Η στρατιωτική εμπλοκή της Ρωσίας στη συριακή κρίση είναι πλέον γεγονός. Λίγες ώρες μετά το «πράσινο φως» που έδωσε η Άνω Βουλή της χώρας για την αποστολή στρατευμάτων προς υποστήριξη των δυνάμεων του καθεστώτος Άσαντ στη μάχη με το Ισλαμικό Χαλιφάτο, η Μόσχα προειδοποίησε την Ουάσινγκτον να μην πραγματοποιήσει πτήσεις αμερικανικών αεροσκαφών και στη συνέχεια εξαπέλυσε αεροπορικές επιδρομές στις επαρχίες Χομς και Χάμα της Συρίας.
Η εμπλοκή του Πούτιν στη συριακή κρίση προκάλεσε έντονη οργή και δυσαρέσκεια σε ΗΠΑ και ΓαλλίαΟι επιχειρήσεις, κατά τις οποίες διεθνή μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 36 άτομα, προκάλεσαν την έντονη αντίδραση της Δύσης: ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, Γαλλία καθώς και η συριακή αντιπολίτευση έσπευσαν να διαψεύσουν ότι τα ρωσικά βομβαρδιστικά έπληξαν στόχους του Ισλαμικού Χαλιφάτου.
Αντίθετα, όπως υποστηρίζουν, οι επιδρομές έγιναν σε περιοχές δράσης του Ελεύθερου Συριακού Στρατού και προκάλεσαν τον θάνατο δεκάδων αμάχων, μεταξύ των οποίων και έξι παιδιά.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι χαρακτήρισε τα πλήγματα «αντιπαραγωγικά», ενώ αργότερα ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζος Έρνεστ ανακοίνωσε ότι το Πεντάγωνο θα διερευνήσει τη δραστηριότητα των ενόπλων δυνάμεων της Ρωσίας στο έδαφος της Συρίας για να προσδιορίσει ποιους στόχους πλήττουν.
Την ίδια στιγμή, το ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει ότι η κριτική από πλευράς Δύσης και συριακής αντιπολίτευσης για τους στόχους στη Συρία αποτελεί «διαστρέβλωση» της πραγματικότητας.
Η εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας Μαρία Ζαχάροβα υποστήριξε από τη Νέα Υόρκη όπου βρίσκεται ότι τα δημοσιεύματα που αναφέρουν ότι η ρωσική αεροπορία πλήττει στόχους που δεν έχουν καμία σχέση με τους τζιχαντιστές αποτελούν παραποίηση των γεγονότων. «Η Ρωσία στηρίζει το καθεστώς Άσαντ τόσο ενάντια στο Ισλαμικό Χαλιφάτο όσο και ενάντια στη συριακή αντιπολίτευση» τόνισε.
Έκτακτη σύνοδος στρατιωτικών ΗΠΑ – Ρωσίας
Η κρισιμότητα της κατάστασης αποτυπώνεται στην απόφαση που ελήφθη για τη σύγκληση έκτακτης συνόδου κορυφής στρατιωτικών των ΗΠΑ και της Ρωσίας, προκειμένου να αποφευχθεί οποιοδήποτε στρατιωτικό περιστατικό μεταξύ των πολεμικών τους αεροσκαφών στη Συρία.
Η σύνοδος αποφασίστηκε έπειτα από τους χθεσινούς πρώτους αεροπορικούς βομβαρδισμούς από τη Μόσχα στη χώρα αυτή, δήλωσαν χθες οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών από την έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
«Συμφωνήσαμε όσον αφορά στο γεγονός ότι θα πρέπει να υπάρξει μια συνάντηση μεταξύ των στρατιωτικών πολύ σύντομα» δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ, ενώ ο Αμερικανός ομόλογός του Τζον Κέρι επιβεβαίωσε την ανάγκη για μια «συζήτηση μεταξύ στρατιωτικών, το ταχύτερο δυνατό, ίσως ακόμη και αύριο», όπως είπε, αναφερόμενος στη σημερινή ημέρα.
Η σύνοδος θα αφορά στην αποφυγή ενός στρατιωτικού περιστατικού μεταξύ των ρωσικών αεροσκαφών και αυτών του διεθνούς συνασπισμού υπό τις ΗΠΑ, ο οποίος πραγματοποιεί αεροπορικές επιθέσεις εδώ και έναν χρόνο κατά θέσεων του Ισλαμικού Χαλιφάτου στη Συρία.
Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Άστον Κάρτερ δήλωσε την Τετάρτη ότι οι πρώτες αεροπορικές επιθέσεις της Ρωσίας στη Συρία πραγματοποιήθηκαν σε περιοχές όπου «πιθανόν δεν υπάρχουν τζιχαντιστές του Ισλαμικού Χαλιφάτου», ενώ ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Λοράν Φαμπιούς ανέφερε ότι «υπάρχουν ενδείξεις σύμφωνα με τις οποίες τα ρωσικά πλήγματα δεν είχαν στόχο το Ισλαμικό Χαλιφάτο».
Την ίδια ώρα και ο γενικός γραμματέας του NATO Γενς Στόλτενμπεργκ εξέφρασε ανησυχία για το ενδεχόμενο οι ρωσικές αεροπορικές επιδρομές στη Συρία να προκάλεσαν καταστροφές σε περιοχές ελεγχόμενες από τους αντάρτες και να μην είχαν καν στόχο θέσεις της τζιχαντιστικής οργάνωσης Ισλαμικό Χαλιφάτο.
Σε έναν πιο συμφιλιωτικό τόνο, ο Κέρι δήλωσε ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ ότι η Ουάσινγκτον προτίθεται να «καλωσορίσει» τη ρωσική αυτή κίνηση, υπό τον όρο ότι στοχεύει «πράγματι» κατά του Ισλαμικού Χαλιφάτου και της αλ Κάιντα στο συριακό έδαφος.
Στην αντίθετη περίπτωση, «θα έχουμε σοβαρές ανησυχίες», σημείωσε.
Η Μόσχα απάντησε ότι η αεροπορία της πραγματοποίησε χθες 20 εξόδους και έπληξε «οκτώ στόχους της οργάνωσης Ισλαμικό Χαλιφάτο», ενώ η επίσημη συριακή τηλεόραση επιβεβαίωσε ότι έγιναν βομβαρδισμοί στις επαρχίες Χάμα, στη βορειοδυτική Συρία, και Χομς, στην κεντρική. Μία επιδρομή πραγματοποίησε και ο συριακός στρατός στην περιοχή της Λατάκιας, στα βορειοδυτικά της χώρας.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αιτιολόγησε τις αεροπορικές επιθέσεις στη Συρία ως «το μόνο μέσο για να πολεμήσουμε αποτελεσματικά κατά της διεθνούς τρομοκρατίας» και σημείωσε ότι οι βομβαρδισμοί αυτοί είναι συμβατοί με το διεθνές δίκαιο.
Παράλληλα, διευκρίνισε ότι πρόκειται μόνον για αεροπορικές επιχειρήσεις και κάλεσε τον σύμμαχό του Άσαντ να καταλήξει σε συμβιβασμό με την αντιπολίτευση που είναι αποδεκτή από τη Δαμασκό.
Την ίδια ώρα και ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ σημείωσε ότι οι αεροπορικές επιδρομές της Ρωσίας στη Συρία έγιναν αποκλειστικά εναντίον θέσεων του Ισλαμικού Χαλιφάτου.
«Οι ρωσικές επιδρομές γίνονται κατόπιν καλού συντονισμού με τη Δαμασκό και σε απόλυτη συμφωνία με το διεθνές δίκαιο» πρόσθεσε ο Ρώσος υπουργός.
Ο επικεφαλής της συριακής αντιπολίτευσης που βρίσκεται στην εξορία Χάλεντ Χότζα δήλωσε, ωστόσο, από τη Νέα Υόρκη ότι τα πλήγματα στη Χομς σκότωσαν 36 «αθώους» αμάχους σε ζώνες «που έχουν πολεμήσει το Ισλαμικό Χαλιφάτο».
Την ίδια ώρα ο Λιβανέζος πολιτικός αναλυτής Ζίαντ Μάτζεντ εξήγησε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι «οι Ρώσοι επέλεξαν τις ζώνες αυτές επειδή είναι περιοχές στις οποίες το καθεστώς του (Σύρου προέδρου) Μπασάρ (Αλ Άσαντ) έχει υποστεί ήττες». Το Ισλαμικό Χαλιφάτο (ΙΧ) «δεν έχει καμία παρουσία στη Λαττάκεια και τη Χάμα, και έχει μια περιορισμένη παρουσία στη Χομς» σημείωσε.
Παρά τις επικρίσεις που δέχθηκε η Μόσχα, εκπρόσωπος της αμερικανικής πρεσβείας στη Ρωσία αμέσως μετά την απόφαση της ρωσικής Άνω Δούμας υποστήριξε πως οι πρόεδροι Βλαντίμιρ Πούτιν και Μπαράκ Ομπάμα «διαπίστωσαν κοινά συμφέροντα στη μάχη εναντίον του Ισλαμικού Χαλιφάτου» και συμφώνησαν στην ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των δύο χωρών για την αποφυγή σφαλμάτων στις στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Ευνοϊκή θέση από το Ιράκ
Από τη μεριά του, ο πρωθυπουργός του Ιράκ PM Haider al-Abadi σε τηλεοπτικές δηλώσεις του υποστήριξε πως «οι ρωσικές αεροπορικές επιδρομές εναντίον του ΙΧ θα αποβούν αποδοτικές, ώστε να απομακρυνθεί ο κίνδυνος του Ισλαμικού Χαλιφάτου και είναι καλοδεχούμενες από όλες τις χώρες που μάχονται την τρομοκρατία».
«Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το Ιράκ δέχεται επιθέσεις κατά μήκος των συνόρων με τη Συρία από το Daesh (ΙΧ) και αυτό έχει στοιχίσει πολλές ανθρώπινε ζωές, όχι μόνο σε σκοτωμένους αλλά και απαχθέντες και ανθρώπους που οδηγήθηκαν σε κατάσταση δουλείας» είπε στην εκπομπή NewsHour του τηλεοπτικού σταθμού PBS.
Καχυποψία ΝΑΤΟ
«Είμαστε ανήσυχοι, καθώς οι ρωσικές επιθέσεις ενδεχομένως κατέστρεψαν περιοχές που ελέγχονται από Σύρους αντικαθεστωτικούς και όχι θέσεις του Ισλαμικού Κράτους» τονίζει σε ανακοίνωσή της η Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Προβληματισμός εγείρεται, προσθέτει το ΝΑΤΟ, και από το γεγονός ότι η Ρωσία αρνείται να συμπλεύσει με τον ήδη υπάρχοντα συνασπισμό εναντίον του Ισλαμικού Χαλιφάτου.
Μπαράζ αιχμηρών αντιδράσεων
Γάλλοι, Αμερικανοί και ο συνασπισμός της συριακής αντιπολίτευσης επέκριναν τη Ρωσία ότι χτύπησε μετριοπαθείς αντάρτες και αμάχους στις επαρχίες Χομς και Χάμα, οι οποίοι κατά κανέναν τρόπο δεν συνδέονται με το Ισλαμικό Χαλιφάτο και μάλιστα το έχουν πολεμήσει.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι εξέφρασε την έντονη διαμαρτυρία της Ουάσινγκτον στον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ, κρίνοντας ότι οι επιδρομές είναι «αντιπαραγωγικές», δήλωσε ανώτερος Αμερικανός κυβερνητικός αξιωματούχος.
Κατά τη διάρκεια συζήτησης των δύο υπουργών Εξωτερικών, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ο κ. Κέρι διαβίβασε σε ομάδα δημοσιογράφων το μήνυμα ότι «αυτή η ανακοίνωση των Ρώσων αντίκειται στις προσπάθειές τους να αποφευχθεί ένα στρατιωτικό επεισόδιο ανάμεσα σε αεροσκάφη διαφορετικών χωρών και είναι αντιπαραγωγική».
Τις ίδιες απόψεις συμμερίζεται και ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Άστον Κάρτερ, ο οποίος κατέστησε σαφές ότι ο ρωσικός στρατός έπληξε περιοχές όπου δεν υπήρχαν δυνάμεις των τζιχαντιστών.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η απόφαση του Βλαντίμιρ Πούτιν να ξεκινήσει τη μεγαλύτερη ρωσική επέμβαση των τελευταίων δεκαετιών στη Μέση Ανατολή αποσκοπεί στη στήριξη του στενού συμμάχου της Μόσχας, Μπασάρ αλ Άσαντ, και όχι στην καταπολέμηση των τζιχαντιστών. «Η ρωσική στρατηγική θα ρίξει κι άλλο λάδι στη φωτιά του πολέμου» εκτίμησε.
«Εάν έπληξαν τη Χομς, όπως είναι σχεδόν βέβαιο, τότε δεν στοχεύουν το Ισλαμικό Χαλιφάτο, αλλά πιθανότατα τους αντάρτες της συριακής αντιπολίτευσης» τόνισε γαλλική διπλωματική πηγή την Τετάρτη.
«Αυτό δείχνει ότι περισσότερο τους ενδιαφέρει η υποστήριξη του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ παρά η μάχη ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος» ανέφερε ο Γάλλος διπλωμάτης σχετικά με τα ρωσικά πλήγματα σε συριακό έδαφος.
Tα ρωσικά αεροπορικά πλήγματα στη Συρία την Τετάρτη κόστισαν τη ζωή σε τουλάχιστον 36 αμάχους και στόχευαν περιοχές όπου δεν υπάρχει παρουσία μαχητών ούτε του Ισλαμικού Χαλιφάτου ούτε της αλ Κάιντα, κατήγγειλε ο ηγέτης της συριακής αντιπολίτευσης.
«Όλοι οι στόχοι της αεροπορικής επιδρομής της Ρωσίας στο βόρειο τμήμα της επαρχίας Χομς ήταν άμαχοι» ανέφερε ο Χαλέντ Χότζα, επικεφαλής του Συριακού Εθνικού Συνασπισμού των Επαναστατικών και Αντιπολιτευτικών Δυνάμεων, ο οποίος εδρεύει στην Τουρκία και συνενώνει τις κυριότερες δυνάμεις της αντιπολίτευσης που αντιπαλεύει ένοπλα το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ.
Άμαχοι έχουν σκοτωθεί σε πέντε διαφορετικά σημεία, σύμφωνα με τα λεγόμενα του κ. Χότζα. «Οι περιοχές οι οποίες επλήγησαν από τους Ρώσους έχουν νικήσει και διώξει το Ισλαμικό Χαλιφάτο εδώ και έναν χρόνο» κατέληξε.
Ντόπιοι, αντάρτες και ακτιβιστές υποστηρίζουν, επίσης, ότι οι περιοχές που επλήγησαν στην επαρχία Χομς της Συρίας τελούν υπό τον έλεγχο μιας σειράς οργανώσεων ανταρτών, περιλαμβανομένων αρκετών που συμμετέχουν στον «Ελεύθερο Συριακό Στρατό», και πως καμία από τις πηγές αυτές δεν κατονόμασε το Ισλαμικό Χαλιφάτο ως μία από τις οργανώσεις που δρουν στις περιοχές που βομβαρδίστηκαν.
Λαβρόφ: «Ευδιάκριτη η αλλαγή στάσης της Δύσης»
Με τις διαφορετικές απόψεις για το μέλλον του Άσαντ να παραμένουν, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ επεσήμανε τη σημαντική διαφοροποίηση που έχει γίνει στη στάση των Δυτικών για το θέμα.
«Δεν μπορώ να δώσω εξηγήσεις για την αλλαγή στη στάση των ΗΠΑ. Αλλά, αν λάβουμε υπ’ όψιν μας προηγούμενες δηλώσεις -πριν από δύο χρόνια- ότι ο Άσαντ έχει χάσει ολοσχερώς τη νομιμότητα, όταν ο λεγόμενος συριακός συνασπισμός αποτελούσε για τη Δύση τον μόνο νόμιμο εκφραστή του συριακού λαού, τότε έχουμε περάσει σε μια εντελώς νέα φάση με δεδομένες τις δηλώσεις που ακούμε σήμερα» είπε ο Λαβρόφ.
Άσαντ: «Εγώ ζήτησα βοήθεια από τον Πούτιν»
Η Προεδρία της Συρίας ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι οποιαδήποτε αύξηση της ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας στη χώρα είναι αποτέλεσμα αιτήματος του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, ο οποίος είχε απευθύνει επιστολή για το συγκεκριμένο θέμα στον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν.
Η ανακοίνωση δημοσιοποιήθηκε λίγη ώρα μετά την εξουσιοδότηση την οποία παρείχε η Άνω Δούμα -το Συμβούλιο της Ομοσπονδίας- στον πρόεδρο της Ρωσίας για την ανάπτυξη ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων στη Συρία.
Ο κ. Πούτιν έχει σημειώσει ότι η ρωσική στρατιωτική παρουσία στην αραβική χώρα έχει ως στόχο την ενίσχυση της πάλης των συριακών αρχών ενάντια στο Ισλαμικό Χαλιφάτο. Αυτό ωστόσο δεν εμπόδισε πολλούς να κατηγορήσουν τη Μόσχα ότι στηρίζει τον Άσαντ και στις μάχες με την ένοπλη, μετριοπαθή συριακή αντιπολίτευση, την οποία υποστηρίζουν η Δύση, η Τουρκία και πολλές αραβικές χώρες, κυρίως η Σαουδική Αραβία. Η Ρωσία δέχεται επικρίσεις και για το ότι δεν καταδικάζει τα πλήγματα των δυνάμεων του Άσαντ που προκαλούν απώλειες αμάχων.
Πάντως, δεδομένα από δορυφορικές φωτογραφίες αποδεικνύουν πως κατά τις τελευταίες εβδομάδες η Μόσχα έχει τοποθετήσει στη Συρία, κοντά στη βορειοδυτική πόλη της Λατάκιας, περισσότερα από 24 μαχητικά αεροσκάφη και από 20 πολεμικά ελικόπτερα, πυραύλους εδάφους-αέρος, άρματα μάχης, οχήματα μεταφοράς προσωπικού και καταλύματα για τη στέγαση περίπου 2.000 ανδρών.
Επιμέλεια: Χρήστος Καράμπελας
Διαβάστε επίσης:
