Οι υποστηρικτές του Ντόναλντ Τραμπ κάνουν συχνά λόγο ότι δεν έχει ξεκινήσει νέους πολέμους. Θα μπορούσε κάποιος να παρατηρήσει ότι δεν υπήρξε έλλειψη προσπαθειών, καθώς οι επιθέσεις πυραύλων Κρουζ στη Συρία βασίζονται σε τεκμηριωμένα στοιχεία και η πρόσφατη δολοφονία του Ιρανού στρατηγού Κασέμ Σολεϊμανί υπήρξε αδιαμφισβήτητα πρόκληση για πόλεμο.
Ο Τραμπ έχει επίσης ενισχύσει το επίπεδο στρατευμάτων τόσο στη Μέση Ανατολή όσο και στο Αφγανιστάν, ενώ παράλληλα αυξάνει τη συχνότητα και την αύξηση των θυμάτων από τις ένοπλες επιθέσεις με drone παγκοσμίως.
Το παιχνίδι της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής παίζεται καθώς το Κογκρέσο έχει ασχοληθεί κάπως με έναν αυστηρότερο νόμο περί πολέμων (από το 1973) για να κάνει πιο δύσκολο στον πρόεδρο να διεξάγει πολεμικές επιχειρήσεις χωρίς οποιαδήποτε προηγουμένως συζήτηση ή εξουσιοδότηση από τους νομοθέτες.
Αλλά ίσως ο ορισμός του ίδιου του πολέμου πρέπει να διευρυνθεί. Ο τομέας όπου ο Τραμπ και η ομάδα που τον περιτριγυρίζει είναι πιο δραστήριοι αφορά στην επιβολή οικονομικών κυρώσεων με θανατηφόρες επιπτώσεις.
Ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο έχει εξηγήσει σαφώς στις δηλώσεις του ότι η διακήρυξη της «ακραίας πίεσης» σε χώρες όπως το Ιράν και η Βενεζουέλα σκοπεύει να κάνει τους λαούς να υποφέρουν σε τέτοιο βαθμό, ώστε να ξεσηκώνονται ενάντια στις κυβερνήσεις τους και να επιφέρουν «αλλαγή καθεστώτος».
Ο Πομπέο υποστηρίζει πως «ο τρόπος με τον οποίο η Ουάσινγκτον λειτουργεί θα τις αναγκάσει να γίνουν και πάλι κανονικές χώρες».
Οι κυρώσεις, όμως, μπορούν να σκοτώσουν.
Αυτά που επιβάλλονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζονται από το Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο είναι σε θέση να εμποδίσει τις μεταφορές χρηματικών ποσών από το διεθνές τραπεζικό σύστημα σε δολάρια.
Οι τράπεζες που δεν συμμορφώνονται με τους ισχύοντες κανόνες της Αμερικής μπορούν να αποφασίζουν οι ίδιες, πράγμα που σημαίνει ότι οι κυρώσεις των ΗΠΑ ισχύουν de facto σε παγκόσμιο επίπεδο, ακόμη κι αν οι ξένες τράπεζες και οι κυβερνήσεις δεν συμφωνούν με τις πολιτικές που τους οδηγούν.
Έχει αποδειχθεί με στοιχεία πως οι κυρώσεις που έχουν αντίκτυπο στην εισαγωγή φαρμάκων έχουν σκοτώσει χιλιάδες Ιρανούς.
Στη Βενεζουέλα, η επιβολή κυρώσεων έχει προκαλέσει πείνα, καθώς οι εισαγωγές τροφίμων έχουν μπλοκαριστεί, αναγκάζοντας ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού να εγκαταλείψει τη χώρα μόνο για να επιβιώσει.
Πρόσφατα οι Ηνωμένες Πολιτείες άρχισαν να ασκούν οικονομικό πόλεμο κατά του Ιράκ.
Παράλληλα, σε διάστημα μιας εβδομάδας, από τις 29 Δεκεμβρίου έως τις 3 Ιανουαρίου, ο αμερικανικός στρατός, ο οποίος βρίσκεται σε δύο μεγάλες βάσεις στο Ιράκ, σκότωσε 25 Ιρακινούς στρατιώτες που ήταν μέλη των μονάδων λαϊκής κινητοποίησης του ιρακινού στρατού. Παρόλο που είχαν συμμετάσχει σε μάχες εναντίον του ISIS.
Το κατά πόσο το Ιράκ είναι ασταθές οφείλεται στην εισβολή των ΗΠΑ το 2003.
Οι αμερικανικές δυνάμεις παραμένουν στη χώρα φαινομενικά για να βοηθήσουν στην καταπολέμηση του ISIS, αλλά ο πραγματικός λόγος είναι για να ελέγχουν την ιρανική επιρροή στο Ιράκ.
Η ιρακινή κυβέρνηση είναι πιθανότατα πιο κοντά στην Τεχεράνη απ’ ό,τι στην Ουάσινγκτον, με τη νεοσυντηρητική γραμμή η οποία κυριαρχεί στη χώρα.
Όταν ο Ιρακινός πρωθυπουργός Mahdi μίλησε στο τηλέφωνο με τον Πομπέο και ζήτησε χρονοδιάγραμμα για τη δημιουργία ενός «μηχανισμού απόσυρσης», ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών κατέστησε σαφές ότι δεν θα υπάρξουν διαπραγματεύσεις.
Γραπτή απάντηση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ με τίτλο «Συνεχιζόμενη Συνεργασία των ΗΠΑ με το Ιράκ» υποστήριξε ότι τα αμερικανικά στρατεύματα βρίσκονται στο Ιράκ για να λειτουργήσουν ως «δύναμη για το καλό» στη Μέση Ανατολή και ότι είναι «δικαίωμά μας» να διατηρούμε «την απαραίτητη δύναμη» στην περιοχή.
Η στάση του Ιράκ παρήγαγε επίσης αμέσως προεδρικές απειλές και tweets σχετικά με «κυρώσεις όπως ουδέποτε έχουν δει», με την ένδειξη ότι οι ΗΠΑ ήταν πρόθυμες να καταστρέψουν την ιρακινή οικονομία, αν δεν υπάκουαν.
Η απειλή αυτή αναλύεται πως συνεπάγεται την παρεμπόδιση της πρόσβασης του Ιράκ στον τραπεζικό λογαριασμό του ομοσπονδιακού αποθεματικού της Νέας Υόρκης, όπου διατηρούνται τα έσοδα από τη διεθνή πώληση πετρελαίου, δημιουργώντας καταστροφική ταμειακή κρίση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα του Ιράκ που θα μπορούσε πράγματι να καταστρέψει την ιρακινή οικονομία.
Εάν η λήψη μέτρων για την οικονομική καταστροφή μιας χώρας δεν θεωρείται πόλεμος με άλλα μέσα, είναι δύσκολο να διακρίνουμε με τι άλλο μπορεί να ταιριάζει.
Σύνταξη: Κ. Μπετινάκης
