Είτε οδηγηθούμε σε συμφωνία, είτε σε αδιέξοδο μπροστά μας έχουμε συμπληγάδες
Μπορεί η μάχη για την τύχη της Κύπρου στο ελβετικό θέρετρο Κραν Μοντάνα να συνεχίζεται, ωστόσο όλοι οι πολίτες άρχισαν να ψηλαφούν την επόμενη μέρα. Πάνω – κάτω, οι ερωτήσεις των ημερών είναι «τι θα γίνει αν υπάρξει ναυάγιο;», «τι θα σημαίνει αν υπάρξει συμφωνία;». Είναι φανερόν ότι η Κύπρος βρίσκεται ξανά μπροστά σε μεγάλα ερωτηματικά. Ερωτηματικά, που αφορούν το χθες, το σήμερα, αλλά και το αύριο του τόπου.
Αν και ακόμα δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ως προς το που γέρνει η πλάστιγγα, εντούτοις μπορούμε να προβούμε σε αρχικές εκτιμήσεις ως προς το τι μας επιφυλάσσει η επόμενη μέρα τόσο στην περίπτωση της επίτευξης συμφωνίας, όσο και στην περίπτωση του αδιεξόδου και ίσως του ναυαγίου.
Στην πρώτη περίπτωση, μάλλον τα πράγματα θα πάρουν το δρόμο που θα προνοεί η συμφωνία, δηλαδή οι δύο πλευρές θα οργανώσουν χωριστά δημοψηφίσματα για επικύρωση ή όχι της λύσης. Φυσικά, θα περάσουμε μέσα από μια έντονη εσωτερική πολιτική αντιπαλότητα, αφού σε καμιά περίπτωση δεν θα ομοφωνήσουν όλα τα κόμματα στο περιεχόμενο της λύσης. Το αποτέλεσμα των δημοψηφισμάτων θα είναι αυτό που θα κρίνει το κατά πόσον θα προχωρήσει ή όχι η όποια συμφωνία.
Επί της ουσίας του θέματος, αν υπάρξει λύση, η ζωή μας θα αλλάξει άρδην. Πέραν των εδαφικών και άλλων θεσμικών αναπροσαρμογών, θα διαφοροποιηθούν πολλά δεδομένα απ’ αυτά που συνηθίσαμε τα τελευταία 43 χρόνια. Διοικητικά, οικονομικά, κοινωνικά, κλπ., θα δημιουργηθούν νέα δεδομένα που αυτή τη στιγμή είναι δύσκολο να προβλεφθούν με ακρίβεια. Σίγουρα, θα υπάρξει μια διεθνής ανακούφιση για την επίλυση του κυπριακού που θα αναβαθμίσει τη διεθνή θέση της Κύπρου, θα φέρει ξένες επενδύσεις και θα ενισχύσει την επιχειρηματικότητα. Από την άλλη, θα υπάρξουν πολλές συζητήσεις για το κόστος της λύσης, για τις δαπάνες ανοικοδόμησης κατεχομένων περιοχών και άλλα. Η περίπτωση της λύσης, λοιπόν, θα δημιουργήσει ένα νέο πλαίσιο στο οποίο θα πρέπει να προσαρμοστούν οι πολίτες. Στην αρχή ενδέχεται να υπάρξουν δυσκολίες, προβλήματα και πολλές επιφυλάξεις, όμως στην πορεία (εάν και εφόσον όλα εξελιχθούν ομαλά) αναμένεται να υπάρξει ομαλοποίηση. Ωστόσο, οφείλουμε να διευκρινίσουμε ότι η λύση δεν είναι όπως νομίζουν ορισμένοι, ανθόσπαρτο μονοπάτι που μόνο οφέλη μπορεί να μας δώσει. Όμως, αν καταφέρουμε να φύγουν τα τουρκικά στρατεύματα, οι εγγυήσεις και η επικυριαρχία της Άγκυρας, τότε μπορούμε να δούμε το μέλλον με αισιοδοξία.
Στην άλλη περίπτωση, του αδιεξόδου, δεν θα αλλάξει σημαντικά η ζωή μας, όμως θα συνεχίσουμε να έχουμε στα πόδια μας την Τουρκία, τα στρατεύματα της και τις καθημερινές απειλές της. Το αδιέξοδο και η μη λύση του κυπριακού μπορεί (υπό προϋποθέσεις) να μας διασφαλίζει συνέχιση του σημερινού τρόπου ζωής μας, όμως εγκυμονεί κινδύνους για το μέλλον, αφού η κατοχή θα είναι παρούσα. Ένα ενδεικτικό παράδειγμα επικινδυνότητας είναι οι προκλήσεις της Άγκυρας για το φυσικό αέριο. Η Τουρκία με τον επεκτατισμό που τη διακρίνει, μπορεί να εφευρίσκει καθημερινά αφορμές για να δημιουργεί κλίμα ανασφάλειας στην Κύπρο, με όλες τις συνακόλουθες επιπτώσεις στη ζωή μας, στις επενδύσεις, στον τουρισμό, κλπ.
Όπως γίνεται φανερόν και οι δύο δρόμοι είναι δύσβατοι. Τόσο στη μια, όσο και στην άλλη περίπτωση έχουμε συμπληγάδες μπροστά μας. Κατά τη γνώμη μας, καθοριστικό κριτήριο για όλα είναι το κατά πόσον μπορούμε να εξασφαλίσουμε μια καλή συμφωνία λύσης του κυπριακού. Αν πετύχουμε μια συμφωνία που θα διασφαλίζει τις πάγιες θέσεις μας στο εδαφικό, στο περιουσιακό, στις εγγυήσεις και ασφάλεια, στην αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων, τότε ίσως να αποτελεί διέξοδο. Αν, όμως, πιεστούμε από τους ξένους παράγοντες και συνηγορήσουμε σε μια όποια λύση με την οποία θα τελούμε κάτω από την επικυριαρχία της Τουρκίας, τότε τα πράγματα ίσως γίνουν χειρότερα από σήμερα.
Η κατάσταση δεν είναι καθόλου εύκολη γι’ αυτό δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε τις εξελίξεις με ελαφρότητα. Η πολιτική ηγεσία, αλλά και οι πολίτες θα πρέπει να παραμείνουν ψύχραιμοι για να διαχειριστούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις εξελίξεις. Είτε στη μια, είτε στην άλλη περίπτωση, θα πρέπει να επιδειχθεί από όλους υπευθυνότητα, σοβαρότητα και κυρίως πολιτική ωριμότητα.
Ευχόμαστε οι εξελίξεις να είναι τέτοιες που να μπορούμε να διαχειριστούμε την επόμενη μέρα…
