Επιμέλεια: Νικόλας Αρώνης

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

1999. H Κάθριν Μπόλκοβατς (η βραβευμένη με Όσκαρ Ρέιτσελ Βάις), μια ανύπαντρη μητέρα, δίνει τον δικό της αγώνα στο Λίνκολν της Νεμπράσκα. Αγαπά τη δουλειά της ως αστυνομικός, αλλά για 10 χρόνια αναγκάστηκε να αφήσει σε δεύτερη μοίρα την καριέρα της προκειμένου να μεγαλώνει την κόρη της, και δυστυχώς στη μικρή πόλη που ζει οι πιθανότητες για προαγωγή είναι λίγες και συμβαίνουν σπάνια. Η Κάθι είναι διαζευγμένη, και ο πρώην σύζυγός της, ο οποίος έχει την κύρια επιμέλεια του παιδιού τους, μετακομίζει από την πόλη. Η επιθυμία της να έρθει πιο κοντά στην κόρη της, σε συνδυασμό με τη φιλοδοξία της να κάνει κάτι σημαντικό στη ζωή της, την κάνει να δεχτεί ένα ετήσιο συμβόλαιο $100.000 αφορολόγητων, με την εταιρεία Democra Security, μία ιδιωτική εταιρεία που προσλαμβάνει αμερικανικούς αστυνομικούς εκ μέρους της κυβέρνησης των ΗΠΑ, προκειμένου να υπηρετήσουν σε αποστολές των Ηνωμένων Εθνών σε όλο τον κόσμο. Από όλες τις χώρες που συμμετέχουν σε διεθνείς ειρηνευτικές αποστολές, μόνο οι ΗΠΑ αναθέτει συμβάσεις σε ιδιωτικές εταιρείες. Όλες οι άλλες χώρες στέλνουν επαγγελματίες στρατιωτικούς. Η Κάθι συμμετέχει σε μια αποστολή δισεκατομμυρίων δολαρίων. Το γεγονός ότι αυτή λαμβάνει χώρα στη μεταπολεμική Βοσνία, την κάνει να αισθάνεται φόβο, συγκίνηση αλλά και τη γεμίζει με αποφασιστικότητα. Είναι για αυτήν μία ευκαιρία να βρει τα χρήματα που χρειάζεται για να έρθει πιο κοντά στην κόρη της. Και αν αυτή η αποστολή πάει καλά, της ανοίγει το δρόμο για μία καριέρα οπουδήποτε στον κόσμο. Για την Κάθι, αυτή είναι η ευκαιρία της ζωής της. Όταν φτάνει στη Βοσνία, η Κάθι ανεβαίνει γρήγορα στην ιεραρχία και σε συνεργασία με τους εκεί αστυνομικούς προσπαθεί να φέρει σε πέρας την πρώτη εγχώρια καταδίκη βίας στη Βοσνία μετά τον πόλεμο. Η εξυπνάδα της και η εμπειρία της ως αστυνομικός, της δίνουν την ευκαιρία να αλλάξει γρήγορα πόστο και να γίνει επικεφαλής του Γραφείου Ισότητας του ΟΗΕ, που ασχολείται με έρευνες σχετικά με τις σεξουαλικές επιθέσεις, και τις περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας και σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Η Κάθι έρχεται αντιμέτωπη με πολλές περιπτώσεις παράνομης διακίνησης θυμάτων σεξουαλικής εκμετάλλευσης (trafficking). Σύντομα συνειδητοποιεί ότι οι ειρηνευτικές δυνάμεις, οι εργαζόμενοι του ΟΗΕ και των διεθνών δυνάμεων ασφαλείας όχι μόνο συχνάζουν στους οίκους ανοχής που στηρίζουν την πορνεία και «στεγάζουν» τα θύματα του trafficking, αλλά είναι συνένοχοι στο εμπόριο της πλαστογράφησης εγγράφων, υποβοηθούν την παράνομη μεταφορά γυναικών στη Βοσνία και προειδοποιούν τους ιδιοκτήτες μπαρ για τις επικείμενες αστυνομικές επιδρομές. Αυτές οι παραβιάσεις γίνονταν για πολλά χρόνια, υποβοηθούμενες από τη διπλωματική ασυλία που παρείχαν τα Ηνωμένα Έθνη στις ειρηνευτικές δυνάμεις. Αυτό σήμαινε ότι κανένας υπάλληλος ή μέλος των ενόπλων δυνάμεων δεν θα μπορούσε να καταδικαστεί για ένα έγκλημα, ακόμη και αν το έγκλημα ήταν βιασμός, βασανιστήρια, απαγωγές ή δολοφονία. Τώρα, το πέπλο σηκώνεται και η αλήθεια αποκαλύπτεται στα μάτια της, με την Κάθι αποφασισμένη, να αλλάξει το σκηνικό. Συνυφασμένες με την ιστορία της Κάθι, είναι και οι ιστορίες δύο Ουκρανών γυναικών που εξαπατήθηκαν από έναν συγγενή τους, ο οποίος τις έπεισε να ταξιδέψουν δυτικά προς αναζήτηση εργασίας. Ωστόσο, στη συνέχεια έπεσαν θύματα απαγωγής και εξαναγκάστηκαν να δουλέψουν σε οίκο ανοχής στη Βοσνία. Το ένα κορίτσι, η Ράγια, εμφανίζεται στο γραφείο του Κάθι, άσχημα χτυπημένη. Αλλά μόλις η Ράγια συμφωνεί να καταθέσει εναντίον του ΟΗΕ, τα κύκλωμα την εντοπίζει, την απαγάγει και τη σύρει και πάλι στον κόσμο του trafficking. Την κρατούν κρυμμένη στα βουνά της Βοσνίας και είναι αμφίβολο το αν η Κάθι θα μπορέσει ποτέ να τη βρει. Με την εξαφάνισή της, η Χαλινά, η μητέρα της Ράγια, ξεκινά να την αναζητά μέσω ενός μικρού γραφείου στο Σεράγεβο, στο οποίο είχε κρατηθεί η Ράγια για 24 ώρες πριν από την απαγωγή. Εν τω μεταξύ, η Κάθι ακολουθεί τα ίχνη της Ράγια, και με τη βοήθεια μίας διπλωμάτη, της Μάντλιν Ρις (την οποία ενσαρκώνει η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός Βανέσα Ρεντγκρέιβ), επικεφαλής της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, καταστρώνει ένα σχέδιο για να αποκαλύψει τη συμμετοχή του ΟΗΕ σε αυτά τα εγκλήματα. Όταν οι αμέσως ανώτεροί της αγνοούν τις προειδοποιήσεις της, η Κάθι απευθύνεται στο γραφείο Εσωτερικών Υποθέσεων του ΟΗΕ. Το μόνο που λαμβάνει ως απάντηση είναι απειλές κατά της ζωής της και μία αυξανόμενη αίσθηση περιθωριοποίησης. Οι προϊστάμενοί της προσπαθούν να θολώσουν τα νερά και να στρέψουν την υπόθεση εναντίον της, υπονοώντας ότι έχει «καεί» επαγγελματικά και ότι έχει αποπροσανατολιστεί. Τον Οκτώβριο του 2000 η Κάθι Μπόλκοβατς αποκαλύπτει δημοσίως ότι ο ΟΗΕ και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ συγκαλύπτουν υποθέσεις που σχετίζονται με trafficking γυναικών. Η Κάθι απολύεται με συνοπτικές διαδικασίες. Τώρα, ο μόνος τρόπος να υποστηρίξει τον εαυτό της είναι να βρει αρχεία που να αποδεικνύουν ότι οι ισχυρισμοί της είναι αληθινοί, και να ηχογραφήσει συνομιλίες με υψηλά ιστάμενους της αποστολής του ΟΗΕ, ώστε να μαζέψει το υλικό που θα της χρειαστεί για να μηνύσει τα αφεντικά της για καταχρηστική απόλυση και να αποκαλύψει την αλήθεια στον κόσμο. Δύο χρόνια αργότερα, κερδίζει την υπόθεσή. Η ταινία ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ ΣΙΩΠΗ βασίζεται στην παράδοση των κλασικών πολιτικών θρίλερ της δεκαετίας του 1970: έχει δυνατούς χαρακτήρες και έντονο το στοιχείο της ρεαλιστικής αφήγησης, ενώ δεν φοβάται να εξερευνήσει τα σκοτεινά σημεία της πραγματικότητας. Η ιστορία αναφέρεται σε μία αλήθεια που για τους περισσότερους θα είναι δύσκολο να πιστέψουν: το σκάνδαλο και τη συγκάλυψη της διαφθοράς και των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας από τις αποστολές των ΗΠΑ και του ΟΗΕ, από οργανώσεις δηλαδή που υποτίθεται ότι έχουν στόχο τους την προστασία των δικαιωμάτων αυτών. Αλλά εκείνο που κάνει την ταινία να ξεχωρίζει είναι η σκοπιά μέσα από την οποία βλέπει τα πράγματα. Στο επίκεντρό της βρίσκεται ένας δυνατός γυναικείος χαρακτήρας: μια συνηθισμένη γυναίκα, μία αστυνομικός, μία χωρισμένη γυναίκα που έχει χάσει την επιμέλεια της κόρης της… η Κάθι ήταν μια γυναίκα που δεν είχε ταξιδέψει ποτέ στην Ευρώπη και ξαφνικά βρίσκεται στο επίκεντρο μία ειρηνευτικής αποστολής, στη μέση ενός από τους χειρότερους εμφύλιους πολέμους και γενοκτονίες στη σύγχρονη ιστορία, και αντιλαμβάνεται ότι είναι η μόνη φωνή – συνείδησης που ακούγεται, σε ένα ηθικό κενό. Η προσωπική της διαδρομή – από μια φιλόδοξη γυναίκα που ψάχνει για μια δεύτερη ευκαιρία στην καριέρα της μέσω ενός διεθνούς οργανισμού, μέχρι την περιθωριοποίησή της και την αίσθηση ότι αποτελεί μία φωνή «βοώντος εν τη ερήμω» – είναι, ταυτόχρονα, ο «κορμός» και η «ψυχή» της ταινίας. ΡΕΪΤΣΕΛ ΒΑΪΣ (Κάθριν Μπόλκοβατς) ΒΑΝΕΣΑ ΡΕΝΤΓΚΡΕΪΒ (Μάντλιν Ρις) ΜΟΝΙΚΑ ΜΠΕΛΟΥΤΣΙ (Δρ. Τζούλια Χόφμαν) ΝΤΕΪΒΙΝΤ ΣΤΡΑΘΕΡΝ (Πίτερ Γουόρντ) ΝΙΚΟΛΑΪ ΛΙ ΚΑΑΣ (Γιαν Βαν Ντερ Βέλντε) Σκηνοθεσία ΛΑΡΙΣΑ ΚΟΝΤΡΑΚΙ Σενάριο ΛΑΡΙΣΑ ΚΟΝΤΡΑΚΙ, ΕΪΛΙΣ ΚΙΡΓΟΥΑΝ Παραγωγή ΕΪΜΙ ΚΑΟΥΦΜΑΝ, ΚΡΙΣΤΙΝΑ ΠΙΟΒΕΣΑΝ, ΣΕΛΙΝ ΡΑΤΡΕΪ Φωτογραφία ΚΙΡΑΝ ΜΑΚ ΓΚΙΓΚΑΝ Μοντάζ ΤΖΟΥΛΙΑΝ ΚΛΑΡΚ Καλλιτεχνική Διεύθυνση ΚΑΡΟΛΑΪΝ ΦΕΛΜΕΡ Κοστούμια ΓΚΕΡΣΑ ΦΙΛΙΠΣ Μουσική ΜΙΚΑΕΛ ΝΤΑΝΑ Διάρκεια 112’ Πρώτη Προβολή 31 ΜΑΪΟΥ Διανομή VILLAGE

σχόλια αναγνωστών
oδηγός χρήσης