Στις 17.00 το απόγευμα της Τετάρτης 4 Μαρτίου 2020 ο τοπικός field manager του τηλεοπτικού δικτύου ABC στην περιοχή της Αδριανούπολης, ο οποίος πριν από δύο χρόνια είχε βραβευθεί με το βραβείο Πούλιτζερ μαζί με ολόκληρη την ομάδα του αμερικανικού δικτύου, ενημέρωνε συναδέλφους του στην Ελλάδα πως στο δημόσιο νοσοκομείο Αδριανούπολης είχε μεταφερθεί ένας μετανάστης-πρόσφυγας νεκρός από πραγματικά πυρά και έξι τραυματίες.

Στις 16:30 το απόγευμα ο ανταποκριτής-απεσταλμένος του βρετανικού δικτύου Channel 4 στην Αδριανούπολη επιβεβαίωνε πως σε συνομιλία του με μέλος του ιατρικού προσωπικού του δημοσίου νοσοκομείου Αδριανουπόλεως διασταύρωσε πως στο νοσοκομείο όντως είχε μεταφερθεί ένας νεκρός και έξι τραυματίες από πραγματικά πυρά. Μία ώρα αργότερα το αμερικανικό δίκτυο Fox επαναλάμβανε την πληροφορία, την οποία είχε διασταυρώσει επίσης μέσω των γιατρών του νοσοκομείου Αδριανουπόλεως πως υπήρξε ένας νεκρός και έξι τραυματίες που μεταφέρθηκαν σε αυτό το νοσοκομειακό ίδρυμα.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Αρκετές ώρες πριν ο Έλληνας κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας είχε διαψεύσει κατηγορηματικά πως υπήρξε νεκρός μετανάστης ή πρόσφυγας που εβλήθη από πραγματικά πυρά που προέρχονταν από την ελληνική πλευρά.

Από το δημοσιογραφικό προσωπικό του δικτύου ABC είχε καταστεί σαφές πως τόσο ο νεκρός όσο και οι τραυματίες που μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο της Αδριανούπολης ήταν θύματα πραγματικών πυρών που προέρχονταν από την ελληνική πλευρά. Συμπληρωματικά ο field manager του ABC στην περιοχή Αδριανούπολης-Καστανιών, ο οποίος επιχειρεί στην τουρκική πλευρά των συνόρων, ανέφερε και πολλά περιστατικά βασανισμού μεταναστών ή προσφύγων επί του ελληνικού εδάφους, οι οποίοι στη συνέχεια αναγκάστηκαν βίαια να επιστρέψουν σε τουρκικό έδαφος. Υπάρχει τηλεοπτικό υλικό, πάντα κατά το συνεργείο του ABC, που έχει καταγράψει και πνιγμούς μεταναστών στα νερά του ποταμού.

Μερικές ώρες αργότερα το παρατηρητήριο Forensic Architecture, το οποίο εδρεύει στο πανεπιστήμιο Goldsmiths του Λονδίνου, ανάρτησε βίντεο στο οποίο καταγράφεται ένας νεαρός άνδρας να είναι νεκρός και να μεταφέρεται από άλλους μετανάστες-πρόσφυγες στην τουρκική πλευρά με αίματα στο πρόσωπο. Κατά το βίντεο αυτό και κατά την ομάδα του πανεπιστημίου του Λονδίνου, η οποία δραστηριοποιείται και σε θέματα παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και σύμφωνα με την αλληλουχία των εικόνων που παρουσιάζονται, ομάδα μεταναστών και προσφύγων με πλεούμενο περνά τον Έβρο και αποβιβάζεται στην ελληνική πλευρά των συνόρων, στη συνέχεια εμπλέκεται σε βίαιο επεισόδιο επί ελληνικού εδάφους για να καταλήξει πάλι στην τουρκική πλευρά μεταφέροντας τον νεκρό.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Ο νεκρός τώρα, πάντα κατά το βίντεο αυτό, προέρχεται από το Χαλέπι της Συρίας και το υποκοριστικό του είναι Μοχάμαντ αλ Άραμπ.

Στο βίντεο της ομάδας του βρετανικού πανεπιστημίου αποτυπώνονται τα ίχνη επί χάρτου των διαδοχικών θέσεων των κινητών τηλεφώνων των μαρτύρων, οι οποίοι είτε επιβεβαιώνουν το γεγονός είτε μαγνητοσκόπησαν τις σκηνές ή τράβηξαν φωτογραφίες. Η διαδοχική αυτή αποτύπωση του στίγματος των τηλεφωνικών συσκευών μέσω του αποτυπώματος GPS επί χάρτου καταδεικνύει όντως μία πορεία επί των συνόρων, τη μετάβαση σε ελληνικό έδαφος και την επαναφορά της ομάδας μεταναστών-προσφύγων πίσω στην Τουρκία.

Δείτε το video

 

 

Γύρω στις 12:00 το μεσημέρι της Πέμπτης Τούρκος δημοσιογράφος ενημέρωνε Έλληνες συναδέλφους του στην Ελλάδα από την Αδριανούπολη πως έχει επιβληθεί άτυπο εμπάργκο πληροφοριών σε ό,τι αφορά σε νεκρό ή τραυματίες που έχουν καταγραφεί σε τουρκικό έδαφος και έχουν μεταφερθεί στο νοσοκομείο της Αδριανούπολης.

Το ότι ισχύει αυτό το άτυπο εμπάργκο εκ μέρους των τουρκικών αρχών αποδείχθηκε τόσο κατά τη διάρκεια της νυχτερινής συνέντευξης του υπουργού Εσωτερικών της Τουρκίας Σουλεϊμάν Σοϊλού στο CNN Turk, όσο και κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του με ελικόπτερο στα τουρκικά σύνορα και στην περιοχή της Αδριανούπολης.

Σε καμία στιγμή τόσο κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του, όσο και κατά τη διάρκεια των δηλώσεών του, ο Σουλεϊμάν Σοϊλού δεν αναφέρθηκε σε νεκρό μετανάστη ή πρόσφυγα και σε τραυματίες από πραγματικά πυρά που προέρχονταν από την Ελλάδα, αν και θα είχε κάθε συμφέρον να το κάνει. Προφανώς υπάρχει λόγος που επιβάλει την αυτολογοκρισία στον ίδιο τον υπουργό αλλά και το εμπάργκο που έχει επιβληθεί στην τουρκική πλευρά. Είναι φανερό πως οι τουρκικές αρχές δεν επιθυμούν να κυκλοφορούν πληροφορίες περί θανάτων και τραυματιών, διότι αυτές εκφοβίζουν τα άτομα που έχουν κινητοποιηθεί και σπεύδουν στα σύνορα με την Ελλάδα.

Τι συνέβη, λοιπόν, ακριβώς στην περιοχή των Καστανιών στα ελληνοτουρκικά σύνορα την Τετάρτη 4 Μαρτίου; Σε κάθε κρίση τέτοιου μεγέθους και σε κάθε αντιπαράθεση τέτοιας δυναμικής, ο πρώτος ηττημένος, όπως γνωρίζει η δημοσιογραφία εδώ και αιώνες, είναι η αλήθεια. Στην αποτύπωση αυτής της πραγματικότητας προχώρησε και η απεσταλμένη των New York Times πριν από 48 ώρες όταν αναρτούσε στο Twitter την παρατήρηση πως δεν υφίσταται ανεξάρτητη προσέγγιση ή πρόσβαση των δημοσιογράφων στα γεγονότα είτε επί ελληνικού εδάφους, είτε στην τουρκική πλευρά όλες αυτές τις τελευταίες ημέρες, αφήνοντας να εννοηθεί πως η πληροφόρηση από τις αρχές είναι απολύτως καθοδηγούμενη. Μάλιστα η έμπειρη δημοσιογράφος ζήτησε τόσο από τους αναγνώστες και τους χρήστες του διαδικτύου όσο και από τους συναδέλφους της να αναφέρονται πάντα και με επιμονή στην ταυτότητα των πηγών και των επαφών τους έτσι ώστε να μπορεί ο κάθε πολίτης να γνωρίζει πόθεν προκύπτει η κάθε πληροφορία.

Η Matina Stevis Gridneff έγραψε στο Twitter: «Είμαι στον Έβρο και ακούω/βλέπω πράγματα τρελά. Να κοιτάτε ποιος μεταδίδει τι… Ποιες πηγές. Η κατάσταση είναι πολύ σοβαρή για να παίρνετε την ενημέρωσή σας ελαφρά».

Και είναι κατηγορηματική: «ΚΑΝΕΝΑΣ δημοσιογράφος δεν έχει ανεξάρτητη πρόσβαση στην ελληνική πλευρά του συνόρου στον Έβρο. Μας έχει επιτραπεί σύντομη προσέγγιση δις. Ό,τι βίντεο σε ΜΜΕ/social προέρχεται από *μη δημοσιογραφικές* πηγές και δεν μπορεί κανείς να εγγυηθεί ότι δείχνει πλήρη/αντικειμενική εικόνα. Σε τέτοιες ευαίσθητες, επικίνδυνες, δύσκολες καταστάσεις είναι σημαντικό εμείς οι δημοσιογράφοι να λέμε τι γνωρίζουμε και πώς το μάθαμε. Είναι *εξίσου* σημαντικό να λέμε τι ΔΕΝ ξέρουμε».

Όπως γίνεται, λοιπόν, κατανοητό είναι πάρα πολύ δύσκολο να ανιχνεύσει κανείς το «οδοιπορικό» της αλήθειας υπό αυτές τις συνθήκες. Καταφεύγει, λοιπόν, ο δημοσιογράφος αναγκαστικά είτε στο ένστικτό του, είτε ως έσχατο καταφύγιο στην εμπιστοσύνη την οποία διατηρεί σε κάποιους συναδέλφους ανεξαρτήτως εθνικότητας. Είναι προφανές πως κάτι πολύ άσχημο συνέβη επί της συνοριακής γραμμής την Τετάρτη 4 Μαρτίου. Ας ελπίσουμε πως δεν εμπλέκεται κρατική βία από τη μία ή από την άλλη πλευρά. Διότι αν συμβαίνει κάτι τέτοιο τότε ορισμένοι παράγοντες κάποια στιγμή θα κληθούν να δώσουν εξηγήσεις.

σχόλια αναγνωστών
oδηγός χρήσης