Η Αίγυπτος κάνει διπλωματικές κινήσεις για να αντιμετωπίσει τη μεγαλύτερη συμμετοχή της Τουρκίας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου εν μέσω αυξανόμενης έντασης.
Ο πρόεδρος της Αιγύπτου Abdel Fattah al-Sisi σε τηλεφωνική επικοινωνία στις 17 Σεπτεμβρίου και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Charles Michel, συζήτησαν διάφορα θέματα κοινού ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένων των πρόσφατων εξελίξεων στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και τη Λιβύη.
Συμφώνησαν να ενισχύσουν τους διμερείς διαύλους διαβούλευσης και τόνισαν την ανάγκη επίτευξης συνολικής πολιτικής διευθέτησης του ζητήματος της Λιβύης σε μια προσπάθεια αποκατάστασης της περιφερειακής σταθερότητας.
Το τηλεφώνημα πραγματοποιήθηκε αφού ο επικεφαλής της Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης, Fayez al-Sarraj, ανακοίνωσε στις 16 Σεπτεμβρίου το σχέδιό του να παραιτηθεί από τη θέση του, λέγοντας: «Εμείς [η κυβέρνηση] δεν εργαζόμαστε υπό κανονικές συνθήκες. Ήμασταν στόχος εσωτερικών και ξένων συνωμοσιών».
Ο Khaled Okasha, μέλος του Αιγυπτιακού Εθνικού Συμβουλίου για την Καταπολέμηση της Τρομοκρατίας, δήλωσε σε τηλεφωνική παρέμβαση στην εκπομπή «Al-Masry Afandi» που μεταδόθηκε στην τηλεόραση Al-Kahera Wal-Nas στις 17 Σεπτεμβρίου ότι με την παραίτησή του ο Sarraj υποστηρίζει τις προσπάθειες για την κατάπαυση του πυρός και τη δημιουργία μιας νέας μεταβατικής κυβέρνησης. Ο Okasha αναμένει επίσης ότι οι πολιτοφυλακές θα αποσυρθούν μετά την ανακοίνωση, προσθέτοντας ότι όλες οι πόλεις της Λιβύης θα αισθανθούν πλέον ασφάλεια και σταθερότητα.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου φιλοξένησε στις 15 Σεπτεμβρίου τον υπουργό Εξωτερικών της Αιγύπτου Σάμ Σούκρι, ο οποίος ήταν σε επίσημη επίσκεψη στην Αθήνα μετά από πρόσκληση του Έλληνα ομολόγου του, Νίκου Δένδια.
Οι συζητήσεις κάλυψαν τρόπους ενίσχυσης της διμερούς συνεργασίας και συντονισμού μεταξύ των δύο χωρών σε διάφορους τομείς, καθώς και περιφερειακά και διεθνή θέματα κοινού ενδιαφέροντος.
Μετά από συνάντηση μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, η Αίγυπτος και η Ελλάδα καταδίκασαν τυχόν προκλητικές πράξεις που θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και να οδηγήσουν σε αντιπαράθεση. Συμφώνησαν να συνεχίσουν να κάνουν επαφές με βασικά διεθνή κόμματα, τονίζοντας την ανάγκη να συνεργαστούν προκειμένου να μετατραπεί η Ανατολική Μεσόγειος σε «περιοχή ευημερίας και συνεργασίας» και να παγιωθεί η περιφερειακή και διεθνής σταθερότητα.
Αυτές οι διαβουλεύσεις εμπίπτουν στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων προσπαθειών της Αιγύπτου για αποτροπή της τουρκικής επιρροής στην Ανατολική Μεσόγειο.
Στις 11 Σεπτεμβρίου, ο Πρόεδρος Σίσι και ο Γάλλος ομόλογός του, Εμανουέλ Μακρόν, επιβεβαίωσαν μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας τη συνοχή των συμφερόντων και των κοινών θέσεων σχετικά με την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Απέρριψαν τυχόν κλιμακώσεις που ενδέχεται να βλάψουν τα συμφέροντα των χωρών της περιοχής, διευκρινίζοντας ότι η επίτευξη ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή αποτελεί προτεραιότητα που απαιτεί συντονισμό και αλληλεγγύη.
Η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου αντιμετωπίζει αυξανόμενη ένταση καθώς η Τουρκία επιμένει να αναζητήσει φυσικό αέριο κοντά στα σύνορα της Ελλάδας και της Κύπρου (συνεργαζόμενες χώρες με την Αίγυπτο), που απορρίπτουν παρόμοια εξερεύνηση.
Ο Mustapha Kamel Al-Sayyid, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Καΐρου, δήλωσε στο Al-Monitor ότι ο ρόλος της Αιγύπτου για την αποκατάσταση της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο με βάση τη βούλησή της να διατηρήσει τα οικονομικά της συμφέροντα στο φυσικό αέριο στην περιοχή. Η ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο επηρεάζει αρνητικά αυτά τα συμφέροντα, είπε.
«Η Αίγυπτος έχει κοινά συμφέροντα με την Ελλάδα και την Κύπρο. Οι θέσεις της Τουρκίας που βλάπτουν τα συμφέροντα αυτών των χωρών επηρεάζουν κατ’ επέκταση την Αίγυπτο. Γι’ αυτό η Αίγυπτος προσπαθεί να προσελκύσει την υποστήριξη μεγάλων δυνάμεων που μπορούν να ασκήσουν πίεση στην Τουρκία για να την πείσουν να σταματήσει τις κινήσεις της στην περιοχή» εξήγησε ο Sayyid.
Και συνέχισε: «Η παρουσία της Τουρκίας και η εξερεύνηση φυσικού αερίου στην ελληνική οικονομική ζώνη επηρεάζουν την εφαρμογή της συμφωνίας οριοθέτησης των θαλάσσιων συνόρων που υπεγράφη από την Αίγυπτο και την Ελλάδα στις 6 Αυγούστου. Ως εκ τούτου, η Αίγυπτος επιδιώκει να αποτρέψει τις τουρκικές κινήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό είναι μέρος της πολιτικής του που στοχεύει στον περιορισμό της τουρκικής επιρροής σε άλλες περιοχές, συμπεριλαμβανομένων της Συρίας και της Λιβύης».
Ο Mohamed Hegazy, πρώην βοηθός υπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου, χαρακτήρισε την ασφάλεια της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου ως «πρωταρχική ανησυχία» για την Αίγυπτο και τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου της Ευρώπης ενόψει των τουρκικών παρεμβάσεων και προκλήσεων που πυροδότησαν τις εντάσεις στην περιοχή, είτε στη Λιβύη , Συρία ή Ιράκ.
«Αυτή η τουρκική επέμβαση απαιτούσε ενεργή στάση εκ μέρους της Αιγύπτου για να ωθήσει τα μέρη προς διαπραγματεύσεις» δήλωσε ο Hegazy στο Al-Monitor.
Σε δήλωση προς την πύλη Al-Hilal Al-Youm στις 15 Σεπτεμβρίου, ο Sayed Abu-Zeid, πρώην βοηθός υπουργός Εξωτερικών Αραβικών και Μέσων Ανατολών, τόνισε τη σημασία της πρόσφατης συνάντησης των Αιγύπτιων και Ελλήνων υπουργών Εξωτερικών, υποδεικνύοντας ότι η Αίγυπτος επιδιώκει τον αιγυπτιακό-ελληνοκυπριακό συντονισμό για την αντιμετώπιση της τουρκικής δράσης στη Μέση Ανατολή.
Σύνταξη Κ. Μπετινάκης
