Για τα διεθνή ύδατα νοτιοδυτικά της Κρήτης, στο Λιβυκό Πέλαγος, πλέει σήμερα το αμερικανικό πλοίο «Cape Ray», όπου μέσα σε διάστημα 60 ημερών θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει την εξουδετέρωση των χημικών της Συρίας, με τη μέθοδο της υδρόλυσης.
Η μεταφόρτωση του άκρως επικίνδυνου φορτίου (των κοντέινερ με τις χημικές ουσίες της Συρίας) ολοκληρώθηκε τη νύχτα στο λιμάνι Gioia Tauro στην Καλαβρία της Ιταλίας.
Τα επικίνδυνα χημικά μεταφορτώθηκαν από το δανικό πλοίο «Ark Futura», το οποίο κατέπλευσε τα ξημερώματα της Τετάρτης στην Gioia Tauro συνοδευόμενο από ισχυρή δύναμη πολεμικών πλοίων της Μεγάλης Βρετανίας, της Κίνας, της Ρωσίας, της Δανίας και της Νορβηγίας, και προσέδεσε σε φυλασσόμενη προβλήτα του λιμανιού δίπλα ακριβώς στο αμερικανικό πολεμικό πλοίο «MV Cape Ray», το οποίο είχε ήδη καταπλεύσει από την Τρίτη. Αρχικά μεταφορτώθηκαν τα τρία κοντέινερ με το αέριο μουστάρδας και στη συνέχεια τα υπόλοιπα 75 που περιείχαν μεθυλφωσφορικό διφλοορίδιο ή «DF», το οποίο είναι το βασικό συστατικό του αερίου σαρίν.
Η μεταφόρτωση έγινε τελικά εντός του λιμανιού για μεγαλύτερη ταχύτητα, αφού οι υποδομές στη συγκεκριμένη προβλήτα επέτρεψαν την πραγματοποίηση της διαδικασίας με ρυθμό 6 έως 7 κοντέινερ την ώρα.
Το αμερικανικό Πεντάγωνο επιβεβαίωσε αργά το βράδυ της Τετάρτης ότι η διαδικασία μεταφοράς 570 τόνων υγροποιημένων τοξικών αερίων ολοκληρώθηκε.
Δρακόντεια μέτρα
Τα δρακόντεια μέτρα ασφαλείας που είχαν ληφθεί από το απόγευμα της Τρίτης στην Gioia Tauro απέτρεψαν τη διεξαγωγή μαζικών διαδηλώσεων κατά της μεταφόρτωσης των χημικών. Μόνο το βράδυ της Τρίτης πραγματοποιήθηκε μια μικρή σχετικά εκδήλωση μπροστά στο Δημαρχείο του Σαν Φερνάντο.
Η ιταλική κυβέρνηση
Η ιταλική κυβέρνηση χαρακτήρισε την επιχείρηση απόλυτα επιτυχημένη. Ο υπουργός Περιβάλλοντος Τζιάν Λούκα Γκαλέτι δήλωσε ότι «η επιχείρηση [μεταφόρτωσης] ήταν υψηλοτάτου επιπέδου, διαφανής και χωρίς κανέναν κίνδυνο για το περιβάλλον και με αυτή επιβεβαιώσαμε τις αξίες της ειρήνης και τη συμμετοχή μας [της Ιταλίας] στη διεθνή ασφάλεια».
Πλέει ήδη στη Μεσόγειο
Μετά την ολοκλήρωση της μεταφόρτωσης το «MV Cape Ray» απέπλευσε από την Gioia Tauro με κατεύθυνση «άγνωστο μέχρι στιγμής σημείο της Μεσογείου», όπου θα πραγματοποιήσει την υδρόλυση και «εξουδετέρωση» των επικίνδυνων χημικών.
Έπειτα από την καταστροφή των χημικών όπλων, τα απόβλητα θα μεταφερθούν στο Τέξας των ΗΠΑ και σε ειδικά κέντρα επεξεργασίας και καταστροφής στην Ευρώπη. Οι αμερικανικές Αρχές, όπως αναφέρει ο ιταλικός Τύπος, παρείχαν διαβεβαιώσεις ότι κατά τη διάρκεια της διαδικασίας καταστροφής των συριακών χημικών όπλων δεν πρόκειται να απελευθερωθούν στην ατμόσφαιρα επικίνδυνες ουσίες.
«Δεν μπορούμε να αντιμετωπίζουμε αυτό το τόσο σημαντικό θέμα έτσι ανεύθυνα, θεωρώντας ότι είναι μια απλή υδρόλυση. Αν κάτι στραβώσει, θα πρόκειται για μια τεράστια, μη αναστρέψιμη οικολογική καταστροφή» ανέφερε μιλώντας στο Ράδιο 9,84 και τον Γιώργο Σαχίνη η διευθύντρια της οργάνωσης «Αρχιπέλαγος» Αναστασία Μήλιου.
Υπενθυμίζουμε ότι η συμφωνία καταστροφής του συριακού χημικού οπλοστασίου συνήφθη τον Σεπτέμβριο από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία. Ήταν μία από τις λιγοστές διπλωματικές επιτυχίες σχετικά με τη συριακή κρίση, καθώς άλλες διεθνείς προσπάθειες τερματισμού του εμφυλίου στη χώρα απέτυχαν.
Ελληνικές διαβεβαιώσεις
Την 1η Ιουλίου πραγματοποιήθηκε ευρεία σύσκεψη στο Υπουργείο Εξωτερικών, όπου ο υφυπουργός Δημήτρης Κούρκουλας παρείχε διαβεβαιώσεις στον αντιπεριφερειάρχη Π.Ε. Νήσων Τάκη Χατζηπέρου και τον νεοεκλεγέντα δήμαρχο Κυθήρων Στράτο Χαρχαλάκη για το ζήτημα των χημικών της Συρίας. Οι αξιωματούχοι του υπουργείου δήλωσαν στους δύο αιρετούς ότι ο υπουργός και οι υπηρεσιακοί παράγοντες προέβησαν σε ανάλυση του εν λόγω θέματος, τόσο τεχνικά όσο και πολιτικά, και τους διαβεβαίωσαν για τα ακόλουθα:
α) τα χημικά της Συρίας (είτε πριν είτε μετά την υδρόλυση) δεν θα έρθουν σε κανενός είδους επαφή ούτε με τον αέρα ούτε με τη θάλασσα της Μεσογείου
β) δεν θα γίνει ταφή, απόθεση ή βύθιση οιουδήποτε χημικού ή άλλου προϊόντος στη θάλασσα
γ) ο συγκεκριμένος θαλάσσιος χώρος επελέγη γιατί δεν είναι προσβάσιμος στο ενδεχόμενο μιας τρομοκρατικής ενέργειας από τις χώρες της Ανατολής
δ) πάνω στο πλοίο που θα γίνεται η υδρόλυση θα υπάρχουν τέσσερις παρατηρητές επιστήμονες της αρμόδιας υπηρεσίας του ΟΗΕ για τα χημικά
ε) η Ελλάδα θα παρακολουθεί στενά τη διαδικασία με την αποστολή ενός πολεμικού πλοίου και (εάν απαιτηθεί) και ενός υποβρυχίου
στ) το ΕΛΚΕΘΕ έχει ήδη πάρει δείγματα νερού από την περιοχή και θα πάρει και μετά τη λήξη της σχετικής διαδικασίας για να δημοσιοποιήσει τα αποτελέσματα, αποδεικνύοντας ότι δεν υπήρξε βλάβη του περιβάλλοντος
ζ) από την υδρόλυση 520 τόνων χημικών, θα παραχθούν περίπου 4.500 τόνοι υδρολυμένο προϊόν και δεν θα αντληθεί νερό από τη θάλασσα αλλά από δεξαμενή χωρητικότητας 20.000 τόνων νερού που υπάρχει πάνω στο πλοίο
η) την όλη διαδικασία θα επιβλέπουν ειδικοί πιστοποιημένοι επιστήμονες στα χημικά, καθώς και άλλοι επιστήμονες και παράγοντες
θ) το προϊόν που θα παραχθεί μετά την υδρόλυση (περίπου 4.500 τόνοι απενεργοποιημένο χημικό προϊόν) θα μεταφερθεί για απόθεση σε χώρες εκτός της Μεσογείου
ι) για όλη τη διαδικασία έχουν ληφθεί υπερβάλλουσες δικλίδες και μέτρα ασφαλείας, διπλά και τριπλά τοιχώματα στις δεξαμενές, δεξαμενές αρνητικής πίεσης κ.λπ.
Ωστόσο, παρά τις παραπάνω διαβεβαιώσεις του κ. υπουργού, οι κ.κ. Χατζηπέρος και Χαρχαλάκης επέμειναν σθεναρά στο να υπάρξει επίσημη γραπτή τοποθέτηση του Υπουργείου Εξωτερικών για το ζήτημα.
Παράλληλα, ζήτησαν να προκληθεί απάντηση – ενημέρωση και από την αρμόδια υπηρεσία του ΟΗΕ για τα χημικά.
Τα υπολείμματα
Ο Ρομπ Μαλόουν, περιβαλλοντολόγος που εργάζεται στο Edgewood Chemical & Biological Center και ένας από τους ειδικούς που απεστάλησαν στη Μεσόγειο με το «Cape Ray», δήλωσε τον Ιανουάριο στην υπηρεσία ενημέρωσης του αμερικανικού στρατού ότι τα απόβλητα αυτά είναι παρεμφερή με επικίνδυνες χημικές ενώσεις που παράγονται κατά τη βιομηχανική παραγωγή. Όπως υποστήριξε, η διάθεση τέτοιου είδους αποβλήτων αποτελεί αντικείμενο εμπορικών δραστηριοτήτων ανά τον κόσμο. Ήδη η Γερμανία έχει δεσμευθεί να δεχθεί ποσότητες αδρανοποιημένου αερίου της μουστάρδας σε κρατικό εργοστάσιο στο Μούνστερ, ενώ μεγάλο μέρος των υπολειμμάτων θα καταλήξει σε εργοστάσιο στο Πορτ Άρθουρ του Τέξας, που χρησιμοποιήθηκε στο παρελθόν για την καταστροφή αμερικανικών χημικών όπλων.
Σύμφωνα με το αμερικανικό Υπουργείο Άμυνας, στο «Cape Ray» θα μεταφερθούν περίπου 700 τόνοι χημικά όπλα από τη Συρία – συγκεκριμένα, αέριο της μουστάρδας και μεθυλφωσφορικό διφλοορίδιο (DF), χημικό από το οποίο παράγεται το σαρίν. Σύμφωνα με εκτιμήσεις των γαλλικών μυστικών υπηρεσιών που δημοσιεύθηκαν τον περασμένο Σεπτέμβριο, το καθεστώς Άσαντ διέθετε επίσης δεκάδες τόνους VX, που είναι δεκάδες φορές πιο φονικό από το σαρίν.
Σύμφωνα με αρχικές εκτιμήσεις των Αμερικανών ειδικών, ο χρόνος που θα απαιτούνταν για την καταστροφή των χημικών μέσω της υδρόλυσης υπολογιζόταν στις 90 ημέρες. Προ δύο εβδομάδων, ο υποναύαρχος Ρόμπερτ Μπερκ, διοικητής των αμερικανικών ναυτικών δυνάμεων στην Ευρώπη και την Αφρική, δήλωσε στην εφημερίδα «Guardian» ότι η όλη διαδικασία θα διαρκέσει περίπου 60 ημέρες, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες.
Πηγές: www.haniotika-nea.gr
Σύνταξη: Κ. Μπετινάκης
