Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ρομά, στις 8 Απριλίου, η Διεθνής Αμνηστία, προκειμένου να επισημάνει τη συνεχή δίωξη των Ρομά και των νομαδικών κοινοτήτων σε ολόκληρη την Ευρώπη, παρουσίασε έκθεση σχετικά με τη δυσχερή θέση τους.
Όπως αναφέρει: «Οι διακρίσεις αποτελούν μία από τις μεγαλύτερες ανησυχίες σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ευρώπη, καθώς επηρεάζουν τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων σε ολόκληρη την ήπειρο. Εκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να υφίστανται αποκλεισμό, φτώχεια, κακομεταχείριση, ακόμα και βία, εξαιτίας του ποιοι είναι, τι πιστεύεται ότι είναι ή των πεποιθήσεών τους.
Οι πληθυσμοί των Ρομά και των Νομάδων της Ευρώπης υποφέρουν περισσότερο από όλους. Επί πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, οι κυβερνήσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη αποφεύγουν να αντιμετωπίσουν το θέμα. Ήρθε η στιγμή να αφυπνιστεί η Ευρώπη και να βάλει μια τελεία στη δίωξη των περιθωριοποιημένων αυτών κοινοτήτων.
Επισκόπηση
Αριθμώντας μεταξύ 10 και 12 εκατομμύρια ανθρώπους, οι Ρομά αποτελούν μία από τις μεγαλύτερες και λιγότερο ευνοημένες μειονότητες της Ευρώπης. Κατά μέσο όρο, έχουν χαμηλότερα εισοδήματα, χειρότερη υγεία, ανεπαρκέστερη στέγαση, μεγαλύτερο ποσοστό αναλφαβητισμού και υψηλότερα επίπεδα ανεργίας από τον υπόλοιπο πληθυσμό. Αυτά δεν είναι απλώς συνέπειες φτώχειας. Είναι το αποτέλεσμα εκτεταμένων, συχνά συστηματικών, διακρίσεων και άλλων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ειδικότερα, είναι το αποτέλεσμα των προκαταλήψεων -των κοινωνικών, θεσμικών και ατομικών πράξεων διακρίσεων, επί αιώνες-, οι οποίες έχουν ωθήσει τη μεγάλη πλειονότητα των Ρομά στο περιθώριο της κοινωνίας και τους κρατούν εκεί.
Σημειώνεται πως μόνο το 38% των 400 ερωτηθέντων Ρομά σε πέντε χώρες βρισκόταν σε αμειβόμενη απασχόληση (Ευρωπαϊκό Κέντρο Δικαιωμάτων Ρομά, 2006). Το 15% των 3.500 ερωτηθέντων Ρομά σε επτά χώρες (Βουλγαρία, Δημοκρατία της Τσεχίας, Ελλάδα, Ουγγαρία, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία) ήταν αναλφάβητο και το 31% είχε παρακολουθήσει λιγότερα από έξι έτη επίσημης εκπαίδευσης (Φορέας Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, 2008). Ένας στους πέντε Ρομά που εξετάστηκαν το 2008 υπήρξε θύμα ρατσιστικά υποκινούμενων προσωπικών εγκλημάτων -όπως επιθέσεις, απειλές και σοβαρή παρενόχληση- τουλάχιστον μία φορά τους τελευταίους 12 μήνες».
Η Διεθνής Αμνηστία για την Ελλάδα
Για την Ελλάδα, η Διεθνής Αμνηστία επισημαίνει ότι σε πληθυσμό 10.720.000 ατόμων, ο πληθυσμός των Ρομά είναι 265.000 (2.47%).
Στατιστικά στοιχεία: Το 2008, το 54.7% των Ρομά δεν πήγε σχολείο. (Έκθεση της ΕΕ: Προώθηση της Κοινωνικής Ένταξης των Ρομά, Δεκέμβριος 2011). Η παιδική θνησιμότητα ανέρχεται σε 11.6%. (Έκθεση της ΕΕ: Προώθηση της Κοινωνικής Ένταξης των Ρομά, Δεκέμβριος 2011).
Τρέχοντα Ζητήματα: Εξακολουθούν να αναφέρονται εξαναγκαστικές εξώσεις και απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης σε διάφορους καταυλισμούς. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οικογένειες Ρομά εκδιώκονται περισσότερες από μία φορές. Το 2010, η Ελλάδα κρίθηκε ένοχη δύο φορές για παραβίαση διεθνών συνθηκών ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε σχέση με περιπτώσεις εξαναγκαστικών εξώσεων και τις συνθήκες διαβίωσης των Ρομά.
Μελέτες περιπτώσεων: Τα παιδιά Ρομά αναφέρεται ότι εξακολουθούν να διαχωρίζονται στην εκπαίδευση και δεν έχουν γίνει αποτελεσματικές προσπάθειες για τη βελτίωση των ποσοστών εγγραφής τους ή για την εξασφάλιση ότι η εκπαίδευσή τους θα είναι πλήρως ενσωματωμένη.
Πηγή: ΕΡΤ
Επιμέλεια Μαριάννα Μαρμαρά
