Του Κώστα Μπετινάκη
Η πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Τερέζα Μέι, επίσημα κατηγόρησε τη Ρωσία ότι βρίσκεται πίσω από την απόπειρα δολοφονίας με δηλητηρίαση του πρώην κατασκόπου Sergei Skripal και της κόρης του, σε βρετανικό έδαφος. Επιφυλάχθηκε ακόμη να ανακοινώσει σειρά αντιποίνων.
«Είτε πρόκειται για απ’ευθείας πράξη του ρωσικού κράτους εναντίον της χώρας μας, ή η ρωσική κυβέρνηση έχει χάσει τον έλεγχο του καταστροφικού δηλητηρίου νεύρων και επέτρεψε να πέσει στα χέρια άλλων», είπε η Τερέζα Μέι, βασιζόμενη σε συμπεράσματα τριών υπηρεσιών της βρετανικής αντικατασκοπίας των MI5, MI6 και GCHQ.
Αρχικά το ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών είχε αναφέρει πως η υπόθεση αφορά στην «ανεύθυνη επιχείρηση Ρωσοφοβίας». Η τελευταία ανακοίνωση της πρωθυπουργού της Βρετανίας σχολιάσθηκε από το Κρεμλίνο ως «τσίρκο».
Σήμερα (Τρίτη) το πρωί, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε πως η Μόσχα θα απαντήσει στο βρετανικό τελεσίγραφο, «μόλις λάβει την επίσημη έκθεση για τη χημική ουσία που χρησιμοποιήθηκε».
Ο 66χρονος Skripal και η κόρη του Yulia, είχαν καταρρεύσει σε εμπορικό κέντρο στο Σόλσμπερι στις 4 Μαρτίου και η έρευνα έδειξε από εξαιρετικά τοξικό δηλητήριο που επηρεάζει το νευρικό σύστημα.
Ο Skripal είχε καταδικασθεί επειδή είχε παραδώσει μυστικά του ρωσικού κράτους στη βρετανική αντικατασκοπία στη δεκαετία του 1990 και τις αρχές του 2000. Είχε απελευθερωθεί το 2010 σε ανταλλαγή με Ρώσους και Αμερικανούς κατασκόπους.
Τα βρετανικά Μέσα -συνεπικουρούμενα από όλα σχεδόν τα δυτικά- παρομοίασαν την υπόθεση με την δηλητηρίαση με πολώνιο του επίσης Ρώσου Αλεξάντρ Λιτβινιένκο.
Μόνο που, όπως επισήμανε σε ορισμένα εναλλακτικά Μέσα Ενημέρωσης ο Βρετανός πρώην πρεσβευτής Craig Murray: «Η διαφορά μεταξύ τους είναι πως ο Λιτιβινιένκο ήταν καλός άνθρωπος που είχε αποπειραθεί να αποκαλύψει τις κυβερνητικές πολιτικές που στρέφονταν εναντίον του ρωσικού λαού».
Υπάρχουν ωστόσο και οι ακραίες απόψεις όπως του συντηρητικού βουλευτή Tom Tugendhat, ο οποίος ζήτησε την παρέμβαση του ΝΑΤΟ και της ΕΕ (παρόλο που η Βρετανία την εγκαταλείπει): «Αν δεν χαρακτηρισθεί “πράξη πολέμου”, είναι κάτι από παρόμοιο τη Ρωσική Ομοσπονδία. Κάτι που δεν βλέπουμε πρώτη φορά».
Την πρώτη απάντηση στις βρετανικές κατηγορίες, είχε δώσει από την προηγούμενη εβδομάδα η ρωσική πρεσβεία στο Λονδίνο, διορθώνοντας πως δεν επρόκειτο για «Ρώσο κατάσκοπο», αλλά για «πράκτορα της βρετανικής Μ16».
Τα πράγματα μπερδεύει συνέντευξη του Ρώσου Valery Morozov, πρώην κατασκόπου που ζει εξόριστος στη Βρετανία και ο οποίος δήλωσε στο Channel 4 News πως ο Sergei Skripal εξακολουθεί να εργάζεται για τις ρωσικές στρατιωτικές μυστικές υπηρεσίες.
Πιο βαθύ γίνεται το μυστήριο με την αποκάλυψη της βρετανικής «Telegraph» που υποστηρίζει πως έχει πληροφορίες ότι ο δηλητηριασθείς κατάσκοπος ήταν έμπιστος του Βρετανού πρώην κατασκόπου Christopher Steel, ο οποίος διαμόρφωσε τον «φάκελο Τραμπ».
Ο Steel προκάλεσε σάλο στις ΗΠΑ υποστηρίζοντας ότι «ο Ντ. Τραμπ ήταν ευάλωτος εκβιασμού από το Κρεμλίνο». Ο Steel πρώην αξιωματικός της M16, από τότε έχει εξαφανισθεί. Κρύβεται;
Σ΄όλα αυτά έρχεται να προστεθεί η δήλωση του Βρετανού υπουργού Εσωτερικών Amber Rudd ο οποίος αποκάλυψε πως στην ανάκριση της «υπόθεσης Skripal» συμμετέχουν 250 αστυνομικοί της αντιτρομοκρατικής και ότι για το όλον ζήτημα θα ενημερωθούν οι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ.
Γεγονός επίσης είναι ότι λίγο πριν γίνει γνωστό πως ο Skripal και η κόρη του είχαν δηλητηριασθεί ο Βρετανός υπουργός Άμυνας Gavin Williamson δήλωνε στους βουλευτές: «Ο Βλαντίμιρ Πούτιν έχει ξεκαθαρίσει ότι είναι εχθρικά διακείμενος στη χώρα μας. Πρέπει να ξυπνήσουμε και να απαντήσουμε σ΄αυτό».
Είναι γνωστές οι προκλητικές δηλώσεις εναντίον της Ρωσίας του Γουίλιαμσον, από τότε που ανέλαβε τα υπουργικά του καθήκοντα.
Μόλις τον περασμένο Ιανουάριο είχε ισχυρισθεί ότι «η Ρωσία επιθυμεί να καταστρέψει την βρετανική οικονομία».
Ο Βρετανός τοξικολόγος Dr Alistair Hay -σύμβουλος της βρετανικής κυβέρνησης- δήλωσε στον ραδιοφωνικό σταθμό «Free Europe» ότι η επίμαχη χημική ουσία πρόκειται για οργανοφωσφορικό δηλητήριο τύπου soman ή tabun, το οποίο είναι ανάλογο του sarin και του VX.
Μόλις πριν λίγο καιρό αξιωματούχοι της βρετανικής αντικατασκοπίας είχαν δηλώσει πως οι συγκεκριμένες χημικές ουσίες, που χρησιμοποιήθηκαν για να επηρεάσουν το νευρικό σύστημα στην περίπτωση Skripal καθώς και οι Sarin και VX κατασκευάζονται από ειδικά εργαστήρια υπό τον έλεγχο της βρετανικής κυβέρνησης στο Porton Down, μόλις 8 χιλιόμετρα από την περιοχή που βρέθηκε ο πρώην (;) πράκτορας και η κόρη του. Είχαν αποκαλύψει επίσης πως «μεγάλες ποσότητες θανατηφόρων δηλητηρίων για το νευρικό σύστημα κυκλοφορούν ευρέως στην Ευρώπη».
Αν παραδεχθούμε πως δεν υπάρχει ρωσική ανάμειξη προκύπτει το ερώτημα: Τότε τι κρύβεται πίσω από την βρόμικη αυτή ιστορία; Και με τι στόχο;
Γεγονός είναι πως η Βρετανία παίζει εξαιρετικά ριψοκίνδυνο γεωπολιτικό παιχνίδι υπερασπιζόμενη δολοφονική επίθεση (;) εναντίον διπλού ξένου πράκτορα ο οποίος είχε απαρνηθεί τη χώρα του για να ανταλλαγεί με αμερικανική παρέμβαση σε απελευθέρωση Αμερικάνων και Ρώσων κατασκόπων, (όχι Βρετανών).
Τώρα αρχίζει και παίρνει ευρωπαϊκές διαστάσεις με κύριο όργανο τις μεταδόσεις των ΜΜΕ.
Για ορισμένους αναλυτές αποδίδουν τον θόρυβο γύρω από την υπόθεση το πάρε-δώσε για την υπόθεση του Brexit και στην προσπάθεια ανάμειξης του Κρεμλίνου με τον ισχυρισμό πως «προσπαθεί να εκμεταλλευθεί τη Βρετανία που μένει χωρίς ευρωπαίους συμμάχους».
Ο Nikolay Kovalev, πρώην διευθυντής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφάλειας της Ρωσίας (FSB), σε δηλώσεις του στο ρωσικό ειδησεογραφικό πρακτορείο RIA Novosti, υποστήριξε πως «κυρίως οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο ωφελούνται από την δηλητηρίαση του Skripal».
Ο πρώην αξιωματούχος της ρωσικής αντικατασκοπίας, είχε κι αυτός κατηγορηθεί για κατασκοπία, στις αρχές του 2000.
Η διάσταση του Nord Stream 2
Όσο παράξενο κι αν φαίνεται, παράμετρος που εμπλέκεται στην υπόθεση είναι και η αμερικανική αντίθεση στην ενεργειακή συνεργασία Ευρώπης – Ρωσίας, για τον αξίας 11 δισεκατομμυρίων αγωγό μήκους 1.200 χιλιομέτρων αγωγό Nord Stream 2.
Πρόκειται για συμπαραγωγή της ρωσικής κρατικής εταιρίας Gazprom με πέντε ιδιωτικές εταιρίες από τη Βρετανία, Γερμανία, Γαλλία και Ολλανδία.
Το εγχείρημα όμως, συναντά έντονες αντιδράσεις τόσο από την Ουκρανία, την Πολωνία και τα κράτη της Βαλτικής, καθώς και από εκείνους που υποστηρίζουν τη «ρωσική ανάμειξη στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές», ενώ υποστηρίζεται σθεναρά από τη γερμανική και αυστριακή κυβέρνηση.
Η υπόθεση Skripal θα μπορούσε να αποτελέσει μέσο πίεσης στο ενεργειακό πρόγραμμα της Ευρώπης και να ζητηθεί να γίνουν πιο αυστηρές οι ευρωπαϊκές χώρες σε ζητήματα συνεργασίας με τη Ρωσία.
Αλλά η περίεργη αυτή υπόθεση θα έχει μακρά συνέχεια με πολλές συνέπειες.
