και συγγραφέα του βιβλίου « Ηρωίνη, το Οργανωμένο Έγκλημα και η Δημιουργία της Σύγχρονης Τουρκίας», ωστόσο, το πολιτικό πλαίσιο σήμερα είναι πολύ διαφορετικό.
«Η επανεμφάνιση των εγκληματικών αυτων στοιχείων όπως ο Çakıcı δεν αντιπροσωπεύει τόσο την επιστροφή της μαφίας όσο τον τρόπο με τον οποίο αυτοί οι άντρες έχουν γίνει λαϊκά είδωλα της τουρκικής δεξιάς», λεει ο Gingeras. «Αυτό που μας λένε αυτοί οι σκοτεινοί χαρακτήρες είναι, ότι υπάρχει ένα νέο πολιτικό περιβάλλον που αναπτύσσεται στην Τουρκία – στο οποίο αυτοί οι άντρες έχουν απαλλαγεί από τα προηγούμενα εγκλήματά τους και καθίσταται σαφές για το AKP που αγκαλιάζει τη σκληρή εθνικιστική στάση του MHP, ότι τουλάχιστον δεν βλάπτει το πολιτικό τους έργο. Μπορεί ακόμη και να το βοηθήσει», προσθέτει.
Το κόμμα του Bahceli – επι σειρά ετών περιθωριακό – είναι ένας προβληματικός σύμμαχος του Erdogan. Το AKP και το MHP πιστεύουν σε διαφορετικούς τύπους εθνικισμού – ο πρώτος ισλαμιστικό, ο δεύτερος κοσμικό – που τους τοποθετεί σε αντίθετα στρατόπεδα σε πολλά σημαντικά θέματα εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής. Ωστόσο, ένας από τους πιο σημαντικούς τρόπους με τους οποίους οι πολιτικές συμμαχίες της Τουρκίας μεταμορφώθηκαν μετά την απόπειρα πραξικοπήματος το 2016, φαίνεται να είναι η αναγέννηση των Τούρκων ακροδεξιών ως εξέχουσας πολιτικής δύναμης. Έχοντας αποξενώσει τους περισσότερους άλλους πιθανούς πολιτικούς εταίρους του τα τελευταία 20 χρόνια και καθώς η δημοτικότητα του AKP συνεχίζει να μειώνεται και ο πρόεδρος δεν έχει τώρα άλλη επιλογή από το να συνεχίσει τη συνεργασία με το MHP, εάν θέλει να παραμείνει στην εξουσία.
Το ίδιο το AKP δεν είναι επίσης ξένο στη διαφθορά και τα εγκληματικά σκάνδαλα. Η αυξανόμενη προβολή του MHP και των ανυποληπτων φίλων του έχει αφήσει κάποιους να αναρωτιούνται εάν η Τουρκία θα μπορούσε να μετατραπεί στο επόμενο πραγματικό κράτος μαφίας.
Πηγή: The Guardian
